EVLİLİKTE BİR ADIM HİKMET
BEYAZ GÜVERCİNİM
BEYAZ GÜVERCİNİM
Ellerimin arasından beyaz güvercinim
Altın kafesini bırakıp, gitmek ister
Bilirim, özgür olmak senin de hakkın
Kalbimin inlemesi gözlerimde saklı.
Git güvercinim, git istiyorsan
Bencillik olur, kafesini kilitli tutamam.
Seni, senin için severken ben
Kanatlarını kırıp, bencilliğe hapsedemem ben.
Tevhid ve Salavat kanatlarını takan ben
Al götür benden, benden aldıklarını
Yeryüzüne saç, tohumla her alanı.
Belki bu şekilde susturursun kalbimi
Dillenen şarkıların muştulasın beni.
Sen semalarda uçarken beyaz güvercinim
Seni seyretmek olsun, razıyım ben.
Rabb’ime şükürler olsun binlerce kez
Seni seyretmek ve özgür olduğunu bilmek
Arkandan gelen binlerce güvercini düşünmek
Teselli eder beni, gülümsetir kalbimi.
Sen bana bakıp hızını kesme güvercinim
İnan bana özgür olmak ve semalarda dolaşmak
Kolay değildir, kabul görmüş prangaları kırmak
Kararlı olmalısın, şarkılarını ezberlemelisin
Her daim, Hakkı seven Rabb’ine dayanmalısın.
Bilmelisin altın kafes değildir, özgürlüğü kısıtlayan
Yürekte hapsedilen hedef ve yoldur, gerçekte olan.
Rabb’imden diliyorum hedefin isabet, yolun açık olsun
Kanatlarından öpüyorum, “ Beyaz Güvercinim” benim.
16 Eylül 2016 / Kızıma …
Ellerimin arasından beyaz güvercinim
Altın kafesini bırakıp, gitmek ister
Bilirim, özgür olmak senin de hakkın
Kalbimin inlemesi gözlerimde saklı.
Git güvercinim, git istiyorsan
Bencillik olur, kafesini kilitli tutamam.
Seni, senin için severken ben
Kanatlarını kırıp, bencilliğe hapsedemem ben.
Tevhid ve Salavat kanatlarını takan ben
Al götür benden, benden aldıklarını
Yeryüzüne saç, tohumla her alanı.
Belki bu şekilde susturursun kalbimi
Dillenen şarkıların muştulasın beni.
Sen semalarda uçarken beyaz güvercinim
Seni seyretmek olsun, razıyım ben.
Rabb’ime şükürler olsun binlerce kez
Seni seyretmek ve özgür olduğunu bilmek
Arkandan gelen binlerce güvercini düşünmek
Teselli eder beni, gülümsetir kalbimi.
Sen bana bakıp hızını kesme güvercinim
İnan bana özgür olmak ve semalarda dolaşmak
Kolay değildir, kabul görmüş prangaları kırmak
Kararlı olmalısın, şarkılarını ezberlemelisin
Her daim, Hakkı seven Rabb’ine dayanmalısın.
Bilmelisin altın kafes değildir, özgürlüğü kısıtlayan
Yürekte hapsedilen hedef ve yoldur, gerçekte olan.
Rabb’imden diliyorum hedefin isabet, yolun açık olsun
Kanatlarından öpüyorum, “ Beyaz Güvercinim” benim.
16 Eylül 2016 / Kızıma …
EHL-İ BEYT’İN TEMELİ ATILIYOR…
Ben peygamber(s.a.a)’in sırrının bıraktığı yerim. Emrinin destekçisiyim. İlminin kabıyım. Hikmetlerinin sığınağıyım. Yazılarının mahzeniyim. Dininin dağları gibiyim. Ben peygamberin mirası bir yol üzereyim. Yemin ederim gayb perdeleri gözlerimin önünden kaldırılsa ben yine bu şekilde iman ederim.
Bunu Resulullah(s.a.a) çok iyi biliyordu. Nitekim gökler ile irtibatı vardı. Bu yüzden Resulullah(s.a.a) benim için bir adım daha atacaktı. Ben de bunu hissediyordum. Ama çok çekiniyordum ve hayâ duygularım gözlerimi kaçırmaya, sanki hep bir şeylerle uğraşıyormuş gibi çabalıyordum.
Duyuyordum Resulullah’ın kızı Fatıma’yı istemeye geliyorlardı.
Her istemeye gelenlere Resulullah (s.a.a); “ Onun hakkında Allah’ın emrini bekliyorum” diyordu. Onun kapısına bu talep ile gelenlerden çok rahatsız oluyordum. Ama dile getirmeye de utanıyordum. Resulullah (s.a.a) onlara “ hayır” diyor ve “hayır” diyeceğini de biliyordum, ama yine de rahatsız oluyordum. Lakin yine dile getiremiyordum. Resul’üm benden bir adım atmamı bekliyor ama yine de hayâ ediyordum.
Yoksulluğum da vardı. Hep mücadele içinde idik. Elimde ne mehir verecek, ne de ev geçindirecek şekilde imkânlarım da yoktu. Sonunda çevremdekilerin beni teşvikiyle Resulullah(s.a.a)’ın huzuruna başımı eğmiş, sesim titreyerek, kıpkırmızı bir şekilde çıktım. Güler yüz ve engin hoşgörüsüyle beni sıcak karşılamıştı. O da biliyordu benim niçin geldiğimi! Bana konuşabilmem için cesaret veriyordu. Peygamber olarak düşünse de diğer yandan o da bir baba idi. Ne istediğimi nazikçe bana sordu. Ben de kısık bir sesle, Fatıma ile beni evlendirmesini istedim. O da bana şu karşılığı verdi. “ Hoş geldin, safa geldin ya Ali!”
Biraz durduktan sonra Fatıma’nın yanına gitti. Kızı Fatıma’ya şöyle söylemişti; “ Ben Allah’tan seni şu insanların en hayırlısıyla ve katında en sevimli olan biriyle evlendirmesini istemiştim. Ali’yi, faziletlerini ve konumunu biliyorsun. Bugün seni istemek üzere bana geldi. Ne dersin?”
Fatıma susmuştu. Resulullah(s.a.a) onun suskunluğunu ikrar saydı. Sonra Resulullah (s.a.a) etrafındaki Müslümanları topladı. “ Allah bana Fatıma’yı Ali ile evlendirmemi emretti.” Dedi.
Sonra bana döndü ve şöyle dedi. “ Rabb’im Fatıma’yı seninle evlendirmemi istedi. Bu evliliğe razı mısın ey Ali?” Bu bir teyit idi. Belki de tüm Müslümanların kişisel bir karara değil, ilahi bir karara şahit olması içindi. Ben de “ Razıyım ya Resulullah!” dedim. Rabbimin bu lütfundan dolayı secdeye kapandım. Resulullah (s.a.a)’ın deyimiyle ben diğer yarıma, hem de dünya ve ahirette eşime kavuşuyordum.
Buna atıf yaparcasına Resulullah (s.a.a) şöyle buyurdu; “ Allah ikinize de bereket versin ve sizden birçok iyilikler meydana getirsin.”
Herkes evleniyordu. Ama bizim evliliğimiz sadece bizi ilgilendiren bir olay değildi. Sıradan gibi görülemezdi.
Bizim evliliğimiz İslam tarihinde bir dönüm noktası idi. Ümmet için Resulullah (s.a.a)’ın elleriyle atılan ilahî bir projenin başlangıç noktası idi. Asırlar öncesinden verilmiş ilahi kaderin kazası yerine geliyordu. Bu zamanla daha da iyi anlaşılacaktı.
Ben Ali, Resul’ün elinde ve gönlünde yeşertilmiştim. Fatıma da zaten Resul’ün can parçasıydı.
“(Acı ve tatlı) iki denizi salıverdi birbirine kavuşuyorlar. Fakat aralarında bir engel vardır, birbirlerine geçip karışmıyorlar. Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlıyorsunuz? İkisinden de inci ve mercan çıkar.”
RAHMAN SÜRESİ/ 19-22
Rahman süresinin bu ayetlerindeki gibi iki farklı deniz olarak birbirimize kavuşmuş oluyorduk. İkimizde de okyanuslardan geniş; ilim, hikmet, fazilet, takva, güzel ahlak deryaları ve sırlar dolu hazineler vardı. İkimiz birbirimizden farklı yaratılışta olsak ta her birimiz iki deniz gibi sıra dışı ve özel idik. Hem Rabb’imizin yanında, hem de Resul’ümüzün yanında…
Her ikimizde fıtrat dini üzerinde büyümüştük. Hayatımızın her anı ve her boyutu vahy ile şekillenmişti. İlahi plan üzerimizde tecelli ediyordu. Ve Allah’ın planı Resul’ünün programı ile uygulamaya konuluyordu. Ve yine ilahi proje üzerine evlenmiş oluyorduk.
Elbette bu evliliğin birçok hikmetleri olacaktı. Ayette dediği gibi inci ve mercan çıkacaktı bu denizlerin buluşmasından…
Tüm peygamberlerin hatemi ve kâmili Hz. Muhammed (s.a.a)’ti.
Hz. Muhammed (s.a.a) hatemdi ama Resul’ün yolu hatem değildi!
Resulullah(s.a.a), Risalet ağacının kökleri idi. Ben Ali ve Fatıma o ağacın gövdesi olacaktık. Ve bu Risalet ağacının dalları imamet görevi verilecek bizim menşeimizden imamlar, yine bizim vesilemizle beslenen, bize tabi olan müminler de meyvelerimiz olacaktı.
Bu yüzden bu ağaç sıradan bir evlilik üzere değildi. Geleceğin hikmetleri, hüccetleri ve sırları kaderin içinde saklıydı. Bu yüzden Resulullah(s.a.a) her şeyin farkında olup, ilahî bir müjde olarak nikâhımızı büyük bir şevkle kıyıyordu. Hatta melekler bile sevinç gözyaşları ile tebrik ediyorlardı bizi…
“ Allahumme salli ala Muhammed ve ala âli Muhammed.”
ÖZNEL BETİMLEME İLE İMAM ALİ (AS)’NİN DİLİNDEN….
Bunu Resulullah(s.a.a) çok iyi biliyordu. Nitekim gökler ile irtibatı vardı. Bu yüzden Resulullah(s.a.a) benim için bir adım daha atacaktı. Ben de bunu hissediyordum. Ama çok çekiniyordum ve hayâ duygularım gözlerimi kaçırmaya, sanki hep bir şeylerle uğraşıyormuş gibi çabalıyordum.
Duyuyordum Resulullah’ın kızı Fatıma’yı istemeye geliyorlardı.
Her istemeye gelenlere Resulullah (s.a.a); “ Onun hakkında Allah’ın emrini bekliyorum” diyordu. Onun kapısına bu talep ile gelenlerden çok rahatsız oluyordum. Ama dile getirmeye de utanıyordum. Resulullah (s.a.a) onlara “ hayır” diyor ve “hayır” diyeceğini de biliyordum, ama yine de rahatsız oluyordum. Lakin yine dile getiremiyordum. Resul’üm benden bir adım atmamı bekliyor ama yine de hayâ ediyordum.
Yoksulluğum da vardı. Hep mücadele içinde idik. Elimde ne mehir verecek, ne de ev geçindirecek şekilde imkânlarım da yoktu. Sonunda çevremdekilerin beni teşvikiyle Resulullah(s.a.a)’ın huzuruna başımı eğmiş, sesim titreyerek, kıpkırmızı bir şekilde çıktım. Güler yüz ve engin hoşgörüsüyle beni sıcak karşılamıştı. O da biliyordu benim niçin geldiğimi! Bana konuşabilmem için cesaret veriyordu. Peygamber olarak düşünse de diğer yandan o da bir baba idi. Ne istediğimi nazikçe bana sordu. Ben de kısık bir sesle, Fatıma ile beni evlendirmesini istedim. O da bana şu karşılığı verdi. “ Hoş geldin, safa geldin ya Ali!”
Biraz durduktan sonra Fatıma’nın yanına gitti. Kızı Fatıma’ya şöyle söylemişti; “ Ben Allah’tan seni şu insanların en hayırlısıyla ve katında en sevimli olan biriyle evlendirmesini istemiştim. Ali’yi, faziletlerini ve konumunu biliyorsun. Bugün seni istemek üzere bana geldi. Ne dersin?”
Fatıma susmuştu. Resulullah(s.a.a) onun suskunluğunu ikrar saydı. Sonra Resulullah (s.a.a) etrafındaki Müslümanları topladı. “ Allah bana Fatıma’yı Ali ile evlendirmemi emretti.” Dedi.
Sonra bana döndü ve şöyle dedi. “ Rabb’im Fatıma’yı seninle evlendirmemi istedi. Bu evliliğe razı mısın ey Ali?” Bu bir teyit idi. Belki de tüm Müslümanların kişisel bir karara değil, ilahi bir karara şahit olması içindi. Ben de “ Razıyım ya Resulullah!” dedim. Rabbimin bu lütfundan dolayı secdeye kapandım. Resulullah (s.a.a)’ın deyimiyle ben diğer yarıma, hem de dünya ve ahirette eşime kavuşuyordum.
Buna atıf yaparcasına Resulullah (s.a.a) şöyle buyurdu; “ Allah ikinize de bereket versin ve sizden birçok iyilikler meydana getirsin.”
Herkes evleniyordu. Ama bizim evliliğimiz sadece bizi ilgilendiren bir olay değildi. Sıradan gibi görülemezdi.
Bizim evliliğimiz İslam tarihinde bir dönüm noktası idi. Ümmet için Resulullah (s.a.a)’ın elleriyle atılan ilahî bir projenin başlangıç noktası idi. Asırlar öncesinden verilmiş ilahi kaderin kazası yerine geliyordu. Bu zamanla daha da iyi anlaşılacaktı.
Ben Ali, Resul’ün elinde ve gönlünde yeşertilmiştim. Fatıma da zaten Resul’ün can parçasıydı.
“(Acı ve tatlı) iki denizi salıverdi birbirine kavuşuyorlar. Fakat aralarında bir engel vardır, birbirlerine geçip karışmıyorlar. Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlıyorsunuz? İkisinden de inci ve mercan çıkar.”
RAHMAN SÜRESİ/ 19-22
Rahman süresinin bu ayetlerindeki gibi iki farklı deniz olarak birbirimize kavuşmuş oluyorduk. İkimizde de okyanuslardan geniş; ilim, hikmet, fazilet, takva, güzel ahlak deryaları ve sırlar dolu hazineler vardı. İkimiz birbirimizden farklı yaratılışta olsak ta her birimiz iki deniz gibi sıra dışı ve özel idik. Hem Rabb’imizin yanında, hem de Resul’ümüzün yanında…
Her ikimizde fıtrat dini üzerinde büyümüştük. Hayatımızın her anı ve her boyutu vahy ile şekillenmişti. İlahi plan üzerimizde tecelli ediyordu. Ve Allah’ın planı Resul’ünün programı ile uygulamaya konuluyordu. Ve yine ilahi proje üzerine evlenmiş oluyorduk.
Elbette bu evliliğin birçok hikmetleri olacaktı. Ayette dediği gibi inci ve mercan çıkacaktı bu denizlerin buluşmasından…
Tüm peygamberlerin hatemi ve kâmili Hz. Muhammed (s.a.a)’ti.
Hz. Muhammed (s.a.a) hatemdi ama Resul’ün yolu hatem değildi!
Resulullah(s.a.a), Risalet ağacının kökleri idi. Ben Ali ve Fatıma o ağacın gövdesi olacaktık. Ve bu Risalet ağacının dalları imamet görevi verilecek bizim menşeimizden imamlar, yine bizim vesilemizle beslenen, bize tabi olan müminler de meyvelerimiz olacaktı.
Bu yüzden bu ağaç sıradan bir evlilik üzere değildi. Geleceğin hikmetleri, hüccetleri ve sırları kaderin içinde saklıydı. Bu yüzden Resulullah(s.a.a) her şeyin farkında olup, ilahî bir müjde olarak nikâhımızı büyük bir şevkle kıyıyordu. Hatta melekler bile sevinç gözyaşları ile tebrik ediyorlardı bizi…
“ Allahumme salli ala Muhammed ve ala âli Muhammed.”
ÖZNEL BETİMLEME İLE İMAM ALİ (AS)’NİN DİLİNDEN….
ÇOCUKLARIN UYUMSUZLUĞU
Ailenin önemli sorunlarından biri de çocukların uyumsuzluğu ve kavga etmeleridir. Birden fazla çocuk olunca kavga ve çekişme başlar. Biri diğerine çimdik atar. Diğeri ötekini iter. Biri diğerinin oyuncağını alır, beriki onun defterini karalar. Biri diğeriyle alay eder, o da kardeşinin ders okuyamaması için yüksek sesle konuşur ve…
Bütün çocuklar kardeşini rahatsız etmek ve kızdırmak için ne yapacağını çok iyi bilir. Çocuklar birbirlerine yapacaklarını yaparlar, ama bu arada anne ve baba ıstırap çeker. Çocuklar birbirlerini anne ve babalarına şikayet ederler; bundan başka bir çareleri de yoktur zaten. Hepsinden daha kötüsü şu ki, bazen çocukların kavgası anne ve babaya da bulaşır. Anne, babaya der ki: “Çocukları terbiye etmeyi beceremiyorsun, senden hiç korkmuyorlar, senin beceriksizliğin yüzünden evimiz savaş meydanına dönüşmüş.” Baba da anneye der ki: “Sen bilgili ve uyanık bir kadın olsaydın çocukların böyle ahlaksız ve yaramaz olmazlardı. Senin bilinçsizlik ve yanlış hareketlerin yüzünden böyle çocuklar terbiye edildi.” Bazen eşlerin kavgası kötü yerlere varır ve hatta dayak ve boşanmayla da sonuçlanabilir.
