ITRET

ITRET Itret, yakın akrabalar, evlatlar ve aile efradı anlamına gelir. Özellikle birinin neslinden gelen evlatlar için kullanılır. İslam literatüründe peygamber Hz. Muhammed(s.a.a)’in soyundan gelen pak Ehl-i Bey t’i ve imamlar (as) kastedilir. Allah Resulü (s.a.a) Kur’an ile itret’i ümmetine miras ve yadigâr olarak bırakmış ve şöyle buyurmuştur.

“ Şüphesiz ben aranızda iki ağır emanet bırakıyorum; Allah’ın kitabı ve ıtret’im olan Ehl-i Beyt’imi…” Nitekim İmam Ali(as)’ye “ıtret” nedir? Diye sorduklarında şöyle buyurmuştur.

“ Ben. Hasan, Hüseyin ve Hüseyin’in soyundan olan dokuz kişi ıtret’iz. Bunların dokuzuncusu kıyam edecek olan Mehdi’dir. Kevser havuzuna varıncaya dek onlar Kur’an’dan ayrılmaz, Kur’an da onlardan ayrılmaz.” Itret terimi için, lügat ve kamus kitaplarında dört farklı anlam yer alır. 1- Bir kimsenin soyundan dünyaya gelen evlatlar ve torunlar. 2- Erkek ceylanın göbek kısmındaki derisinin hemen altında nâfe içinde yer alan iri taneli misk. 3- Oldukça ferah ve tatlı suyu olan pınar. 4- Kesilen ağacın yeniden yeşillenen filizleri. Merhum Muhaddis-i Kummî (ra), ıtret sözcüğünün tüm manalarını göz önünde bulundurarak şöyle der;

“ İmamlar, tıpkı nâfede yer alan iri taneli misk gibidirler. İlimleri, hikmet ehli yanında ferah suya benzer. Onlar öyle bir ağaçtır ki, kökü Allah Resulü, gövdesi Ali, dalları onun soyundan gelen imamlar, yaprakları da taraftarıdırlar. Ehl-i Beyt’in ilmi ise bu ağacın meyveleridir.” İbn-i Arabî ıtret hakkında şöyle güzel bir açıklama yaptığı nakledilmiştir;

“Itret, şehir ve merkez anlamındadır. Bu bağlamda Ehl-i Beyt de İslam’ın asıl merkezidir.

Itret, çok büyük kayaya denir; kertenkele yuvasını kayanın yanında yapar ve böylece evini rahatça bulur, kaybolmaz. İmamlar da insanların kılavuzlarıdırlar, kaybolmalarına mani olurlar.

Itret, kesilmiş ağaç köküne denir. İmamlar da zulme uğramış, kesilmiş ve doğranmışlardır.

Itret, iri taneli misktir, ceylanın nâfisedir. İmamlar da, Benî Haşim ve Ebu Talip evlatları arasında ceylanın nâfesi gibi hoş kokuludurlar.

Itret, berrak, ferah ve tatlı sudur. Ehl-i Beyt’in ilmi de mantık ehli ve seçkin insanlar için her şeyden daha ferahtır.

Itret, rüzgâr anlamına gelir. Onlar da rüzgar gibi Allah’ın ordusu ve hizbidirler.

Itret, mercanköşk otu gibi dağınık bitki demektir. Ehl-i Beyt’in mezarları da farklı farklı yerlerdedir ve bereketleri dünyanın doğusunu da batısını da kaplamıştır.

Itret, bir kimsenin dostları, aşireti ve kabilesine denir. Ehl-i Beyt te Allah Resulü’nün yakınları, aşireti ve sayılı (erkek) akrabalarıdır.”   1- Sefinetu’l Bihar c. 2 s. 156., 157. 2- İsbatu’l Hüda c.1 s. 7353 3- Mecmau’l Bahreyn, Tureyhî, “ıtr” terimi. 4- Kerbela ansiklopedisi, Cevad Muhaddisî, s. 221