Burada anne ve babalara şu nokta hatırlatılmalıdır: Yavrularınız gerçekten çocukturlar, dolayısıyla asla kırk-elli yaşlarındaki insanlar gibi sessiz bir köşede oturmalarını beklemeyin. Çocukların kavga ve birbiriyle alay etmelerinin doğal bir şey olduğunu kabul edin. Yaşam yol ve kurallarını doğru – dürüst öğrenmeyen bir kaç erkek ve kadın da bir müddet bir evde birlikte yaşamak ve bir sofrada oturmak zorunda kalsalar onlar da kavga ederler. Siz bir ailenin çocuklarından bir müddet bir evde sessiz kalmalarını ve birbirleriyle çekişmemelerini bekleyebilirsiniz, oysa yaramazlık ve menfaatleri doğrultusunda birbirleriyle kavga etmek çocukların ayrılmaz özelliğidir. Çocuklar birbirlerine karşı bu kadar da olsa uyum sağlayabilen ve uzlaşabilen doğal ve iyi insanlardır. Büyükler ise bu kadarını dahi beceremiyorlar.
Psikologlardan biri bu konuda diyor ki: En önemli nokta, birbirleriyle uyumlu olan ve kavga etmeyen bir kaç çocuklu bir aileye sahip olabileceğiniz düşüncesini unutmanızdır. Hemen hemen konuştuğumuz her çocuk diyor ki: “Anne ve babam, birlikte olduğumuzda bundan daha iyi uyumlu olmamız gerektiğini sanıyorlar.” Eğer siz hakikat ve gerçeklerle karşılaşmak için beklentilerinizi azaltacak olursanız çocukların kavga ve çekişmelerinden daha az rahatsız olursunuz.
Ama şunu da bilmeniz gerekir ki, çocukların bu davranışı sürekli değildir, zamanla kendiliğinden giderilecektir. Anne ve babalar, çocukça davranışı bir gerçek olarak kabul edecek olurlarsa bir hadde kadar rahat olurlar. Ve en azından çocukça kavga ve çekişmeleri kendilerine bulaştırmazlar.
Psikologlardan biri şöyle yazıyor: “Çocukların, birbirleriyle alay etme, birbirleriyle dalga geçme, bağırıp çağırma, kavga ve güreş gibi bir çok hareketleri, çocuklar büyüdükçe bertaraf olur.”
Evet, anne ve baba genelde çocukların kavga ve çekişmelerini tamamen gideremezler, ancak akıl ve tedbirle bunları en aza indirmek mümkündür. Bilinçli ve sorumlu bir anne ve baba, çocuklarının kavga etmelerine, birbirlerine dayak atmalarına seyirci kalamaz ve buna karşı bir tepki göstermekten kendini alamaz. Tam aksine, akıl, tedbir, sabır ve tahammülle onların arasındaki ihtilafı gidermek, en azından çocukları susturmak ve birbirlerine eziyet etmelerine engel olmak zorundadır. Anne ve baba daha önceden ihtilaf sebeplerini bilmeli ve onların vuku bulmasını önlemelidir. Aksi takdirde ihtilaf sebepleri vuku bulduktan sonra onları gidermek çok zordur. Çocukların arasında ihtilafın patlak vermesinin sebeplerinden biri onların kıskançlığıdır. Görmezlikten gelmek, onların kıskançlığını gidermez; tembih ve azarlama da çare değildir, asıl kıskançlığa sebep olan etkenlerin önünün alınması gerekir.
Çocuk kendi egosuna tapar. Anne ve babasının tek sevgilisi olmayı ve onların kalbinde başkalarının olmamasını ister. İlk çocuk bu meziyete sahiptir. Anne ve baba onu öper, koklar, isteklerini yerine getirir ve onun gönlüne göre hareket eder. Fakat ikinci çocuk dünyaya gelince durum tamamen değişiverir. Anne ve babanın bütün dikkati yeni dünyaya gelen bebeğin üzerinde toplanır. Bu durumda büyük çocuk tehlikeyi hisseder ve beklenmedik misafirin kendisinin rakibi olduğunu, huzurunu bozduğunu, anne ve babasına sahiplendiğini hisseder. Bu davet edilmemiş misafiri sevmediğini ve ondan intikam alması gerektiğini hisseder.
Fakat bebek, anne ve babasının himayesinde olduğu için onu kabul etmek zorunda kalır. Bu durumda büyük çocuk anne ve babasının ilgisini çekmek için kendini hastalığa vurabilir, hiç bir nedeni yokken kendini yere atabilir, bahaneyle yemek yemeyebilir, küsebilir, ağlayabilir, altını ıslatabilir. Mazlum düştüğünü sanan bu çocuk o zamandan itibaren kardeşine kin beslemeye başlar ve ondan intikam almak için uygun bir fırsat kollar. Bütün çocuklar bu şekilde dünyaya gelip aile çocukları arasına girerler. İşte burada kinler ortaya çıkar ve çocuklar kavga etmeye başlarlar. Anne ve baba, ilk başından davranışlarını kontrol etseler, çocukların birbirini kıskanmalarına sebep olacak şeylerden kaçınsalar daha iyi olmaz mı? Bilinçli bir anne ve baba, bebek dünyaya gelmeden önce büyük çocukları onu kabullenmeye hazırlar. Onlara, yakında küçük bir kardeşleri olacağını, büyüdüğünde onları seveceğini ve onlarla oynayacağını söyler.
Bebek için bir şey hazırladıklarında büyük çocukları için de bir şey alırlar. Anne doğum için hastaneye yatırıldığı zaman baba, çocuklara bir hediye alarak, bu hediyeyi küçük bebeğin doğumu için size aldım söyler. Bebeği eve getirince aşırı gürültü çıkarmaz, çocukların karşısında onu övmezler. Önceden olduğu gibi ve hatta daha fazla çocuklara ilgi gösterirler. Büyük çocuklara karşı, küçük bebeğin dünyaya gelişinin kendi yaşamlarına zarar dokundurmadığına, aksine, durumlarını daha iyileştirdiğine emin olacakları şekilde davranırlar. Bu durumda, aralarına yeni gelen bebeğe kucaklarını açarak kabul edebilir ve dünyaya gelmesine sevinebilirler. Ve genel olarak anne ve baba eğer çocuklarının birbirleriyle arkadaş olmalarını, daha az kavga etmelerini ve gürültü çıkarmamalarını istiyorlarsa onların birbirini kıskanmasına sebep olan etkenlerin önünü almalıdır, bütün çocuklara bir gözle bakmalı ve onlara eşit davranmalıdırlar.
Hz. Ali (a.s) buyuruyor ki: “İnsaf, ihtilafı giderir ve arkadaşlığa yol açar.”
Hz. Ali (a.s) yine buyurmaktadır ki: “Adilane davranış siyasetlerin (yönetimlerin) en iyisidir.”
Bazı çocuklar gerçekten, anne ve babalarının daha fazla sevgisini kazanacak özelliklere sahip olabilirler. Bazı çocuklar daha zeki, daha güzel, daha ahlaklı, daha çalışkan, daha tatlı dilli olabilirler, anne ve babalarına karşı davranışları daha iyi olabilir, ders notları daha iyi olabilir, anne veya baba kız veya erkek çocukları daha fazla sevebilir ve…
Tabi ki bütün bunlar mümkündür, anne ve babanın çocuklardan birini kalben diğerlerinden daha çok sevmesinin bir sakıncası da yoktur; ancak, bütün çocuklara karşı davranışları eşit olmalı ve onların arasında fark gözetmemelidir. Çocuklar kendilerine karşı en küçük bir fark gözetildiğini hissetmemelidirler. Burada şunu da hatırlatmamız gerekir ki çocuklar, anne ve babanın sevgisi hususunda çok meraklı ve hassas olup, durumu çabuk sezerler. Dolayısıyla, anne ve baba çok dikkatli olmalıdır.
Bazı anne ve babalar, çocukları terbiye etmek için birinin özelliğini diğerinin başına kakarlar. Örneğin derler ki: “Hasancığım! İyi ders oku, Fatma gibi yüksek notlar getir. Zehracığım! Sen de kardeşin Zeynep gibi annene yardımcı ol; baksana ne kadar iyi bir çocuk, değil mi?! Rıza; sen de kardeşin Ali gibi sofraya otururken terbiyeli ol ve yemeğini ye; baksana ne kadar terbiyeli bir çocuk! Ve…” Bu anne ve babaların davranışı tamamen yanlıştır. Çünkü bu hareketleriyle çocukları terbiye edebilmeleri bir kenara dursun, aksine çocuklar arasında rekabet ve kıskançlık duygusunu oluşturur, onları intikam ve kin beslemeye azmettirirler Bazen bu konuyu çocukların kendisi dile getirerek şöyle derler: “Anne ve babamız başkalarının işlerini bizim yüzümüze vurmakla üzerimizde etkili olabileceklerini sanıyorlar; ancak yanılıyorlar, bu işlerin bir faydası yoktur.” Çocukların ihtilafının sebeplerinden biri de anne ve babanın yersiz beklentileridir.
Bazen çocuklardan biri kardeşinin oyuncaklarından yararlanmak ister, ama o müsaade etmez. Bu durum kavga ve çekişmeyle sonuçlanır. Bunun üzerine anne veya baba müdahale eder. İlk önce tatlı dille ve eğer olmazsa, tehditle onu, oyuncaklarını kardeşine vermeğe zorlar ve der ki: “O senin kardeşin değil mi? Niçin oyuncaklarınla oynamasına müsaade etmiyorsun? Bu oyuncakları biz satın aldık, senin mi ki kardeşinin oynamasına müsaade etmiyorsun? Böyle yaparsan seni sevmem ve artık sana oyuncak almam.” Zavallı yavrucak da ister istemez teslim olur. Ama babasını bir zorba ve kardeşini de mütecaviz sayar ve uygun bir fırsatta intikam almak için içinden her ikisine de kin besler. Çünkü çocuk, oyuncakları kendi malı bilir ve müsaadesi olmaksızın hiç kimsenin onlardan yararlanmaması gerektiğine inanır. Bu yüzden kendisini mazlum, babasını ve kardeşini ise zalim bilir.
Elbette burada çocuk haklıdır. Anne ve babanın kendileri hiç kimsenin zor kullanarak şahıslarına ait olan mallardan istifade etmesine müsaade ederler mi? O halde ne diye zulme uğramış çocuklarından böyle yersiz bir beklentileri var? Herkesin kendine ait olan bir takım şeyler var ve başkalarının onları kullanmasına engel olabilir. Bu hususta küçük ve büyük, yabancı ve aşina arasında hiç bir fark yoktur. Öyleyse anne ve baba akıllı ve tedbirli olursa bütün gün boyunca çocuklarda yardımlaşma ve affetme ruhunu oluşturur ve çocukların kendi istekleriyle kardeşlerinin, oyuncaklarından istifade etmelerine müsaade etmesini sağlayacak bir iş yapabilirler.
Çocukların arasında ihtilaf oluşturan etkenlerden biri de ev işlerini yapmaktır. Anne veya baba bir işi çocukların birinin üzerine yükleyip diğerini çalıştırmayabilirler. Bu durumda kavga ve çekişme başlar. Anne ve baba bu gibi kavgaların çıkmasını engellemek isterlerse bütün çocuklara bir gözle bakmalı ve aralarında ayırım yapmamalıdırlar. Aralarında ihtilaf çıkmaması için ya hiç birinden bir iş yapmasını istememeli ya da istidatlarını ölçerek her birine yapabileceği bir iş vermelidirler. Uyumsuzlukların sebeplerinden biri de işsizlik ve boşluktur. Çocuklar için bir iş veya meşguliyet belirleyerek daha az kavga etmelerine zemin oluşturulabilir. Özellikle mümkünse onları toplu ve fenni oyunlara teşvik etmek çok yararlıdır.
Anne ve babanın kavga ve çekişmeleri de bazen çocukların kavga etmesine sebep olur. Masum yavrucaklar anne ve babalarının devamlı kavga ettiklerini, tartıştıklarını görünce kavga ve tartışmanın, yaşamın gereklerinden olup kaçınılmaz bir şey olduğunu sanırlar. İşte bu yüzden anne ve babalarını taklit eder ve gördükleri o sahneleri kendi aralarında canlandırırlar. Dolayısıyla, çocukların kavga ve tartışmalarından usanan bir anne ve baba ilk önce kendilerini ıslah etmeli, kavga ve tartışmayı bırakmalı, daha sonra çocuklarını ıslah etmelidirler. Elbette aralarında tatsızlık çıkmayan aileler çok azdır; ancak, tartışmalarını çocuklar yokken yapabilirler ve eğer çocukların karşısında tartışma çıkarsa, çocuklara, “bir konuda farklı görüşlerimiz var, dolayısıyla, aramızdaki ihtilafı halletmek istiyoruz” diyebilirler.
Son olarak şunu da hatırlatalım ki, bütün bu noktalara ve diğer noktalara dikkat etmenize rağmen yine de çocukların kavga etmesine engel olamayıp, huzurlu bir aile ortamı yaratamayabilirsiniz. Sizin böyle bir beklentiniz olmasın, biz de böyle bir söz vermiyoruz size. Sizin çocuklarınız da anormal çocuklar değillerdir. Çocukça kavgalar ve çocukların birbirlerini kızdırmaları onlar için normal bir şeydir. Çocukların enerjisi fazladır ve o enerjilerini bu gibi hareketlerle türetirler. Birbirlerine aşırı eziyet etmemelerine, birbirlerinin bir yerini kırmamalarına ve birbirlerine zarar vermemelerine dikkat edin. Onların küçük kavgalarına karışmamaya çalışın. Bırakın sorunlarını kendileri halletsinler. Bundan dolayı çok da üzülmeyin, sabredin onların davranışları kendiliğinden düzelecektir.
… Mektubunda şöyle yazıyor: Küçücük ve çok şefkatli bir kızdım. Kardeşim her fırsatta bana eziyet ediyordu. Beni dövüyor, çimdikliyor, benimle alay ediyor ve oyuncaklarımı bozuyordu. Benimle inatlaşıyor, beni itiyordu, defter ve kitabımı yırtıyordu. Kısacası, devamlı benimle kavga ediyordu. Ben ise bunun sebebini bilmiyordum. Daha sonraları kardeşimin bir suçu olmadığını, asıl suçlunun bana kardeşimden daha fazla ilgi gösteren anne ve babam olduğunu anladım. Evet; kardeşimin beni kıskanmasına ve anne ve babamdan intikam almak için bana eziyet etmesine sebep olan onların farklı davranışıydı. Anne ve babamın yanlış davranışları, kardeşimle devamlı kavga etmemize sebep oluyordu…..
İBRAHİM EMİNÎ
Bütün çocuklar kardeşini rahatsız etmek ve kızdırmak için ne yapacağını çok iyi bilir. Çocuklar birbirlerine yapacaklarını yaparlar, ama bu arada anne ve baba ıstırap çeker. Çocuklar birbirlerini anne ve babalarına şikayet ederler; bundan başka bir çareleri de yoktur zaten. Hepsinden daha kötüsü şu ki, bazen çocukların kavgası anne ve babaya da bulaşır. Anne, babaya der ki: “Çocukları terbiye etmeyi beceremiyorsun, senden hiç korkmuyorlar, senin beceriksizliğin yüzünden evimiz savaş meydanına dönüşmüş.” Baba da anneye der ki: “Sen bilgili ve uyanık bir kadın olsaydın çocukların böyle ahlaksız ve yaramaz olmazlardı. Senin bilinçsizlik ve yanlış hareketlerin yüzünden böyle çocuklar terbiye edildi.” Bazen eşlerin kavgası kötü yerlere varır ve hatta dayak ve boşanmayla da sonuçlanabilir.
Burada anne ve babalara şu nokta hatırlatılmalıdır: Yavrularınız gerçekten çocukturlar, dolayısıyla asla kırk-elli yaşlarındaki insanlar gibi sessiz bir köşede oturmalarını beklemeyin. Çocukların kavga ve birbiriyle alay etmelerinin doğal bir şey olduğunu kabul edin. Yaşam yol ve kurallarını doğru – dürüst öğrenmeyen bir kaç erkek ve kadın da bir müddet bir evde birlikte yaşamak ve bir sofrada oturmak zorunda kalsalar onlar da kavga ederler. Siz bir ailenin çocuklarından bir müddet bir evde sessiz kalmalarını ve birbirleriyle çekişmemelerini bekleyebilirsiniz, oysa yaramazlık ve menfaatleri doğrultusunda birbirleriyle kavga etmek çocukların ayrılmaz özelliğidir. Çocuklar birbirlerine karşı bu kadar da olsa uyum sağlayabilen ve uzlaşabilen doğal ve iyi insanlardır. Büyükler ise bu kadarını dahi beceremiyorlar.
Psikologlardan biri bu konuda diyor ki: En önemli nokta, birbirleriyle uyumlu olan ve kavga etmeyen bir kaç çocuklu bir aileye sahip olabileceğiniz düşüncesini unutmanızdır. Hemen hemen konuştuğumuz her çocuk diyor ki: “Anne ve babam, birlikte olduğumuzda bundan daha iyi uyumlu olmamız gerektiğini sanıyorlar.” Eğer siz hakikat ve gerçeklerle karşılaşmak için beklentilerinizi azaltacak olursanız çocukların kavga ve çekişmelerinden daha az rahatsız olursunuz.
Ama şunu da bilmeniz gerekir ki, çocukların bu davranışı sürekli değildir, zamanla kendiliğinden giderilecektir. Anne ve babalar, çocukça davranışı bir gerçek olarak kabul edecek olurlarsa bir hadde kadar rahat olurlar. Ve en azından çocukça kavga ve çekişmeleri kendilerine bulaştırmazlar.
Psikologlardan biri şöyle yazıyor: “Çocukların, birbirleriyle alay etme, birbirleriyle dalga geçme, bağırıp çağırma, kavga ve güreş gibi bir çok hareketleri, çocuklar büyüdükçe bertaraf olur.”
Evet, anne ve baba genelde çocukların kavga ve çekişmelerini tamamen gideremezler, ancak akıl ve tedbirle bunları en aza indirmek mümkündür. Bilinçli ve sorumlu bir anne ve baba, çocuklarının kavga etmelerine, birbirlerine dayak atmalarına seyirci kalamaz ve buna karşı bir tepki göstermekten kendini alamaz. Tam aksine, akıl, tedbir, sabır ve tahammülle onların arasındaki ihtilafı gidermek, en azından çocukları susturmak ve birbirlerine eziyet etmelerine engel olmak zorundadır. Anne ve baba daha önceden ihtilaf sebeplerini bilmeli ve onların vuku bulmasını önlemelidir. Aksi takdirde ihtilaf sebepleri vuku bulduktan sonra onları gidermek çok zordur. Çocukların arasında ihtilafın patlak vermesinin sebeplerinden biri onların kıskançlığıdır. Görmezlikten gelmek, onların kıskançlığını gidermez; tembih ve azarlama da çare değildir, asıl kıskançlığa sebep olan etkenlerin önünün alınması gerekir.
Çocuk kendi egosuna tapar. Anne ve babasının tek sevgilisi olmayı ve onların kalbinde başkalarının olmamasını ister. İlk çocuk bu meziyete sahiptir. Anne ve baba onu öper, koklar, isteklerini yerine getirir ve onun gönlüne göre hareket eder. Fakat ikinci çocuk dünyaya gelince durum tamamen değişiverir. Anne ve babanın bütün dikkati yeni dünyaya gelen bebeğin üzerinde toplanır. Bu durumda büyük çocuk tehlikeyi hisseder ve beklenmedik misafirin kendisinin rakibi olduğunu, huzurunu bozduğunu, anne ve babasına sahiplendiğini hisseder. Bu davet edilmemiş misafiri sevmediğini ve ondan intikam alması gerektiğini hisseder.
Fakat bebek, anne ve babasının himayesinde olduğu için onu kabul etmek zorunda kalır. Bu durumda büyük çocuk anne ve babasının ilgisini çekmek için kendini hastalığa vurabilir, hiç bir nedeni yokken kendini yere atabilir, bahaneyle yemek yemeyebilir, küsebilir, ağlayabilir, altını ıslatabilir. Mazlum düştüğünü sanan bu çocuk o zamandan itibaren kardeşine kin beslemeye başlar ve ondan intikam almak için uygun bir fırsat kollar. Bütün çocuklar bu şekilde dünyaya gelip aile çocukları arasına girerler. İşte burada kinler ortaya çıkar ve çocuklar kavga etmeye başlarlar. Anne ve baba, ilk başından davranışlarını kontrol etseler, çocukların birbirini kıskanmalarına sebep olacak şeylerden kaçınsalar daha iyi olmaz mı? Bilinçli bir anne ve baba, bebek dünyaya gelmeden önce büyük çocukları onu kabullenmeye hazırlar. Onlara, yakında küçük bir kardeşleri olacağını, büyüdüğünde onları seveceğini ve onlarla oynayacağını söyler.
Bebek için bir şey hazırladıklarında büyük çocukları için de bir şey alırlar. Anne doğum için hastaneye yatırıldığı zaman baba, çocuklara bir hediye alarak, bu hediyeyi küçük bebeğin doğumu için size aldım söyler. Bebeği eve getirince aşırı gürültü çıkarmaz, çocukların karşısında onu övmezler. Önceden olduğu gibi ve hatta daha fazla çocuklara ilgi gösterirler. Büyük çocuklara karşı, küçük bebeğin dünyaya gelişinin kendi yaşamlarına zarar dokundurmadığına, aksine, durumlarını daha iyileştirdiğine emin olacakları şekilde davranırlar. Bu durumda, aralarına yeni gelen bebeğe kucaklarını açarak kabul edebilir ve dünyaya gelmesine sevinebilirler. Ve genel olarak anne ve baba eğer çocuklarının birbirleriyle arkadaş olmalarını, daha az kavga etmelerini ve gürültü çıkarmamalarını istiyorlarsa onların birbirini kıskanmasına sebep olan etkenlerin önünü almalıdır, bütün çocuklara bir gözle bakmalı ve onlara eşit davranmalıdırlar.
Hz. Ali (a.s) buyuruyor ki: “İnsaf, ihtilafı giderir ve arkadaşlığa yol açar.”
Hz. Ali (a.s) yine buyurmaktadır ki: “Adilane davranış siyasetlerin (yönetimlerin) en iyisidir.”
Bazı çocuklar gerçekten, anne ve babalarının daha fazla sevgisini kazanacak özelliklere sahip olabilirler. Bazı çocuklar daha zeki, daha güzel, daha ahlaklı, daha çalışkan, daha tatlı dilli olabilirler, anne ve babalarına karşı davranışları daha iyi olabilir, ders notları daha iyi olabilir, anne veya baba kız veya erkek çocukları daha fazla sevebilir ve…
Tabi ki bütün bunlar mümkündür, anne ve babanın çocuklardan birini kalben diğerlerinden daha çok sevmesinin bir sakıncası da yoktur; ancak, bütün çocuklara karşı davranışları eşit olmalı ve onların arasında fark gözetmemelidir. Çocuklar kendilerine karşı en küçük bir fark gözetildiğini hissetmemelidirler. Burada şunu da hatırlatmamız gerekir ki çocuklar, anne ve babanın sevgisi hususunda çok meraklı ve hassas olup, durumu çabuk sezerler. Dolayısıyla, anne ve baba çok dikkatli olmalıdır.
Bazı anne ve babalar, çocukları terbiye etmek için birinin özelliğini diğerinin başına kakarlar. Örneğin derler ki: “Hasancığım! İyi ders oku, Fatma gibi yüksek notlar getir. Zehracığım! Sen de kardeşin Zeynep gibi annene yardımcı ol; baksana ne kadar iyi bir çocuk, değil mi?! Rıza; sen de kardeşin Ali gibi sofraya otururken terbiyeli ol ve yemeğini ye; baksana ne kadar terbiyeli bir çocuk! Ve…” Bu anne ve babaların davranışı tamamen yanlıştır. Çünkü bu hareketleriyle çocukları terbiye edebilmeleri bir kenara dursun, aksine çocuklar arasında rekabet ve kıskançlık duygusunu oluşturur, onları intikam ve kin beslemeye azmettirirler Bazen bu konuyu çocukların kendisi dile getirerek şöyle derler: “Anne ve babamız başkalarının işlerini bizim yüzümüze vurmakla üzerimizde etkili olabileceklerini sanıyorlar; ancak yanılıyorlar, bu işlerin bir faydası yoktur.” Çocukların ihtilafının sebeplerinden biri de anne ve babanın yersiz beklentileridir.
Bazen çocuklardan biri kardeşinin oyuncaklarından yararlanmak ister, ama o müsaade etmez. Bu durum kavga ve çekişmeyle sonuçlanır. Bunun üzerine anne veya baba müdahale eder. İlk önce tatlı dille ve eğer olmazsa, tehditle onu, oyuncaklarını kardeşine vermeğe zorlar ve der ki: “O senin kardeşin değil mi? Niçin oyuncaklarınla oynamasına müsaade etmiyorsun? Bu oyuncakları biz satın aldık, senin mi ki kardeşinin oynamasına müsaade etmiyorsun? Böyle yaparsan seni sevmem ve artık sana oyuncak almam.” Zavallı yavrucak da ister istemez teslim olur. Ama babasını bir zorba ve kardeşini de mütecaviz sayar ve uygun bir fırsatta intikam almak için içinden her ikisine de kin besler. Çünkü çocuk, oyuncakları kendi malı bilir ve müsaadesi olmaksızın hiç kimsenin onlardan yararlanmaması gerektiğine inanır. Bu yüzden kendisini mazlum, babasını ve kardeşini ise zalim bilir.
Elbette burada çocuk haklıdır. Anne ve babanın kendileri hiç kimsenin zor kullanarak şahıslarına ait olan mallardan istifade etmesine müsaade ederler mi? O halde ne diye zulme uğramış çocuklarından böyle yersiz bir beklentileri var? Herkesin kendine ait olan bir takım şeyler var ve başkalarının onları kullanmasına engel olabilir. Bu hususta küçük ve büyük, yabancı ve aşina arasında hiç bir fark yoktur. Öyleyse anne ve baba akıllı ve tedbirli olursa bütün gün boyunca çocuklarda yardımlaşma ve affetme ruhunu oluşturur ve çocukların kendi istekleriyle kardeşlerinin, oyuncaklarından istifade etmelerine müsaade etmesini sağlayacak bir iş yapabilirler.
Çocukların arasında ihtilaf oluşturan etkenlerden biri de ev işlerini yapmaktır. Anne veya baba bir işi çocukların birinin üzerine yükleyip diğerini çalıştırmayabilirler. Bu durumda kavga ve çekişme başlar. Anne ve baba bu gibi kavgaların çıkmasını engellemek isterlerse bütün çocuklara bir gözle bakmalı ve aralarında ayırım yapmamalıdırlar. Aralarında ihtilaf çıkmaması için ya hiç birinden bir iş yapmasını istememeli ya da istidatlarını ölçerek her birine yapabileceği bir iş vermelidirler. Uyumsuzlukların sebeplerinden biri de işsizlik ve boşluktur. Çocuklar için bir iş veya meşguliyet belirleyerek daha az kavga etmelerine zemin oluşturulabilir. Özellikle mümkünse onları toplu ve fenni oyunlara teşvik etmek çok yararlıdır.
Anne ve babanın kavga ve çekişmeleri de bazen çocukların kavga etmesine sebep olur. Masum yavrucaklar anne ve babalarının devamlı kavga ettiklerini, tartıştıklarını görünce kavga ve tartışmanın, yaşamın gereklerinden olup kaçınılmaz bir şey olduğunu sanırlar. İşte bu yüzden anne ve babalarını taklit eder ve gördükleri o sahneleri kendi aralarında canlandırırlar. Dolayısıyla, çocukların kavga ve tartışmalarından usanan bir anne ve baba ilk önce kendilerini ıslah etmeli, kavga ve tartışmayı bırakmalı, daha sonra çocuklarını ıslah etmelidirler. Elbette aralarında tatsızlık çıkmayan aileler çok azdır; ancak, tartışmalarını çocuklar yokken yapabilirler ve eğer çocukların karşısında tartışma çıkarsa, çocuklara, “bir konuda farklı görüşlerimiz var, dolayısıyla, aramızdaki ihtilafı halletmek istiyoruz” diyebilirler.
Son olarak şunu da hatırlatalım ki, bütün bu noktalara ve diğer noktalara dikkat etmenize rağmen yine de çocukların kavga etmesine engel olamayıp, huzurlu bir aile ortamı yaratamayabilirsiniz. Sizin böyle bir beklentiniz olmasın, biz de böyle bir söz vermiyoruz size. Sizin çocuklarınız da anormal çocuklar değillerdir. Çocukça kavgalar ve çocukların birbirlerini kızdırmaları onlar için normal bir şeydir. Çocukların enerjisi fazladır ve o enerjilerini bu gibi hareketlerle türetirler. Birbirlerine aşırı eziyet etmemelerine, birbirlerinin bir yerini kırmamalarına ve birbirlerine zarar vermemelerine dikkat edin. Onların küçük kavgalarına karışmamaya çalışın. Bırakın sorunlarını kendileri halletsinler. Bundan dolayı çok da üzülmeyin, sabredin onların davranışları kendiliğinden düzelecektir.
… Mektubunda şöyle yazıyor: Küçücük ve çok şefkatli bir kızdım. Kardeşim her fırsatta bana eziyet ediyordu. Beni dövüyor, çimdikliyor, benimle alay ediyor ve oyuncaklarımı bozuyordu. Benimle inatlaşıyor, beni itiyordu, defter ve kitabımı yırtıyordu. Kısacası, devamlı benimle kavga ediyordu. Ben ise bunun sebebini bilmiyordum. Daha sonraları kardeşimin bir suçu olmadığını, asıl suçlunun bana kardeşimden daha fazla ilgi gösteren anne ve babam olduğunu anladım. Evet; kardeşimin beni kıskanmasına ve anne ve babamdan intikam almak için bana eziyet etmesine sebep olan onların farklı davranışıydı. Anne ve babamın yanlış davranışları, kardeşimle devamlı kavga etmemize sebep oluyordu…..
İBRAHİM EMİNÎ
EMEVİ İSLAM ANLAYIŞININ AİLE’YE YANSIMALARI
Peygamber(s.a.a) ‘in vefatı ile başlayan süreçte, imamet ve hilafet birbirinden ayrılınca İslam’ın hayat felsefesi bin dereceden bir değişim geçirdi. Dünya işleri bir başkasına, ahiret işleri bir başkasına bırakıldı. Emevilerin başa gelmesi ile yaşanan süreçte de hilafet; saltanata dönüşünce bu ümmet on şiddetinde bir deprem daha yaşadı. Ve arkasından gelen arkçı depremler toplumun her kesimini vurdu.
Bunlardan etkilenen en önemli müessese, bir toplumun temel öğesi olan aile de, kendine düşen payı aldı. Çünkü merkezde alınan her karar en ücra noktalara kadar insanların hayatına hatta kalbine bile dokunuyordu. Örneğin İslam tarihinde ilk vergi yasasını çıkaran Muaviye acaba ailenin geçim ve yaşam şeklini etkilememiş olması mümkün müdür? Ya da yasaların çeşidi ve dozu insanların çizeceği hayat sınırlarını belirlemez mi?
Elbette merkezde alınan her karar çok önemlidir. Siyasi, ekonomik ve sosyal alınan her harar toplumun alacağı şekilde belirleyici temellerdir.
İşte bu noktadan bakarsak ve dikkat edersek merkezin duruşu çok önemlidir. Bu yüzden Hz. Hüseyin (as), Emevi hükümetinin pozisyonunu ve gerçek yüzünü aşikâr etmek istiyordu. Merkez tamamen İlahî yasaları terk etmiş, helal ve haram kuralları olarak kendi istek ve çıkarlarını belirleyici koymuş, güzel ahlak ve erdemler ayaklar altına alınmış, kendilerine olumsuz cevap veren her kesim korku ve baskı ile susturulmaya çalışılmış, kendine dost ve ahali olarak İslam düşmanları seçilmiştir.
Bu durumda toplumun hali bedbahtlıktan başka bir şey değildir. İşte böyle bir ortamda ailede yara almıştır. İslam ilkeleri terk edilince tekrardan cahiliye yaşantısına dönülmüştür. Asabiyet fikirleri hortlatılmış, ilişkiler tamamen çıkar ve nefsin beklentilerine yöneltilmiştir.
Böyle bir ortamda üst kesimde olan sınıf fesat ve lüks hayatın içinde boğulurken, halk ise isyan ve yokluğun içinde ezilmektedir. Üst düzeydeki kadınlar değer görse de halk tabanındaki kadınlar saygı görmemekte, hatta kullanılmaktadır. Çapkınlık yaygınlaşmıştır. Bu ortamı oluşturacak her türlü şartlar hazırdır. Paraya ihtiyaç duyma ve isteklere otokontrol gereği duymama her iki cins açısından da ortam mevcuttur.
Paranın ve nefsin sesi çok evlilikleri ve gayri meşru ilişkileri artırmıştır. Dinin atmosfer basıncı ortadan kaldırılınca kadın ve erkek ilişkilerinin artmasına ve sınırların ihlal edilmesine neden olmuştur. Bu şekilde zinaya giden yollar açılmıştır. Zinaya giden yolların açılması, aile sorunlarını da arkadan getirmiştir. Korku ve baskı üzerine kurulan yönetim, ganimet ve haraç kapılarını artırınca aile üzerine kara bulutlar çökmüştür. Erkekler baskı altına alınınca dışarıya gösteremediği öfke ve tepkiyi evin içine yansıtmıştır. Kadın ve çocuklar bundan payını fazlasıyla almıştır.
Zaten baskının artığı dönemlerde hem erkek hem de kadın açısından içe dönük bir aile yapısı ister istemez gelişmiştir. Ailenin korunması için erkek; kadın ve çocukları sıkıştırmaya, ailedeki her bireyin toplumsal sorumluluklarını ve sosyal yönünü kısıtlamaya zorlamıştır. Dışarıya gösterilemeyen tepki içe dönünce sosyal kimlik kişisel duruşa yerini bırakmıştır. Çünkü herkes kendini ve ailesini koruma derdindedir. Kendi çocuklarını, eşini ve akrabalarını tehlikelerden uzak tutmak en önemli kaygıları olmuştur. Hayat veren değerlerin korunması yerine canın korunması öne geçmiştir. Bu yüzden erkek çocuklarına talep artmıştır. Çünkü erkek çocuklarının çokluğu kuvvet olarak görülmüştür. Kız çocukları da böyle bir ortam için risk faktörü olarak sayılmıştır.
Hem babanın, hem annenin, hem de çocuk rollerinde sapmalar olmuştur. Babada sosyal kimlik yerini geçim derdi ve namus bekçiliğine, annede ev işlerine ve zaman dolduracak ama ucu kimseye dokunmayacak işlere, çocuklar da büyümeye bırakılmıştır. Çünkü merkezin baskısı ve emrivaki yasalar, ailedeki her bireyin rolünü vahy ve akıldan mahrum bırakmış, yerini kendini koruma ve hayatta kalabilme derdine düşürmüştür.
Böyle bir ortamda oluşan aile tipleri sıralanabilir.
- Sefahat ve yönetim ahalisindeki kendi isteklerini yaptırma gücü olan elit aileler
- Menfaat çerçevesinde hareket eden aileler
- Korku ve din arasında kalmış taassuba bürünen aileler
- Ahlak ve iman üzere hayattan vazgeçip, cahiliye hayatına dönen aileler
- Kendilerini koruma adına içe dönen aileler
- Ahlaki problemlerden dolayı parçalanan aileler
Bu dönemde İslam kaygıları ve sınırlandırmaları olmayınca karşı cinsler arasındaki rahat ilişkiler, eğlence organizasyonları, müzik dünyasının yayılması, gece hayatı öne çıkarılmıştı. Bu da elbette toplumun kadına ve aileye bakış açısını değiştirmiştir. İslam’a olan akide ve kültürel saldırılar ile de binlerce uydurulmuş hadisler ile kadın ve aile üzerinde istedikleri projeleri uygulamışlardır. İşte aile bu kadar darbe alarak, kör ve topal olarak yaşatılmaya, devam ettirilmeye çalışılmıştır. Hal hatır soranlara “hamd ederiz” denilen cevap “ idare ediyoruz” a gelen sözde mütevazi cevap olmuştur.
Emevi zihniyeti ve Ehli Kitap sahipleri ile el ele tutuşmuş hâlâ aile kurumunu vurmaktadır. İşte bu darbeleri durdurmanın yolu iki şarta bağlıdır.
Birincisi; toplumun beyni durumunda olan merkezin “ İlahî İrade” ye bağlanmasıdır. Çünkü merkezin aldığı karar denize atılan taş misalidir. Tüm dalgaları ile tüm topluma ulaşmaktadır. Anayasa Kur’an, izlenen kimlik Muvahhid olma kaygısı olmalıdır.
İkincisi; merkezin doğru karar alabilmesi beslendiği ve kendine aldığı temel taşlara bağlıdır. En doğru beslenme Vahy ve Risalet pınarıdır. Eğer Vahy ve Risalet’e dayanmazsa her zaman bireysel ve nefsanî kararlar alacaktır. Bu da hayatı her alandan kuşatamayan kısır bir döngü içine çekecektir. İnsanların dünya hayatını karanlıklara sürüklediği gibi, ahiret hayatını da karanlıklara sürükleyecektir.
Merkezin sapma ve yanlışlıklarına rağmen umutsuzluk yoktur. Ailelerin takip edeceği “model aile” önündedir; Ehl-i Beyt. Vahy ve Risalet kucağında yetişen ve gelişen Ehl-i Beyt modeline bakarak, onların yükseldiği temeller üzerinde yoğunlaşarak, yine sağlam ve sağlıklı aileler oluşturulabilir.
Etki ve tepkiler üzerine bir aile oluşturup, birçok yanlış deneyim ve sonu başarısız olan imtihanları yaşamak yerine, hata yapmadan, yıpranmadan, pişman olmadan bir aile özlemine kavuşulabilir. Bu da ancak model aile olan Ehl-i Beyt’in tüm birey rollerini aile yaşantısına getirerek yapılabilir. Onlar da sistemlerin baskıları altında ve toplumun her hatasına rağmen Allah ve Resulü’nün razı olacağı bir aile kurdukları gibi, model aile olmayı da başarmışlardır.
İşte bu yüzden aile kurmadan önce Ehl-i Beyt tanımak ve aileye verilecek yapı modeli olarak takip edilmelidir. Emevi İslam’ının oluşturduğu toplum modelini içeriden bir yapılanma ile değiştirilebilir.
Ayrıca aile dört duvardan oluşan ve karşılıklı bir çıkara dayanan bir kurum değildir. Bir erkek, bir kadın ve çocuklardan oluşan bir topluluk yerine şöyle düşünülmelidir. Hedefini bilen, ortak amaç, ortak duygu ve düşünceler taşıyan, yakıtı insanlar ve taşlar olan o günün kaygısında buluşulan bir yuvadır.
Aile insanın en sevdiği ve beraber yaşamak istediği yakınlarıdır. Kanından, canındandır. En çok emek verdiğin ve emek gördüğündür. Candır, canandır. Bu yüzden yangından en öncelikli olarak aile kurtarılmak istenir. Ahiret hayatı ciddiye alınıyorsa, sözde İslam adı altında yaşatılan ve yaşatılmak istenenlere verilecek en güzel cevap kaleleri tutmaktır. O kaleler ailelerdir. Buda canın korunması ile değil, dinin korunması ile olur. Aksi takdirde Hz. Hüseyin (as) eşini, çocuklarını, bacılarını, yeğenlerini ve diğer akrabalarını Kerbela sahasına götürmezdi.
Baskı, korku, taklid ve arzular üzerinden özgüvenlerini ve duruşlarını yitiren erkek ve kadınlar ile gerçek aile oluşturulamaz. Ya da dünyevi menfaatler üzerine bencil ve lakayt duran erkek ve kadınlar ile yine gerçek aile oluşturulamaz.
Aile; ailedeki bireylerin kalpleri üzerine kurulur. Bu yüzden bireylerin kalplerinin ne üzerinde durduğu önemlidir. Ancak istenen ve gerçek olan aile; yürekleri ve iradeleri sadece Allah ve Resulü’nün rızasını isteyenlerden oluşur. Ailedeki bilinçli her birey Allah’ın kendisine biçtiği rolü bilir. Bireysel ve toplumsal sorumluluğunun farkında olur. Dost ve düşmanlarını tanır. Allah yolunda neyin mücadelesini yapması gerektiğini tespit edebilir.
Aile, sadece malın mirasçısı değildir. İnanışın, değerlerin, ahlakın da mirasçısıdır. Bu yüzden Resulullah(s.a.a)’ın “Al’i Aba”ya işaret etmesi önemlidir.
Resulullah (s.a.a) kendi yolunun, ahlakının ve duruşunun mirasçısı olarak onları (Ehl-i Beyt’ini) göstermişti. Bu nedenle aile kimin mirasçısıdır ve kime, ne miras bıraktığı düşünülmelidir. Nesiller arasındaki bağlantı ailedir. Nesillerden nesillere değerleri aileler taşır.
Aile bir toplumun genleri gibidir. Ne kadar sağlam ve sağlıklı olursa, bu toplum o kadar sağlam ve sağlıklı bir ümmet olur. işte bu nedenle Emevi zihniyetinin oluşturduğu hayat projelerini sahalardan kaldırmak, Resulullah(s.a.a)’ın gösterdiği yapılanma ile aileler oluşturmak zorunludur.
Tarih model olan ve model olmayan örnekler ile doludur. Bir aile nasıl kurulmalıdır, neler ile kuşatılmalıdır, beslenmesi nasıl olmalıdır, neyi miras bırakmalıdır, …
Aile ile ilgili tüm bu sorular doğru cevaplandırılmalıdır. Doğru cevap anahtarı da Resulullah(s.a.a)’ın elindedir. Bu seçeneğin dışındaki sunumlar da değildir.
Bunlardan etkilenen en önemli müessese, bir toplumun temel öğesi olan aile de, kendine düşen payı aldı. Çünkü merkezde alınan her karar en ücra noktalara kadar insanların hayatına hatta kalbine bile dokunuyordu. Örneğin İslam tarihinde ilk vergi yasasını çıkaran Muaviye acaba ailenin geçim ve yaşam şeklini etkilememiş olması mümkün müdür? Ya da yasaların çeşidi ve dozu insanların çizeceği hayat sınırlarını belirlemez mi?
Elbette merkezde alınan her karar çok önemlidir. Siyasi, ekonomik ve sosyal alınan her harar toplumun alacağı şekilde belirleyici temellerdir.
İşte bu noktadan bakarsak ve dikkat edersek merkezin duruşu çok önemlidir. Bu yüzden Hz. Hüseyin (as), Emevi hükümetinin pozisyonunu ve gerçek yüzünü aşikâr etmek istiyordu. Merkez tamamen İlahî yasaları terk etmiş, helal ve haram kuralları olarak kendi istek ve çıkarlarını belirleyici koymuş, güzel ahlak ve erdemler ayaklar altına alınmış, kendilerine olumsuz cevap veren her kesim korku ve baskı ile susturulmaya çalışılmış, kendine dost ve ahali olarak İslam düşmanları seçilmiştir.
Bu durumda toplumun hali bedbahtlıktan başka bir şey değildir. İşte böyle bir ortamda ailede yara almıştır. İslam ilkeleri terk edilince tekrardan cahiliye yaşantısına dönülmüştür. Asabiyet fikirleri hortlatılmış, ilişkiler tamamen çıkar ve nefsin beklentilerine yöneltilmiştir.
Böyle bir ortamda üst kesimde olan sınıf fesat ve lüks hayatın içinde boğulurken, halk ise isyan ve yokluğun içinde ezilmektedir. Üst düzeydeki kadınlar değer görse de halk tabanındaki kadınlar saygı görmemekte, hatta kullanılmaktadır. Çapkınlık yaygınlaşmıştır. Bu ortamı oluşturacak her türlü şartlar hazırdır. Paraya ihtiyaç duyma ve isteklere otokontrol gereği duymama her iki cins açısından da ortam mevcuttur.
Paranın ve nefsin sesi çok evlilikleri ve gayri meşru ilişkileri artırmıştır. Dinin atmosfer basıncı ortadan kaldırılınca kadın ve erkek ilişkilerinin artmasına ve sınırların ihlal edilmesine neden olmuştur. Bu şekilde zinaya giden yollar açılmıştır. Zinaya giden yolların açılması, aile sorunlarını da arkadan getirmiştir. Korku ve baskı üzerine kurulan yönetim, ganimet ve haraç kapılarını artırınca aile üzerine kara bulutlar çökmüştür. Erkekler baskı altına alınınca dışarıya gösteremediği öfke ve tepkiyi evin içine yansıtmıştır. Kadın ve çocuklar bundan payını fazlasıyla almıştır.
Zaten baskının artığı dönemlerde hem erkek hem de kadın açısından içe dönük bir aile yapısı ister istemez gelişmiştir. Ailenin korunması için erkek; kadın ve çocukları sıkıştırmaya, ailedeki her bireyin toplumsal sorumluluklarını ve sosyal yönünü kısıtlamaya zorlamıştır. Dışarıya gösterilemeyen tepki içe dönünce sosyal kimlik kişisel duruşa yerini bırakmıştır. Çünkü herkes kendini ve ailesini koruma derdindedir. Kendi çocuklarını, eşini ve akrabalarını tehlikelerden uzak tutmak en önemli kaygıları olmuştur. Hayat veren değerlerin korunması yerine canın korunması öne geçmiştir. Bu yüzden erkek çocuklarına talep artmıştır. Çünkü erkek çocuklarının çokluğu kuvvet olarak görülmüştür. Kız çocukları da böyle bir ortam için risk faktörü olarak sayılmıştır.
Hem babanın, hem annenin, hem de çocuk rollerinde sapmalar olmuştur. Babada sosyal kimlik yerini geçim derdi ve namus bekçiliğine, annede ev işlerine ve zaman dolduracak ama ucu kimseye dokunmayacak işlere, çocuklar da büyümeye bırakılmıştır. Çünkü merkezin baskısı ve emrivaki yasalar, ailedeki her bireyin rolünü vahy ve akıldan mahrum bırakmış, yerini kendini koruma ve hayatta kalabilme derdine düşürmüştür.
Böyle bir ortamda oluşan aile tipleri sıralanabilir.
- Sefahat ve yönetim ahalisindeki kendi isteklerini yaptırma gücü olan elit aileler
- Menfaat çerçevesinde hareket eden aileler
- Korku ve din arasında kalmış taassuba bürünen aileler
- Ahlak ve iman üzere hayattan vazgeçip, cahiliye hayatına dönen aileler
- Kendilerini koruma adına içe dönen aileler
- Ahlaki problemlerden dolayı parçalanan aileler
Bu dönemde İslam kaygıları ve sınırlandırmaları olmayınca karşı cinsler arasındaki rahat ilişkiler, eğlence organizasyonları, müzik dünyasının yayılması, gece hayatı öne çıkarılmıştı. Bu da elbette toplumun kadına ve aileye bakış açısını değiştirmiştir. İslam’a olan akide ve kültürel saldırılar ile de binlerce uydurulmuş hadisler ile kadın ve aile üzerinde istedikleri projeleri uygulamışlardır. İşte aile bu kadar darbe alarak, kör ve topal olarak yaşatılmaya, devam ettirilmeye çalışılmıştır. Hal hatır soranlara “hamd ederiz” denilen cevap “ idare ediyoruz” a gelen sözde mütevazi cevap olmuştur.
Emevi zihniyeti ve Ehli Kitap sahipleri ile el ele tutuşmuş hâlâ aile kurumunu vurmaktadır. İşte bu darbeleri durdurmanın yolu iki şarta bağlıdır.
Birincisi; toplumun beyni durumunda olan merkezin “ İlahî İrade” ye bağlanmasıdır. Çünkü merkezin aldığı karar denize atılan taş misalidir. Tüm dalgaları ile tüm topluma ulaşmaktadır. Anayasa Kur’an, izlenen kimlik Muvahhid olma kaygısı olmalıdır.
İkincisi; merkezin doğru karar alabilmesi beslendiği ve kendine aldığı temel taşlara bağlıdır. En doğru beslenme Vahy ve Risalet pınarıdır. Eğer Vahy ve Risalet’e dayanmazsa her zaman bireysel ve nefsanî kararlar alacaktır. Bu da hayatı her alandan kuşatamayan kısır bir döngü içine çekecektir. İnsanların dünya hayatını karanlıklara sürüklediği gibi, ahiret hayatını da karanlıklara sürükleyecektir.
Merkezin sapma ve yanlışlıklarına rağmen umutsuzluk yoktur. Ailelerin takip edeceği “model aile” önündedir; Ehl-i Beyt. Vahy ve Risalet kucağında yetişen ve gelişen Ehl-i Beyt modeline bakarak, onların yükseldiği temeller üzerinde yoğunlaşarak, yine sağlam ve sağlıklı aileler oluşturulabilir.
Etki ve tepkiler üzerine bir aile oluşturup, birçok yanlış deneyim ve sonu başarısız olan imtihanları yaşamak yerine, hata yapmadan, yıpranmadan, pişman olmadan bir aile özlemine kavuşulabilir. Bu da ancak model aile olan Ehl-i Beyt’in tüm birey rollerini aile yaşantısına getirerek yapılabilir. Onlar da sistemlerin baskıları altında ve toplumun her hatasına rağmen Allah ve Resulü’nün razı olacağı bir aile kurdukları gibi, model aile olmayı da başarmışlardır.
İşte bu yüzden aile kurmadan önce Ehl-i Beyt tanımak ve aileye verilecek yapı modeli olarak takip edilmelidir. Emevi İslam’ının oluşturduğu toplum modelini içeriden bir yapılanma ile değiştirilebilir.
Ayrıca aile dört duvardan oluşan ve karşılıklı bir çıkara dayanan bir kurum değildir. Bir erkek, bir kadın ve çocuklardan oluşan bir topluluk yerine şöyle düşünülmelidir. Hedefini bilen, ortak amaç, ortak duygu ve düşünceler taşıyan, yakıtı insanlar ve taşlar olan o günün kaygısında buluşulan bir yuvadır.
Aile insanın en sevdiği ve beraber yaşamak istediği yakınlarıdır. Kanından, canındandır. En çok emek verdiğin ve emek gördüğündür. Candır, canandır. Bu yüzden yangından en öncelikli olarak aile kurtarılmak istenir. Ahiret hayatı ciddiye alınıyorsa, sözde İslam adı altında yaşatılan ve yaşatılmak istenenlere verilecek en güzel cevap kaleleri tutmaktır. O kaleler ailelerdir. Buda canın korunması ile değil, dinin korunması ile olur. Aksi takdirde Hz. Hüseyin (as) eşini, çocuklarını, bacılarını, yeğenlerini ve diğer akrabalarını Kerbela sahasına götürmezdi.
Baskı, korku, taklid ve arzular üzerinden özgüvenlerini ve duruşlarını yitiren erkek ve kadınlar ile gerçek aile oluşturulamaz. Ya da dünyevi menfaatler üzerine bencil ve lakayt duran erkek ve kadınlar ile yine gerçek aile oluşturulamaz.
Aile; ailedeki bireylerin kalpleri üzerine kurulur. Bu yüzden bireylerin kalplerinin ne üzerinde durduğu önemlidir. Ancak istenen ve gerçek olan aile; yürekleri ve iradeleri sadece Allah ve Resulü’nün rızasını isteyenlerden oluşur. Ailedeki bilinçli her birey Allah’ın kendisine biçtiği rolü bilir. Bireysel ve toplumsal sorumluluğunun farkında olur. Dost ve düşmanlarını tanır. Allah yolunda neyin mücadelesini yapması gerektiğini tespit edebilir.
Aile, sadece malın mirasçısı değildir. İnanışın, değerlerin, ahlakın da mirasçısıdır. Bu yüzden Resulullah(s.a.a)’ın “Al’i Aba”ya işaret etmesi önemlidir.
Resulullah (s.a.a) kendi yolunun, ahlakının ve duruşunun mirasçısı olarak onları (Ehl-i Beyt’ini) göstermişti. Bu nedenle aile kimin mirasçısıdır ve kime, ne miras bıraktığı düşünülmelidir. Nesiller arasındaki bağlantı ailedir. Nesillerden nesillere değerleri aileler taşır.
Aile bir toplumun genleri gibidir. Ne kadar sağlam ve sağlıklı olursa, bu toplum o kadar sağlam ve sağlıklı bir ümmet olur. işte bu nedenle Emevi zihniyetinin oluşturduğu hayat projelerini sahalardan kaldırmak, Resulullah(s.a.a)’ın gösterdiği yapılanma ile aileler oluşturmak zorunludur.
Tarih model olan ve model olmayan örnekler ile doludur. Bir aile nasıl kurulmalıdır, neler ile kuşatılmalıdır, beslenmesi nasıl olmalıdır, neyi miras bırakmalıdır, …
Aile ile ilgili tüm bu sorular doğru cevaplandırılmalıdır. Doğru cevap anahtarı da Resulullah(s.a.a)’ın elindedir. Bu seçeneğin dışındaki sunumlar da değildir.
HAMİLE KADININ PSİKOLOJİSİ
Anne Rabb’’inin kendisi üzerinde bir mucize gerçekleştirdiğinin şahididir.
İnanan anne adayının kalbi, gebeliği sürecinde Rabb’ine teslimiyetinde daha da mutmainleşir. Zaten imanı olmayan birisi kendisini kuşatan tüm bu ayetlere kör ve sağır olduğu gibi kendisinde gelişen bu mucizeye de sıradan bir olay gibi bakar.
İnanan anne ise bir hücre üzerine inşa edilen bu sanatın sahibinin; sonsuz kudret ve iradenin takdiri olduğunu bilir ve ilk günden doğum anına kadar gelişen her aşama üzerinde Rabb’’inin lütuf ve hikmetlerini bir bir yaşar.
Anne bebeğiyle beraber bütünleşir. Bebeğiyle arasında o kadar güçlü bir bağ oluşur ki Rabb’inin El-Vedud sıfatının adeta yansımasını yaşar. Öyle ki anne bebeğini koruma adına yiyeceklerine dikkat eder, tehlikelerden korur, bebeğini sever, onunla konuşur hatta kendi rahatsızlansa bile bebeğine zarar gelmesin diye bir ilaç dahi almaz, hatta radyasyona maruz kalmasın diye her sahadan uzak durur.
Tüm bu tedbirler bebeği içindir. İnanan bir anne onun beden gelişimine önem verir de ruhuna önem vermez mi? Onun kalbinin, aklının ve ruhunun sağlıklı gelişmesi için ona Kuran okur, onunla birlikte Rabb’inin huzuruna çıkarak beraberce rükû ve secdeye durur.
Bebeğiyle konuşur. Ona iyiliği ve hayrı telkin eder. Ona Rabb’inin kendilerine ne kadar lütufkâr olduğunu anlatır. Ona hayat modelini hatırlatır. Salâvat çekerler beraberce. Bebeğini dinler. Bu telkinler ve zikirler karşısında bebeğinin cevap vermesini bekler. İslam fıtratı üzerinde olan bebek elbette bu telkin ve zikirler karşısında heyecanlanır, kalp atışları ve hareketleri ile anneye cevap verir. Annesi bebeğinin bu masumiyet ve paklığın kendisini de etkilediğinin farkındadır.
Bu yüzden yüreği bir kat daha mutmainleşir. Ve der ki; bu mucize nedeniyle beni seçtiğin için binlerce hamd olsun.
Bana bu izzet ve onuru verdiğin için binlerce hamd olsun.
Bu düşünce üzerine bu dönemde yaşadığı her zorluğa dayanır. Öyle kolay değildir. Ortalama 40 hafta bir insanı içinde büyütmek. Tüm organlarını onun adına da kullanıp bebeğinin her yaşadığını içinde hissetmek.
Aralarında özel bir dil gelişir ve ikisinden başka kimse onların dilinden anlamaz. Anne her ne kadar bebeği kuşatsa da, bebek de anneye çok şey fısıldar. Bebeğini dinleyen bir anne ondan çok şey öğrenebilir.
Anne ve bebek hem ayrı, hem de beraber Rabbanî bir eğitime girmiştir. Ne anne, ne bebek kendine özgü ve serbest değildir. Her ikisi beraber nefes alır, kalpleri atar, düşünür, hisseder, strese girer, heyecanlanır, korkar, sevinir…
Anne ve bebek sanki iç içe bir işbirliği içindedir. Beraber mutlu olurlar, beraber üzülürler… İşte bu nedenle her ikisi de hem öğretmen, hem öğrenci gibidirler. Hem öğrenir, hem öğretirler. İşte burada vahyin sesini duymak çok önemli. Eğer anne ve bebeği üzerinden bu sesi duyabilseler bu yolculuk hayırla sonuçlanır. Bir sonraki yaşam olan doğum sonrası yeni hayata her ikisi de güzel bir başlangıç ile başlar.
Ama vahy sesini duymayan ve duymak istemeyenler için bu yolculuğun sonu kötü bir başlangıç olur. Oysaki yeryüzüne yeni bir halife gelmektedir. Bu küçük halifenin sorumluluğunu üstlenmiş olan anne kendisine düşen bu özel rolünün farkında olmalıdır. Bilmelidir ki her sürecin bir son noktası vardır.
Ve bu süreci insanın kendi talepleri belirler. Ya bu süreç sabahların doğuşu olur ya da akşamların başlangıcı. Bu nedenle her anne kendini kurtarabilirse bebeğini de kurtarır. Ama anne kendini kurtaramıyorsa, bebeği olan ilahi emaneti de korumayacaktır.
İşte hamile kalmadan önce her annenin kalbi ve ruhu hazır olmalıdır. Bebeğinin sorumluluğunu da kaldırabilmek adına önce kendi sorumluluğunu bilmelidir.
Kendi sorumluluğunu bilmeyen bir kişi, başkalarının da sorumluluğunu kaldıramaz. Bu yüzden her anne adayı hamile kalmadan, önce beden sağlığını hazırladığı gibi kalp ve ruh sağlığını da hazırlamalıdır. Aksi takdirde anne bebeğiyle beraber tekâmül yolculuğuna devam edemez.
İtaat eden bir kul olma yolunda ilerlemesi gerekirken isyan yolunda ilerler. Allah muhafaza etsin.
Her bebek bir mucizedir. Mucizeler de ilahi davete çağrıdır. Bu çağrıyı duymayanlar kaybederler. Bu çağrıyı duyanlar ise bir hamdı, bebeği ile ikiye katlar. Bu yüzden ilahi bir mucize üzerinde gerçekleşiyor diye her anne, kendini büyük bir onur ve izzet üzerinde olduğunu hissetmelidir. O mucizeyi kendisinin taşıdığının farkında olmalıdır.
Her bebek, dirilişin mucizesidir.
İnanan anne adayının kalbi, gebeliği sürecinde Rabb’ine teslimiyetinde daha da mutmainleşir. Zaten imanı olmayan birisi kendisini kuşatan tüm bu ayetlere kör ve sağır olduğu gibi kendisinde gelişen bu mucizeye de sıradan bir olay gibi bakar.
İnanan anne ise bir hücre üzerine inşa edilen bu sanatın sahibinin; sonsuz kudret ve iradenin takdiri olduğunu bilir ve ilk günden doğum anına kadar gelişen her aşama üzerinde Rabb’’inin lütuf ve hikmetlerini bir bir yaşar.
Anne bebeğiyle beraber bütünleşir. Bebeğiyle arasında o kadar güçlü bir bağ oluşur ki Rabb’inin El-Vedud sıfatının adeta yansımasını yaşar. Öyle ki anne bebeğini koruma adına yiyeceklerine dikkat eder, tehlikelerden korur, bebeğini sever, onunla konuşur hatta kendi rahatsızlansa bile bebeğine zarar gelmesin diye bir ilaç dahi almaz, hatta radyasyona maruz kalmasın diye her sahadan uzak durur.
Tüm bu tedbirler bebeği içindir. İnanan bir anne onun beden gelişimine önem verir de ruhuna önem vermez mi? Onun kalbinin, aklının ve ruhunun sağlıklı gelişmesi için ona Kuran okur, onunla birlikte Rabb’inin huzuruna çıkarak beraberce rükû ve secdeye durur.
Bebeğiyle konuşur. Ona iyiliği ve hayrı telkin eder. Ona Rabb’inin kendilerine ne kadar lütufkâr olduğunu anlatır. Ona hayat modelini hatırlatır. Salâvat çekerler beraberce. Bebeğini dinler. Bu telkinler ve zikirler karşısında bebeğinin cevap vermesini bekler. İslam fıtratı üzerinde olan bebek elbette bu telkin ve zikirler karşısında heyecanlanır, kalp atışları ve hareketleri ile anneye cevap verir. Annesi bebeğinin bu masumiyet ve paklığın kendisini de etkilediğinin farkındadır.
Bu yüzden yüreği bir kat daha mutmainleşir. Ve der ki; bu mucize nedeniyle beni seçtiğin için binlerce hamd olsun.
Bana bu izzet ve onuru verdiğin için binlerce hamd olsun.
Bu düşünce üzerine bu dönemde yaşadığı her zorluğa dayanır. Öyle kolay değildir. Ortalama 40 hafta bir insanı içinde büyütmek. Tüm organlarını onun adına da kullanıp bebeğinin her yaşadığını içinde hissetmek.
Aralarında özel bir dil gelişir ve ikisinden başka kimse onların dilinden anlamaz. Anne her ne kadar bebeği kuşatsa da, bebek de anneye çok şey fısıldar. Bebeğini dinleyen bir anne ondan çok şey öğrenebilir.
Anne ve bebek hem ayrı, hem de beraber Rabbanî bir eğitime girmiştir. Ne anne, ne bebek kendine özgü ve serbest değildir. Her ikisi beraber nefes alır, kalpleri atar, düşünür, hisseder, strese girer, heyecanlanır, korkar, sevinir…
Anne ve bebek sanki iç içe bir işbirliği içindedir. Beraber mutlu olurlar, beraber üzülürler… İşte bu nedenle her ikisi de hem öğretmen, hem öğrenci gibidirler. Hem öğrenir, hem öğretirler. İşte burada vahyin sesini duymak çok önemli. Eğer anne ve bebeği üzerinden bu sesi duyabilseler bu yolculuk hayırla sonuçlanır. Bir sonraki yaşam olan doğum sonrası yeni hayata her ikisi de güzel bir başlangıç ile başlar.
Ama vahy sesini duymayan ve duymak istemeyenler için bu yolculuğun sonu kötü bir başlangıç olur. Oysaki yeryüzüne yeni bir halife gelmektedir. Bu küçük halifenin sorumluluğunu üstlenmiş olan anne kendisine düşen bu özel rolünün farkında olmalıdır. Bilmelidir ki her sürecin bir son noktası vardır.
Ve bu süreci insanın kendi talepleri belirler. Ya bu süreç sabahların doğuşu olur ya da akşamların başlangıcı. Bu nedenle her anne kendini kurtarabilirse bebeğini de kurtarır. Ama anne kendini kurtaramıyorsa, bebeği olan ilahi emaneti de korumayacaktır.
İşte hamile kalmadan önce her annenin kalbi ve ruhu hazır olmalıdır. Bebeğinin sorumluluğunu da kaldırabilmek adına önce kendi sorumluluğunu bilmelidir.
Kendi sorumluluğunu bilmeyen bir kişi, başkalarının da sorumluluğunu kaldıramaz. Bu yüzden her anne adayı hamile kalmadan, önce beden sağlığını hazırladığı gibi kalp ve ruh sağlığını da hazırlamalıdır. Aksi takdirde anne bebeğiyle beraber tekâmül yolculuğuna devam edemez.
İtaat eden bir kul olma yolunda ilerlemesi gerekirken isyan yolunda ilerler. Allah muhafaza etsin.
Her bebek bir mucizedir. Mucizeler de ilahi davete çağrıdır. Bu çağrıyı duymayanlar kaybederler. Bu çağrıyı duyanlar ise bir hamdı, bebeği ile ikiye katlar. Bu yüzden ilahi bir mucize üzerinde gerçekleşiyor diye her anne, kendini büyük bir onur ve izzet üzerinde olduğunu hissetmelidir. O mucizeyi kendisinin taşıdığının farkında olmalıdır.
Her bebek, dirilişin mucizesidir.
GENÇLER! ÇEYİZLER HAZIR MI?
Her genç kızın rüyasında bembeyaz gelinlikler içerisinde kaderinin beyaz atlı prensi, her genç erkeğin hayallerinde de fırtına koparan kalbini sekinete kavuşturacak gizemli bir perisi vardır. Ve bekledikleri zaman yavaş yavaş kapılarını çalar… Ama bir türlü kapılar aralanamaz. Çünkü daha hazır değillerdir. Sebep ekonomiye dayanır…
Evet, evlilik için ekonomi bir yere kadar önemlidir. Ama evlilik için tek şart olamaz. Evlilik için çeyiz olarak sadece para zeminli düşünmek doğru değildir.
Çeyizler arasında bir Kur’an yok mudur? Kur’an bilinci nerededir? Güzel ahlak çeyizin arasında mıdır? Küçük ve çekirdek bir toplum diyeceğimiz bir ailenin temeli atılacaktır. İman bilinci, güzel ahlak asaleti, ilmin sıcaklığı, sorumluluk kuvveti, eşlerin birbirine velayeti gibi meseleler ile çeyiz hazırlığı yapılmış mıdır?
Hayatın ikinci evresi için yeni bir başlangıç için yola çıkılmaktadır. Bunun için bir hazırlık var mıdır?
Nice evlilikler vardır. Evlerinde hiçbir ihtiyaç listesi kalmamıştır. Ama yuva sallanmaktadır. Çünkü yuvanın temelleri sadece ekonomik şartlar üzerine kurulmuştur. Bu durumda imkânı olanların bir daha yıkıp bir daha evlenmesi kendilerine normal gelmektedir.
Belki normal görülebilir. Ama yüce Allah herkese verdiği fırsatlar ve süreç boşuna tüketilmiş olmuyor mu? Emek, zaman, enerji, duygular, hayaller ve daha birçok şey ziyan edilmiştir. Oysaki bunların hiçbiri israf edilmeyebilirdi. Boşuna bir tükenmişlik olmayabilirdi.
Çeyiz hazırlığını düzgün yaparak bu çığ gibi büyüyen sorunların önüne geçilebilir. Nasıl mı?
Evlilikteki amaçtan başlayabiliriz. İnsan nereye doğru gitmek istiyorsa ona göre hazırlığını yapar. Evlilikten amaç evli olmak mı, yoksa bir….? Buradaki boşluk önemlidir. Boşluğa ne doldurulmak isteniyorsa ona göre hazırlık yapılır, çeyiz sandığı doldurulur.
Her insan hayata bakış açısına göre yol alır. İnanan insan farklı bir gayededir. İnanmayan insan da farklı bir gayededir. Bu inancında net olanlar içindir. Bir de inandığını söyleyip inanmayanlar gibi hazırlık yapanlar var. Bunlar kendilerini kandırsalar da yol inanmayanların ki gibi görünmektedir. O halde evliliğe hangi hazırlık yapılmış ise yolun sonu o yöne varacaktır.
İşte doğru bir hazırlık nasıl olmalı? Bunu tespit etmek gerekir.
Her zaman ki gibi reçete Rabb’imizden kullarına sunulmaktadır.
Tevbe süresi/ 71 “Mü’min erkekler ve mü’min kadınlar birbirlerinin velileri (dostları ve yardımcıları)dır. İyiliği (tevhidi ve salih ameli) emrederler, kötülükten/kötü olan şeylerden menederler; namazı dosdoğru/gereğine uygun kılarlar, zekâtı verirler, Allah’a ve Resulü’ne itaat ederler. İşte Allah bu kimselere rahmet edecek (bağışlayacak)tır. Şüphesiz Allah mutlak galiptir, hüküm ve hikmet sahibidir.”
İyi bir evliliğin temeli; kadının da erkeğinde iyi bir mümin olmasında yatmaktadır. Yan yana duran kadın ve erkek aynı yöne bakarlar. Önlerindeki ilahî hedefe kilitlenirler. Ve aynı yolda yürümek için eş isterler. Sorumluluklarının farkındadırlar. Evliliğin kendilerine getirdikleri bilinci bilirler. Eşler birbirilerine hayatlarının her alanında katkıda bulunmak için sorumluluğun altına girmişlerdir. Bu amaç doğrultusunda donanım hazırlığı yaparlar. Birbirilerine iyiliği emrederler, birbirilerini kötülükten men ederler. Kısaca birbirilerine velidirler. İşte bu yolculuk için hazırlığa girişirler.
Yoksa ilahi amaca bakmayanlar ancak kendi nefisleri için yola çıkarlar. Bu yolun sonu da bencillikten öteye olmayacaktır. Maalesef tüm hazırlıklar da ziyan olacaktır.
İyi bir mümin olmanın sorumluluğu için yola koyulmayanların sonu hüsrandır. Bu yüzden hem kendisinin aranan bir eş, hem de iyi bir eş aramak için ilahi istek üzere sorumluluğunu yüklenmiş kişiler olunmalıdır. Ki evlilik için hazırlıklarda bu amaç doğrultusunda olsun.
Bunun için evlilik öncesi gözler dört açılmalıdır. Sonra yüzde elli gözler kapatılabilir.
Yeter ki evlilikler, bir çeyiz sandığına ya da bir deste banknota sığdırılmasın.
Evet, evlilik için ekonomi bir yere kadar önemlidir. Ama evlilik için tek şart olamaz. Evlilik için çeyiz olarak sadece para zeminli düşünmek doğru değildir.
Çeyizler arasında bir Kur’an yok mudur? Kur’an bilinci nerededir? Güzel ahlak çeyizin arasında mıdır? Küçük ve çekirdek bir toplum diyeceğimiz bir ailenin temeli atılacaktır. İman bilinci, güzel ahlak asaleti, ilmin sıcaklığı, sorumluluk kuvveti, eşlerin birbirine velayeti gibi meseleler ile çeyiz hazırlığı yapılmış mıdır?
Hayatın ikinci evresi için yeni bir başlangıç için yola çıkılmaktadır. Bunun için bir hazırlık var mıdır?
Nice evlilikler vardır. Evlerinde hiçbir ihtiyaç listesi kalmamıştır. Ama yuva sallanmaktadır. Çünkü yuvanın temelleri sadece ekonomik şartlar üzerine kurulmuştur. Bu durumda imkânı olanların bir daha yıkıp bir daha evlenmesi kendilerine normal gelmektedir.
Belki normal görülebilir. Ama yüce Allah herkese verdiği fırsatlar ve süreç boşuna tüketilmiş olmuyor mu? Emek, zaman, enerji, duygular, hayaller ve daha birçok şey ziyan edilmiştir. Oysaki bunların hiçbiri israf edilmeyebilirdi. Boşuna bir tükenmişlik olmayabilirdi.
Çeyiz hazırlığını düzgün yaparak bu çığ gibi büyüyen sorunların önüne geçilebilir. Nasıl mı?
Evlilikteki amaçtan başlayabiliriz. İnsan nereye doğru gitmek istiyorsa ona göre hazırlığını yapar. Evlilikten amaç evli olmak mı, yoksa bir….? Buradaki boşluk önemlidir. Boşluğa ne doldurulmak isteniyorsa ona göre hazırlık yapılır, çeyiz sandığı doldurulur.
Her insan hayata bakış açısına göre yol alır. İnanan insan farklı bir gayededir. İnanmayan insan da farklı bir gayededir. Bu inancında net olanlar içindir. Bir de inandığını söyleyip inanmayanlar gibi hazırlık yapanlar var. Bunlar kendilerini kandırsalar da yol inanmayanların ki gibi görünmektedir. O halde evliliğe hangi hazırlık yapılmış ise yolun sonu o yöne varacaktır.
İşte doğru bir hazırlık nasıl olmalı? Bunu tespit etmek gerekir.
Her zaman ki gibi reçete Rabb’imizden kullarına sunulmaktadır.
Tevbe süresi/ 71 “Mü’min erkekler ve mü’min kadınlar birbirlerinin velileri (dostları ve yardımcıları)dır. İyiliği (tevhidi ve salih ameli) emrederler, kötülükten/kötü olan şeylerden menederler; namazı dosdoğru/gereğine uygun kılarlar, zekâtı verirler, Allah’a ve Resulü’ne itaat ederler. İşte Allah bu kimselere rahmet edecek (bağışlayacak)tır. Şüphesiz Allah mutlak galiptir, hüküm ve hikmet sahibidir.”
İyi bir evliliğin temeli; kadının da erkeğinde iyi bir mümin olmasında yatmaktadır. Yan yana duran kadın ve erkek aynı yöne bakarlar. Önlerindeki ilahî hedefe kilitlenirler. Ve aynı yolda yürümek için eş isterler. Sorumluluklarının farkındadırlar. Evliliğin kendilerine getirdikleri bilinci bilirler. Eşler birbirilerine hayatlarının her alanında katkıda bulunmak için sorumluluğun altına girmişlerdir. Bu amaç doğrultusunda donanım hazırlığı yaparlar. Birbirilerine iyiliği emrederler, birbirilerini kötülükten men ederler. Kısaca birbirilerine velidirler. İşte bu yolculuk için hazırlığa girişirler.
Yoksa ilahi amaca bakmayanlar ancak kendi nefisleri için yola çıkarlar. Bu yolun sonu da bencillikten öteye olmayacaktır. Maalesef tüm hazırlıklar da ziyan olacaktır.
İyi bir mümin olmanın sorumluluğu için yola koyulmayanların sonu hüsrandır. Bu yüzden hem kendisinin aranan bir eş, hem de iyi bir eş aramak için ilahi istek üzere sorumluluğunu yüklenmiş kişiler olunmalıdır. Ki evlilik için hazırlıklarda bu amaç doğrultusunda olsun.
Bunun için evlilik öncesi gözler dört açılmalıdır. Sonra yüzde elli gözler kapatılabilir.
Yeter ki evlilikler, bir çeyiz sandığına ya da bir deste banknota sığdırılmasın.
EVİMİZİN PERDESİ AÇILMASIN!
Ev insanın sığınağıdır. Güvendiği, severek, koşarak geldiği bir kucaktır. İnandığını yaşadığı belki de en rahat yerdir. Hayatını paylaştığı kimselerle el ele verdiği, azmini ve gücünü onlardan aldığı belki de hiç çekinmeden zayıf yanlarını serebildiği alandır. Ev, insanın küçük ve çekirdek dünyasıdır. Bu nedenle evin kolonları dikkatli atılmalı ve korunmalıdır.
Evininin mahremiyetini dışarıya taşıranlar, birçok hastalıkların evin içine doğru akmasına fırsat verirler. Eşlerin birbirinin arkasını kollaması, birbirini kötülükten sakındırması, birbirine iyiliği emretmesi, olayları ve fikirleri paylaşması evinin içindeki mahremiyettir.
Mahremiyet denince genelde, sadece kadın erkek ilişkisi anlaşılır. Oysaki birbirinin açığını kapatması, sırlarını koruması, hatalarını düzeltmesi, sıkıntılarını gizlemesi, zayıf yönlerini açığa vurmaması, eşlerin kendilerine ait tüm özel bilgiler hep mahremiyet içerisinde düşünülmelidir.
Karı koca arasındaki ahlaki usuller tüm diğer ilişkilerden daha farklı ve özeldir. Ortak düşünce, ortak bakış, ortak duygular evin içindeki atmosferdir. Güven, sadakat, hayır üzerinde buluşmak,sevgi evin temelini oluşturur ve aile olmayı rahmete çevirir.
Rahman süresinde anlatılan tuzlu ve tatlı su diye nitelendirilen iki derya dikkatimizi çekmektedir. Her iki derya da büyüktür, derindir. Her ikisinden de inci ve mercan çıkar. Hz. Muhammed (s.a.a); Hz. Ali ve Hz. Fatıma’nın durumunu tasvir ederken bu ayeti kerimeyi kullanır. Her iki deryanın kendine has özellikleri vardır, özeldir, kimlik sahibidirler.
Ayrı gibi görünen bu iki derya yan yanadır. Her ikisi aynı hedef ve aynı yola iman etmişlerdir. Birbirine destektir, her ikisi de üretkendir, ellerinden gelen tüm performansı gayeleri yolunda kullanmışlardır, burada hatırlatmak isterim boşuna Ehl-i Beyt, Kevser süresi ile bütünleşmemiştir.
Adeta iki ayrı kalp, aynı anda ve aynı şekilde çarpmaktadır.
Rahman süresi /18- 23 “ Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlıyorsunuz?(Acı ve tatlı) iki denizi salıverdi birbirine kavuşuyorlar. Fakat aralarında bir engel vardır, birbirlerine geçip karışmıyorlar. Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlıyorsunuz? İkisinden de inci ve mercan çıkar. Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlıyorsunuz?”
Bu evlilik duruşunda evin perdesi asla açılmamıştır. Korkulara, kaygılara, karamsarlıklara, fitnelere, ayıplara, günahlara, çirkinliklere, usulsüzlüklere, cahilliklere perde aralanmamıştır. Mahremiyet ilkeleri çiğnenmemiştir.
Hz. Ali ve Hz. Fatıma birbirilerini bütünlemiştir. Bu duruşla şu ayeti aklımıza getiriverirler.
“Mü’min erkekler ve mü’min kadınlar birbirlerinin dostlarıdır. İyiliği emreder, kötülükten alıkoyarlar. Namazı dosdoğru kılar, zekâtı verirler. Allah’a ve Resul’üne itaat ederler. İşte bunlara Allah merhamet edecektir. Şüphesiz Allah mutlak güç sahibidir, hüküm ve hikmet sahibidir.”
“ İnanan erkekler inanan kadınların velisidir, inanan kadınlar da inanan erkeklerin velisidir.” İlahi rıza olan hedefe odaklanmış, Rabbani terbiye ile sıratı müstakimde el ele tutuşmuşlardır. Bu yüzden önümüzdeki karı koca modeli olarak, onların duruşlarını hayatımıza getirmeli, evlerimizin perdelerini asla ve asla karanlıklara açmamalıyız, açtırmamalıyız…
Evininin mahremiyetini dışarıya taşıranlar, birçok hastalıkların evin içine doğru akmasına fırsat verirler. Eşlerin birbirinin arkasını kollaması, birbirini kötülükten sakındırması, birbirine iyiliği emretmesi, olayları ve fikirleri paylaşması evinin içindeki mahremiyettir.
Mahremiyet denince genelde, sadece kadın erkek ilişkisi anlaşılır. Oysaki birbirinin açığını kapatması, sırlarını koruması, hatalarını düzeltmesi, sıkıntılarını gizlemesi, zayıf yönlerini açığa vurmaması, eşlerin kendilerine ait tüm özel bilgiler hep mahremiyet içerisinde düşünülmelidir.
Karı koca arasındaki ahlaki usuller tüm diğer ilişkilerden daha farklı ve özeldir. Ortak düşünce, ortak bakış, ortak duygular evin içindeki atmosferdir. Güven, sadakat, hayır üzerinde buluşmak,sevgi evin temelini oluşturur ve aile olmayı rahmete çevirir.
Rahman süresinde anlatılan tuzlu ve tatlı su diye nitelendirilen iki derya dikkatimizi çekmektedir. Her iki derya da büyüktür, derindir. Her ikisinden de inci ve mercan çıkar. Hz. Muhammed (s.a.a); Hz. Ali ve Hz. Fatıma’nın durumunu tasvir ederken bu ayeti kerimeyi kullanır. Her iki deryanın kendine has özellikleri vardır, özeldir, kimlik sahibidirler.
Ayrı gibi görünen bu iki derya yan yanadır. Her ikisi aynı hedef ve aynı yola iman etmişlerdir. Birbirine destektir, her ikisi de üretkendir, ellerinden gelen tüm performansı gayeleri yolunda kullanmışlardır, burada hatırlatmak isterim boşuna Ehl-i Beyt, Kevser süresi ile bütünleşmemiştir.
Adeta iki ayrı kalp, aynı anda ve aynı şekilde çarpmaktadır.
Rahman süresi /18- 23 “ Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlıyorsunuz?(Acı ve tatlı) iki denizi salıverdi birbirine kavuşuyorlar. Fakat aralarında bir engel vardır, birbirlerine geçip karışmıyorlar. Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlıyorsunuz? İkisinden de inci ve mercan çıkar. Şimdi Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlıyorsunuz?”
Bu evlilik duruşunda evin perdesi asla açılmamıştır. Korkulara, kaygılara, karamsarlıklara, fitnelere, ayıplara, günahlara, çirkinliklere, usulsüzlüklere, cahilliklere perde aralanmamıştır. Mahremiyet ilkeleri çiğnenmemiştir.
Hz. Ali ve Hz. Fatıma birbirilerini bütünlemiştir. Bu duruşla şu ayeti aklımıza getiriverirler.
“Mü’min erkekler ve mü’min kadınlar birbirlerinin dostlarıdır. İyiliği emreder, kötülükten alıkoyarlar. Namazı dosdoğru kılar, zekâtı verirler. Allah’a ve Resul’üne itaat ederler. İşte bunlara Allah merhamet edecektir. Şüphesiz Allah mutlak güç sahibidir, hüküm ve hikmet sahibidir.”
“ İnanan erkekler inanan kadınların velisidir, inanan kadınlar da inanan erkeklerin velisidir.” İlahi rıza olan hedefe odaklanmış, Rabbani terbiye ile sıratı müstakimde el ele tutuşmuşlardır. Bu yüzden önümüzdeki karı koca modeli olarak, onların duruşlarını hayatımıza getirmeli, evlerimizin perdelerini asla ve asla karanlıklara açmamalıyız, açtırmamalıyız…
AİLECE RAMAZAN’I YAŞAMALIYIZ!
Güzel bir aileniz var. Çocuğunuzun kibritle oynayıp, evde çıkan bir yangında yanmasını ister misiniz? Veya eşinizin bir trafik kazası geçirerek, ölüm haberini duymak ister misiniz? Veya hanımınızı doğum sırasında kaybetmek ister misiniz? Sanırım bunları hiç kimse temenni etmez. Çünkü ailenizin acılar içerisinde düşünerek, kaybetmek istemezsiniz. Kaybetmek zaten zor, ama acılar içinde kaybetmek daha da zor.
İşte ailenize Ramazan bilincini kazandırmazsanız bu akıbet aynen gerçekleşecektir. Çünkü onların diri diri yanışını, ateşe atılışını ve çok çeşitli acılar içerisinde oluşunu seyredeceksiniz.
Tahrîm Suresi/6 “Ey iman edenler! Kendinizi ve ailenizi, yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun. O ateşin başında gayet katı, çetin, Allah’ın kendilerine verdiği emirlere karşı gelmeyen ve kendilerine emredilen şeyi yapan melekler vardır.”
Böyle bir akıbete uğramak istemiyorsak ailemizi çevremize toparlayıp, onlara Ramazan’ın getirdiği rahmet ve hikmetleri öğretmeliyiz, anlatmalıyız. Ve en güzel eğitim dediğimiz yöntem, örnek olmalıyız. Onları doğal yaşamın içerisine çekerek, beraberce Ramazan’ı kucaklamalıyız. İlim, sevgi ve bilgi azığımız olmalıdır. Çocuklara baskı yapmadan, eşimizi sıkmadan, onlarla ilgilenmeliyiz.
Aynı tavır dost ve akrabalarımız için de geçerli. Her halde ailemizin ateşten sakındırırken, dost ve akrabalarımızı ateşte bırakmak istemeyiz. Bu nedenle Ramazan bilinci üzere onlarla da irtibatı sıklaştırmalıyız. Onları davet ederek, Ramazan’da yapacağımız işlerde, onların da katılımını sağlayarak yapabiliriz. Hâyır ve hasenatlarda işbirliği yapabiliriz. Çocuklarımızın ve eşimizin katkılarıyla destek alabiliriz. Bu tür hâyır organizasyonları ile ilgili peygamberimizden bir çok teşvik hadisleri var. Onlardan yararlanabiliriz. Özellikle Ramazan eğitiminin aile ve çevreyi kuşatması için karı ve koca çok iyi işbirliği yapmalıdırlar. Her iki taraf birbirine destek vermelidir. Birbirilerinin eksikliklerini tamamlayarak kulluk yürüyüşlerinin kolay olması için çabalamalılar.
Bakara Suresi/187 “…. Onlar, size örtüdürler, siz de onlara örtüsünüz…”
Unutmamak gerekir ki Ramazan eğitimi her iki taraf içinde geçerlidir. Bu nedenle her iki taraf bu bilinci almalıdır. Aşağıdaki ayeti kerimeye dikkat edersek bu bilinci alan her iki kesim için müjdeler vardır.
Ahzab Suresi/35 “Şüphesiz müslüman erkeklerle müslüman kadınlar, mümin erkeklerle mümin kadınlar, itaatkâr erkeklerle itaatkâr kadınlar, doğru erkeklerle doğru kadınlar, sabreden erkeklerle sabreden kadınlar, Allah’a derinden saygı duyan erkekler, Allah’a derinden saygı duyan kadınlar, sadaka veren erkeklerle sadaka veren kadınlar, oruç tutan erkeklerle oruç tutan kadınlar, namuslarını koruyan erkeklerle namuslarını koruyan kadınlar, Allah’ı çokça anan erkeklerle çokça anan kadınlar var ya, işte onlar için Allah bağışlanma ve büyük bir mükâfat hazırlamıştır.”
İşte ailenize Ramazan bilincini kazandırmazsanız bu akıbet aynen gerçekleşecektir. Çünkü onların diri diri yanışını, ateşe atılışını ve çok çeşitli acılar içerisinde oluşunu seyredeceksiniz.
Tahrîm Suresi/6 “Ey iman edenler! Kendinizi ve ailenizi, yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun. O ateşin başında gayet katı, çetin, Allah’ın kendilerine verdiği emirlere karşı gelmeyen ve kendilerine emredilen şeyi yapan melekler vardır.”
Böyle bir akıbete uğramak istemiyorsak ailemizi çevremize toparlayıp, onlara Ramazan’ın getirdiği rahmet ve hikmetleri öğretmeliyiz, anlatmalıyız. Ve en güzel eğitim dediğimiz yöntem, örnek olmalıyız. Onları doğal yaşamın içerisine çekerek, beraberce Ramazan’ı kucaklamalıyız. İlim, sevgi ve bilgi azığımız olmalıdır. Çocuklara baskı yapmadan, eşimizi sıkmadan, onlarla ilgilenmeliyiz.
Aynı tavır dost ve akrabalarımız için de geçerli. Her halde ailemizin ateşten sakındırırken, dost ve akrabalarımızı ateşte bırakmak istemeyiz. Bu nedenle Ramazan bilinci üzere onlarla da irtibatı sıklaştırmalıyız. Onları davet ederek, Ramazan’da yapacağımız işlerde, onların da katılımını sağlayarak yapabiliriz. Hâyır ve hasenatlarda işbirliği yapabiliriz. Çocuklarımızın ve eşimizin katkılarıyla destek alabiliriz. Bu tür hâyır organizasyonları ile ilgili peygamberimizden bir çok teşvik hadisleri var. Onlardan yararlanabiliriz. Özellikle Ramazan eğitiminin aile ve çevreyi kuşatması için karı ve koca çok iyi işbirliği yapmalıdırlar. Her iki taraf birbirine destek vermelidir. Birbirilerinin eksikliklerini tamamlayarak kulluk yürüyüşlerinin kolay olması için çabalamalılar.
Bakara Suresi/187 “…. Onlar, size örtüdürler, siz de onlara örtüsünüz…”
Unutmamak gerekir ki Ramazan eğitimi her iki taraf içinde geçerlidir. Bu nedenle her iki taraf bu bilinci almalıdır. Aşağıdaki ayeti kerimeye dikkat edersek bu bilinci alan her iki kesim için müjdeler vardır.
Ahzab Suresi/35 “Şüphesiz müslüman erkeklerle müslüman kadınlar, mümin erkeklerle mümin kadınlar, itaatkâr erkeklerle itaatkâr kadınlar, doğru erkeklerle doğru kadınlar, sabreden erkeklerle sabreden kadınlar, Allah’a derinden saygı duyan erkekler, Allah’a derinden saygı duyan kadınlar, sadaka veren erkeklerle sadaka veren kadınlar, oruç tutan erkeklerle oruç tutan kadınlar, namuslarını koruyan erkeklerle namuslarını koruyan kadınlar, Allah’ı çokça anan erkeklerle çokça anan kadınlar var ya, işte onlar için Allah bağışlanma ve büyük bir mükâfat hazırlamıştır.”
KİŞİLİK
KİŞİLİK
Kişilik; insanları birbirinden farklı kılan, kendisi ve çevresindekilere bakış açıları, onlarla kurabildiği ilişki düzeyleri ve tepkilerini kapsayan, çeşitli ortamlarda kendini gösteren bedensel, düşünsel ve ruhsal özelliklerdir.
Kişilik sahibi olmak için okur-yazar olmak, tahsil yapmak, üniversiteler bitirmek, ciltler dolusu kitapları okumak yeterli değildir. Mevlana’nın deyimiyle: ‘’Nice insanlar gördüm üzerinde elbise yok, nice elbiseler gördüm içinde insan yok.’’
Kişilik; kendini tanımak, hayatta dik durmasını öğrenmek, dili güzel kullanmasını öğrenmek ve yaşam tarzı haline getirmek, doğruluğu bir ilke yapmak, haksızlık karşısında susmamak, kendi çıkarları için adaletten vazgeçmemek, beyni kiraya vermemek, oto kontrol yapmayı öğrenmek ve nefis muhasebesi yapmaktır. Temiz toplum oluşturmak için kişilik oluşumu şarttır. Kısaca “insan” olmaktır.
İslam’ın amacı da budur zaten; bizi insan yapmak. Peki, biz insan değil de hayvan veya bitki miyiz? Allah hayvanları sudan, melekleri nurdan ve insanı topraktan yaratmıştır. Meleklerde nefis yoktur, hayvanlarda ise akıl yoktur. İnsan da ise hem nefis hem akıl mevcuttur. Dolayısı ile insana irade verilmiştir. İnsanda akıl galip gelirse meleklerden de daha üst bir makama ulaşır. Nitekim Rabbimiz meleklere ademoğluna secde etmesini emretmişti (Bakara, 34). Fakat insanda nefis galip gelecek olursa bu defa da hayvanlardan daha aşağı bir derece olan ‘’esfele sefilin’’e (Tin, 5) düşer.
Rabbimiz bizi atılan bir meniden yaratmış, bize değer vermiş ve kişilik kazandırmıştır.
Her doğan çocuk İslam fıtratı üzerine doğar. Ancak daha sonra ya bu fıtrat üzere kalır veya birtakım sapmalara uğrar. Bu da çocukluktaki aile terbiyesi ve yetişkinlikteki nefis terbiyesi ile ilahi kurallara veya ‘’heva’’sına uymakla olur. Seçim kendisinindir. Artık hangisini seçerse Allah da ona bu yolu kolaylaştırır. (Abese, 20)
‘’O (Kuran) kovulmuş şeytanın sözü değildir. Öyleyse nereye gidiyorsunuz? O ancak, âlemler için bir öğüttür. Sizden dosdoğru olmayı dileyenler için’’ (Tekvir, 25-26-27-28)
Evet, İslama gönül vermiş, Kur’anın direktiflerini yerine getirmiş bir insanın, topluma zarar vermesi, halkı rahatsız etmesi, itibar kaybetmesi, silikleşmesi düşünülemez. Kur’anın hükümlerine uymak bize kişilik kazandırır.
Bizi bizden daha iyi tanıyan Rabb’imiz, bize yaşayan model insanlar göndermiş. İşte peygamberimiz ve hakkında şöyle buyuruyor Rabbimiz: ‘’Şüphesiz sen yüce bir ahlak üzeresin’’ (Kalem, 4) Ve tabi peygamberden sonra gelen ehlibeyt imamları da bize modeldirler. Peygamber ve ehlibeytin hayatını, davranış şekillerini ve bize tavsiyelerini öğrenmek, hayatımızda yaşamaya çalışmak da bizi kişilik sahibi yapar.
Yüce Rabbimiz Kur’an-ı Kerim’de de peygamberlerin hayatından kıssalar vererek olsun, kötü davranış modelleri ve akıbetlerini açıklayarak olsun, yapılması gerekenleri direk emir vererek veya yapılmaması gerekenleri bildirerek olsun, bize yol gösterir. Onları anlamak ve hayata geçirmek ise bizim aklımız, düşünme gücümüz, hayata geçirme potansiyelimiz, istek ve arzularımızla alakalıdır.
18-‘’Kim bu çabucak geçeni (dünyayı) isterse, orada istediğimiz kimseye, dilediğimizi çabucak veririz. Sonra Ona cehennemi nasip ederiz. Oraya kınanmış ve (rahmetten) kovulmuş olarak ulaşır.’’
19-‘’Kim de ahireti ister ve mümin olarak onun için gereken çabayı gösterirse, işte onların çabaları mükafatlandırılır.’’
20-‘’Her iki gruba da (dünyayı isteyenlere de, ahireti isteyenlere de), her birine Rabbinin ihsanından veririz. Rabbinin ihsanı kısıtlanmış değildir.’’
21-‘’Bak! Nasıl bazılarını bazılarından üstün kıldık. Elbette ahiret, dereceler yönünden de daha büyüktür, üstünlük bakımından da daha büyüktür.’’
22-‘’Allah’la birlikte başka bir ilah edinme. Yoksa kınanmış, yalnız ve yardımcısız bırakılmış halde oturursun.’’
23-‘’Rabbin, kendinden başkasına kulluk etmemenizi ve ana-babaya iyilik etmenizi emretti. Biri ya da ikisi senin yanında yaşlılığa ererse, onlara “Of” bile deme.”
24-“Onlara merhamet ederek, tevazu kanadını indir ve :”Rabbim! Onlar beni küçükken eğittikleri gibi, sen de onlara merhamet et.” de.
25-“Rabbiniz, içlerinizdekini daha iyi bilir. Eğer salih kimseler olursanız, şüphesiz O da, tövbe edip kendine dönenleri bağışlayıcıdır.”
26-“Akrabaya hakkını ver. Yoksula ve yolda kalmışa da(ver) ve (malını) saçıp savurma.”
27-“Muhakkak (malını) saçıp savuranlar, şeytanların kardeşleri olmuşlardır. Şeytan ise rabbine karşı pek nankördür.”
28-“Eğer Rabbinden umduğun bir rahmeti beklerken, (darlık dolayısıyla) onlara (yoksullara) yüz çevirecek olursan, bu durumda onlara yumuşak söz söyle.”
29-“Elini boynuna bağlı kılma (cimri olma), tamamen de açıp saçma. Sonra kınanmış bir halde, bir şeye gücün yetmeyerek oturur kalırsın.”
30-“Şüphesiz Rabbin, dilediğine rızkı yayar ve (dilediğine) daraltır. Şüphesiz O kullarından haberdardır; (onları) görendir.”
31-“Yoksulluk korkusuyla çocuklarınızı öldürmeyin. Onları da sizi de biz rızıklandırırız. Şüphesiz onların öldürülmesi büyük bir günahtır.”
32-“Zinaya yaklaşmayın. Çünkü o açık bir kötülüktür. Yol olarak da çok kötüdür.”
33-“Haklı bir sebep olmaksızın Allah’ın haram kıldığı kimseyi öldürmeyin. Kim haksızlıkla öldürülürse, onun velisine bir yetki (kısas hakkı) vermişizdir. O da öldürmede aşırı gitmesin. Çünkü o, gerçekten yardım görmüştür.”
34-“Yetimin malına yaklaşmayın. Ancak ergenlik çağına erişinceye kadar en güzel bir şekilde(yaklaşabilirsiniz) ve ahde vefa edin. Çünkü verilen sözden sorulacaktır.”
35-“Ölçtüğünüz zaman ölçüyü tam tutun ve doğru bir tartıyla tartın. Bu, daha hayırlı ve sonuç bakımından daha da güzeldir.”
36-“Hakkında bilgi sahibi olmadığın bir şeyin ardına düşme. Şüphesiz kulak, göz ve kalp; bunların tümü sorumludur.”
37-“Yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Şüphesiz sen, ne yeri yarabilirsin ne de boyca dağlara ulaşabilirsin.”
38-“Bütün bunlar, kötü olmaları dolayısıyla rabbinin katında sevilmeyen şeylerdir.”
Rabbimiz İsra Suresi’nde işte böyle açıklamış ve bize doğru olanı göstermiştir.
Fıtrat üzere doğduktan sonra ilk eğitim ailede başlar. Çocukluk dönemi çoğu çocuk için mutluluklarla doludur. Ancak bazı yanlış davranış modelleri yüzünden çocuklar kendileriyle ve çevreleriyle kavga içerisindedirler. Bazılarında duygusal yönden bazılarında ise davranış yönünden problemler vardır. Ve bu dönemde oturan kişilik, hayatının geri kalan tümünü etkileyecektir. Böyle durumlarda vakit kaybetmeden aileler, öğretmenler ve yetkili kurumlar tarafından tedbirler alınmalı, çocuk üzerinde olumlu davranış modelleri oluşturulmaya çalışılmalıdır.
Yetişkinlik çağına ulaşmış isek, kendi problemlerimizi tespit ederek düzeltme yoluna gitmeliyiz. Ölçümüz belli, ilkemiz ve modellerimiz ortada, kurallar elimizde. Başka yerlerden direktif almaya gerek yok. Aklımız var ve düşünebiliyoruz. Geriye bir tek elimizdeki ilahi kurallara uymak kalıyor.
Eğer aynı sözü söyleyen veya aynı davranışı sergileyen farklı kişilere tepkimiz farklı oluyorsa, aynı seviyedeki insanların da farklı söz ve davranış şekillerine farklı tepki gösteriyorsak kişiliğimizde problem var demektir. Bu durumda adaletten saparız. Örneğin aynı hatayı yapan biri çalışkan diğeri tembel olan iki çocuğumuza farklı davranıyor, biri zengin diğeri fakir olan iki arkadaşımızın söylediği aynı sözü farklı algılıyorsak kişiliğimizde problem var demektir. Derhal kendimizi gözden geçirmeli ve İslami direktifler doğrultusunda davranışlarımızı düzeltme yoluna gitmeliyiz.
Peki, çocuklarımızın aynı problemlerle karşılaşmamaları için neler yapabiliriz?
Çocuk aile ortamından ayrılıp başkalarıyla ortak bir hayata atılıncaya kadar iki ayrı terbiye döneminden geçer.
1) 1-7 yaş çocukluk dönemi: Bu dönem, çocuğun direkt olarak terbiye almak için hazır olmadığı bir zamandır. Çünkü çocuk kendi dünyasını tanımaktadır. Bu dönemde çocuk edep ve terbiye konularıyla etrafındakiler vasıtasıyla tanışmalıdır.
“Çocuklarınıza saygı gösterin. Onlara karşı güzel bir edep ve güzel bir yöntemle davranın.”(Peygamberimiz s.a.a.)
2) 7-14 yaş dönemi: Akıl bu dönemde yavaş yavaş olgunlaşmaktadır. Fikri çalışmalar için hazırlanmaktadır. Bu bakımdan rahat bir şekilde öğrenebilir. Bu dönemde onları özgür bırakmamak ve yanlışlarını görmezden gelmemek gerekir. Vaktini boşa geçirmesini önleyip onu güzel şeylere teşvik etmelidir.
“Küçük iken öğrenmeyen kimse, büyüdüğü zaman öne geçemez.”(İmam Ali a.s.)
Sağlıklı her çocuk, aklının %50’sini 4 yaşında, %30’unu 8 yaşında ve %20’sini ise 17 yaşında elde eder. Dolayısıyla 4 yaşındaki her çocuk %50 oranındaki akıl gücüne sahiptir. 2-3 yaşları arasındaki değişiklikler, 8-9 yaşları arasındaki değişikliklerden daha çoktur.
Çocuğa Şahsiyet Kazandırmak
1-Çocuğa soru sormak: Hz. Ali a.s. çocuklarına her zaman insanların içinde ilmi sorular sorardı. Bazen de insanların sorduğu sorulara cevap vermelerini isterdi. “Bu bilgece sözleri kendi çocuklarınıza öğretin. Zira akıllarının ve fikirlerinin güçlenmesine neden olur.” (İmam Ali a.s., Biharul Envar)
2-Güzel davranmak: Çocuğun şahsiyetli bir çocuk olması için ona güzel davranmalıdır. Kötü, çirkin ve küçümseyici davranışlardan sakınmalıdır. “Çocuklarınıza saygı gösterin. Onlara karşı güzel bir edeple ve güzel bir yöntemle davranın.”(Peygamberimiz s.a.a., Biharul Envar)
3-Verilen sözü yerine getirmek: Verilen sözü yerine getirmek çocukta güven duygusu oluşturur. “Çocukları sevin ve onlara merhamet edin; onlara bir söz verdiğinizde mutlaka yerine getirin. Zira onlar rızıklarını sizden biliyorlar.”(Peygamberimiz s.a.a., El Kafi Cilt 6) “Bir insanın gerçek veya şaka olarak yalan söylemesi doğru değildir. Bir kimsenin kendi çocuğuna söz verip, sözünü yerine getirmemesi de doğru değildir.” (İmam Ali a.s.)
4-Çocuğu zorluklarla tanıştırmak: “Çocuğun, gençlik ve yaşlılık çağına ulaştığı zaman sabırlı olması için, yaşam ile iç içe olan hayatın kaçınılmaz zorluklarıyla ve sorunlarıyla, çocuk iken karşı karşıya gelmesi daha güzeldir.” (İmam Musa b. Cafer a.s.) Allah Resulu, bu konuda dört noktayı hatırlatır:
a)Çocuğun gücünün yetip de yaptığı işleri, onun sorumluluğuna versinler.
b)Ağır geldiği için çocuğun yapamadığı işleri ondan yapmasını istemesinler.
c)Çocuğu günaha ve isyana zorlamasınlar.
d)Çocuğa yalan söylemesinler ve onun karşısında akılsızca işler yapmasınlar.
5-Çocuğun yaptığı işe değer vermek: Büyük veya küçük olsun çocuğun yaptığı işleri takdir etmek gerekir.
6-Çocuklar için ayağa kalkmak: Peygamberimiz (s.a.a.) Hz. Fatıma geldiğinde dimdik bir şekilde ayağa kalkardı.
7-Çocukların geleceğini göz önünde bulundurmak: Hem maddi açıdan çocukların geleceği düşünülmeli, hem de çocukların öğrendikleri şeyleri ileride lazım olabileceği için not aldırmalıdır.
8-Dini hükümleri öğretmek: “Altı ila yedi yaşları arasında onları namaz kılmaya zorlamalısınız.” (İmam Sadık a.s.) “Üç yaşında iken kelime-i tevhid (La ilahe illallah)i öğretin. Dört yaşında iken (Muhammed-ur Rasulullah) ı öğretin. Beş yaşında iken yüzünü kıbleye çevirip başını secdeye koymasını emredin. Altı yaşında iken rükûları ve secdeleri doğru dürüst bir şekilde öğretin. Yedi yaşında iken çocuğa elini ve yüzünü yıkayıp (abdest alıp) namaz kılmasını emredin.” (İmam Muhammed Bakır a.s.)
9-Çocuklara saygı göstermek: Onlara saygı göstermek de onları şahsiyetli kılar. Zira kendi değerini başlangıçta anlayan bir çocuk büyüdüğü zaman, aşağılık kompleksine kapılmaz.
10-Çocuklara sevgi göstermek: Peygamberimiz (s.a.a.) çocuklara dua ederdi ve onlara hediyeler verirdi. “Yaşlılarınıza saygı gösterin. Çocuklarınıza sevgi ve muhabbet gösterin.” (Peygamberimiz s.a.a.) “Müslüman çocuklara sevgi göstermeyen ve yaşlılara saygı göstermeyen kimse, bizden değildir.” (Peygamberimiz s.a.a.)
11-Çocukları öpmek: “Peygamberimiz (s.a.a.) gece uyumadan önce Fatıma’yı (s.a.) öperdi.’’ (İmam Muhammed Bakır a.s.) Bu davranışın neticesi anne, baba ve çocuklar arasındaki ilgiyi ve sevgiyi derinleştirmek olarak ortaya çıkmaktadır. Öte taraftan çocuğun sevgi konusundaki susuzluğunu da giderecek en güzel yöntemdir. “Çocuklarınızı öpün. Zira her öpüşte sizin için bir derece ve makam bulunmaktadır.” (İmam Ali a.s.) “Yüce Allah çocuğunu öpen bir kimse için bir iyilik (sevap) yazar. Yüce Allah çocuğunu sevindiren bir kimseyi kıyamet gününde sevindirecektir.” (Peygamberimiz s.a.a.) (Peygamberimiz s.a.a. altı yaşındaki kız çocuğunu mahrem olmayan erkeklerin öpmesini, aynı şekilde altı veya yedi yaşındaki erkek çocuğunu da kadınların öpmekten sakınmasını buyurmuştur.)
SEHER UMUT
Kişilik; insanları birbirinden farklı kılan, kendisi ve çevresindekilere bakış açıları, onlarla kurabildiği ilişki düzeyleri ve tepkilerini kapsayan, çeşitli ortamlarda kendini gösteren bedensel, düşünsel ve ruhsal özelliklerdir.
Kişilik sahibi olmak için okur-yazar olmak, tahsil yapmak, üniversiteler bitirmek, ciltler dolusu kitapları okumak yeterli değildir. Mevlana’nın deyimiyle: ‘’Nice insanlar gördüm üzerinde elbise yok, nice elbiseler gördüm içinde insan yok.’’
Kişilik; kendini tanımak, hayatta dik durmasını öğrenmek, dili güzel kullanmasını öğrenmek ve yaşam tarzı haline getirmek, doğruluğu bir ilke yapmak, haksızlık karşısında susmamak, kendi çıkarları için adaletten vazgeçmemek, beyni kiraya vermemek, oto kontrol yapmayı öğrenmek ve nefis muhasebesi yapmaktır. Temiz toplum oluşturmak için kişilik oluşumu şarttır. Kısaca “insan” olmaktır.
İslam’ın amacı da budur zaten; bizi insan yapmak. Peki, biz insan değil de hayvan veya bitki miyiz? Allah hayvanları sudan, melekleri nurdan ve insanı topraktan yaratmıştır. Meleklerde nefis yoktur, hayvanlarda ise akıl yoktur. İnsan da ise hem nefis hem akıl mevcuttur. Dolayısı ile insana irade verilmiştir. İnsanda akıl galip gelirse meleklerden de daha üst bir makama ulaşır. Nitekim Rabbimiz meleklere ademoğluna secde etmesini emretmişti (Bakara, 34). Fakat insanda nefis galip gelecek olursa bu defa da hayvanlardan daha aşağı bir derece olan ‘’esfele sefilin’’e (Tin, 5) düşer.
Rabbimiz bizi atılan bir meniden yaratmış, bize değer vermiş ve kişilik kazandırmıştır.
Her doğan çocuk İslam fıtratı üzerine doğar. Ancak daha sonra ya bu fıtrat üzere kalır veya birtakım sapmalara uğrar. Bu da çocukluktaki aile terbiyesi ve yetişkinlikteki nefis terbiyesi ile ilahi kurallara veya ‘’heva’’sına uymakla olur. Seçim kendisinindir. Artık hangisini seçerse Allah da ona bu yolu kolaylaştırır. (Abese, 20)
‘’O (Kuran) kovulmuş şeytanın sözü değildir. Öyleyse nereye gidiyorsunuz? O ancak, âlemler için bir öğüttür. Sizden dosdoğru olmayı dileyenler için’’ (Tekvir, 25-26-27-28)
Evet, İslama gönül vermiş, Kur’anın direktiflerini yerine getirmiş bir insanın, topluma zarar vermesi, halkı rahatsız etmesi, itibar kaybetmesi, silikleşmesi düşünülemez. Kur’anın hükümlerine uymak bize kişilik kazandırır.
Bizi bizden daha iyi tanıyan Rabb’imiz, bize yaşayan model insanlar göndermiş. İşte peygamberimiz ve hakkında şöyle buyuruyor Rabbimiz: ‘’Şüphesiz sen yüce bir ahlak üzeresin’’ (Kalem, 4) Ve tabi peygamberden sonra gelen ehlibeyt imamları da bize modeldirler. Peygamber ve ehlibeytin hayatını, davranış şekillerini ve bize tavsiyelerini öğrenmek, hayatımızda yaşamaya çalışmak da bizi kişilik sahibi yapar.
Yüce Rabbimiz Kur’an-ı Kerim’de de peygamberlerin hayatından kıssalar vererek olsun, kötü davranış modelleri ve akıbetlerini açıklayarak olsun, yapılması gerekenleri direk emir vererek veya yapılmaması gerekenleri bildirerek olsun, bize yol gösterir. Onları anlamak ve hayata geçirmek ise bizim aklımız, düşünme gücümüz, hayata geçirme potansiyelimiz, istek ve arzularımızla alakalıdır.
18-‘’Kim bu çabucak geçeni (dünyayı) isterse, orada istediğimiz kimseye, dilediğimizi çabucak veririz. Sonra Ona cehennemi nasip ederiz. Oraya kınanmış ve (rahmetten) kovulmuş olarak ulaşır.’’
19-‘’Kim de ahireti ister ve mümin olarak onun için gereken çabayı gösterirse, işte onların çabaları mükafatlandırılır.’’
20-‘’Her iki gruba da (dünyayı isteyenlere de, ahireti isteyenlere de), her birine Rabbinin ihsanından veririz. Rabbinin ihsanı kısıtlanmış değildir.’’
21-‘’Bak! Nasıl bazılarını bazılarından üstün kıldık. Elbette ahiret, dereceler yönünden de daha büyüktür, üstünlük bakımından da daha büyüktür.’’
22-‘’Allah’la birlikte başka bir ilah edinme. Yoksa kınanmış, yalnız ve yardımcısız bırakılmış halde oturursun.’’
23-‘’Rabbin, kendinden başkasına kulluk etmemenizi ve ana-babaya iyilik etmenizi emretti. Biri ya da ikisi senin yanında yaşlılığa ererse, onlara “Of” bile deme.”
24-“Onlara merhamet ederek, tevazu kanadını indir ve :”Rabbim! Onlar beni küçükken eğittikleri gibi, sen de onlara merhamet et.” de.
25-“Rabbiniz, içlerinizdekini daha iyi bilir. Eğer salih kimseler olursanız, şüphesiz O da, tövbe edip kendine dönenleri bağışlayıcıdır.”
26-“Akrabaya hakkını ver. Yoksula ve yolda kalmışa da(ver) ve (malını) saçıp savurma.”
27-“Muhakkak (malını) saçıp savuranlar, şeytanların kardeşleri olmuşlardır. Şeytan ise rabbine karşı pek nankördür.”
28-“Eğer Rabbinden umduğun bir rahmeti beklerken, (darlık dolayısıyla) onlara (yoksullara) yüz çevirecek olursan, bu durumda onlara yumuşak söz söyle.”
29-“Elini boynuna bağlı kılma (cimri olma), tamamen de açıp saçma. Sonra kınanmış bir halde, bir şeye gücün yetmeyerek oturur kalırsın.”
30-“Şüphesiz Rabbin, dilediğine rızkı yayar ve (dilediğine) daraltır. Şüphesiz O kullarından haberdardır; (onları) görendir.”
31-“Yoksulluk korkusuyla çocuklarınızı öldürmeyin. Onları da sizi de biz rızıklandırırız. Şüphesiz onların öldürülmesi büyük bir günahtır.”
32-“Zinaya yaklaşmayın. Çünkü o açık bir kötülüktür. Yol olarak da çok kötüdür.”
33-“Haklı bir sebep olmaksızın Allah’ın haram kıldığı kimseyi öldürmeyin. Kim haksızlıkla öldürülürse, onun velisine bir yetki (kısas hakkı) vermişizdir. O da öldürmede aşırı gitmesin. Çünkü o, gerçekten yardım görmüştür.”
34-“Yetimin malına yaklaşmayın. Ancak ergenlik çağına erişinceye kadar en güzel bir şekilde(yaklaşabilirsiniz) ve ahde vefa edin. Çünkü verilen sözden sorulacaktır.”
35-“Ölçtüğünüz zaman ölçüyü tam tutun ve doğru bir tartıyla tartın. Bu, daha hayırlı ve sonuç bakımından daha da güzeldir.”
36-“Hakkında bilgi sahibi olmadığın bir şeyin ardına düşme. Şüphesiz kulak, göz ve kalp; bunların tümü sorumludur.”
37-“Yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Şüphesiz sen, ne yeri yarabilirsin ne de boyca dağlara ulaşabilirsin.”
38-“Bütün bunlar, kötü olmaları dolayısıyla rabbinin katında sevilmeyen şeylerdir.”
Rabbimiz İsra Suresi’nde işte böyle açıklamış ve bize doğru olanı göstermiştir.
Fıtrat üzere doğduktan sonra ilk eğitim ailede başlar. Çocukluk dönemi çoğu çocuk için mutluluklarla doludur. Ancak bazı yanlış davranış modelleri yüzünden çocuklar kendileriyle ve çevreleriyle kavga içerisindedirler. Bazılarında duygusal yönden bazılarında ise davranış yönünden problemler vardır. Ve bu dönemde oturan kişilik, hayatının geri kalan tümünü etkileyecektir. Böyle durumlarda vakit kaybetmeden aileler, öğretmenler ve yetkili kurumlar tarafından tedbirler alınmalı, çocuk üzerinde olumlu davranış modelleri oluşturulmaya çalışılmalıdır.
Yetişkinlik çağına ulaşmış isek, kendi problemlerimizi tespit ederek düzeltme yoluna gitmeliyiz. Ölçümüz belli, ilkemiz ve modellerimiz ortada, kurallar elimizde. Başka yerlerden direktif almaya gerek yok. Aklımız var ve düşünebiliyoruz. Geriye bir tek elimizdeki ilahi kurallara uymak kalıyor.
Eğer aynı sözü söyleyen veya aynı davranışı sergileyen farklı kişilere tepkimiz farklı oluyorsa, aynı seviyedeki insanların da farklı söz ve davranış şekillerine farklı tepki gösteriyorsak kişiliğimizde problem var demektir. Bu durumda adaletten saparız. Örneğin aynı hatayı yapan biri çalışkan diğeri tembel olan iki çocuğumuza farklı davranıyor, biri zengin diğeri fakir olan iki arkadaşımızın söylediği aynı sözü farklı algılıyorsak kişiliğimizde problem var demektir. Derhal kendimizi gözden geçirmeli ve İslami direktifler doğrultusunda davranışlarımızı düzeltme yoluna gitmeliyiz.
Peki, çocuklarımızın aynı problemlerle karşılaşmamaları için neler yapabiliriz?
Çocuk aile ortamından ayrılıp başkalarıyla ortak bir hayata atılıncaya kadar iki ayrı terbiye döneminden geçer.
1) 1-7 yaş çocukluk dönemi: Bu dönem, çocuğun direkt olarak terbiye almak için hazır olmadığı bir zamandır. Çünkü çocuk kendi dünyasını tanımaktadır. Bu dönemde çocuk edep ve terbiye konularıyla etrafındakiler vasıtasıyla tanışmalıdır.
“Çocuklarınıza saygı gösterin. Onlara karşı güzel bir edep ve güzel bir yöntemle davranın.”(Peygamberimiz s.a.a.)
2) 7-14 yaş dönemi: Akıl bu dönemde yavaş yavaş olgunlaşmaktadır. Fikri çalışmalar için hazırlanmaktadır. Bu bakımdan rahat bir şekilde öğrenebilir. Bu dönemde onları özgür bırakmamak ve yanlışlarını görmezden gelmemek gerekir. Vaktini boşa geçirmesini önleyip onu güzel şeylere teşvik etmelidir.
“Küçük iken öğrenmeyen kimse, büyüdüğü zaman öne geçemez.”(İmam Ali a.s.)
Sağlıklı her çocuk, aklının %50’sini 4 yaşında, %30’unu 8 yaşında ve %20’sini ise 17 yaşında elde eder. Dolayısıyla 4 yaşındaki her çocuk %50 oranındaki akıl gücüne sahiptir. 2-3 yaşları arasındaki değişiklikler, 8-9 yaşları arasındaki değişikliklerden daha çoktur.
Çocuğa Şahsiyet Kazandırmak
1-Çocuğa soru sormak: Hz. Ali a.s. çocuklarına her zaman insanların içinde ilmi sorular sorardı. Bazen de insanların sorduğu sorulara cevap vermelerini isterdi. “Bu bilgece sözleri kendi çocuklarınıza öğretin. Zira akıllarının ve fikirlerinin güçlenmesine neden olur.” (İmam Ali a.s., Biharul Envar)
2-Güzel davranmak: Çocuğun şahsiyetli bir çocuk olması için ona güzel davranmalıdır. Kötü, çirkin ve küçümseyici davranışlardan sakınmalıdır. “Çocuklarınıza saygı gösterin. Onlara karşı güzel bir edeple ve güzel bir yöntemle davranın.”(Peygamberimiz s.a.a., Biharul Envar)
3-Verilen sözü yerine getirmek: Verilen sözü yerine getirmek çocukta güven duygusu oluşturur. “Çocukları sevin ve onlara merhamet edin; onlara bir söz verdiğinizde mutlaka yerine getirin. Zira onlar rızıklarını sizden biliyorlar.”(Peygamberimiz s.a.a., El Kafi Cilt 6) “Bir insanın gerçek veya şaka olarak yalan söylemesi doğru değildir. Bir kimsenin kendi çocuğuna söz verip, sözünü yerine getirmemesi de doğru değildir.” (İmam Ali a.s.)
4-Çocuğu zorluklarla tanıştırmak: “Çocuğun, gençlik ve yaşlılık çağına ulaştığı zaman sabırlı olması için, yaşam ile iç içe olan hayatın kaçınılmaz zorluklarıyla ve sorunlarıyla, çocuk iken karşı karşıya gelmesi daha güzeldir.” (İmam Musa b. Cafer a.s.) Allah Resulu, bu konuda dört noktayı hatırlatır:
a)Çocuğun gücünün yetip de yaptığı işleri, onun sorumluluğuna versinler.
b)Ağır geldiği için çocuğun yapamadığı işleri ondan yapmasını istemesinler.
c)Çocuğu günaha ve isyana zorlamasınlar.
d)Çocuğa yalan söylemesinler ve onun karşısında akılsızca işler yapmasınlar.
5-Çocuğun yaptığı işe değer vermek: Büyük veya küçük olsun çocuğun yaptığı işleri takdir etmek gerekir.
6-Çocuklar için ayağa kalkmak: Peygamberimiz (s.a.a.) Hz. Fatıma geldiğinde dimdik bir şekilde ayağa kalkardı.
7-Çocukların geleceğini göz önünde bulundurmak: Hem maddi açıdan çocukların geleceği düşünülmeli, hem de çocukların öğrendikleri şeyleri ileride lazım olabileceği için not aldırmalıdır.
8-Dini hükümleri öğretmek: “Altı ila yedi yaşları arasında onları namaz kılmaya zorlamalısınız.” (İmam Sadık a.s.) “Üç yaşında iken kelime-i tevhid (La ilahe illallah)i öğretin. Dört yaşında iken (Muhammed-ur Rasulullah) ı öğretin. Beş yaşında iken yüzünü kıbleye çevirip başını secdeye koymasını emredin. Altı yaşında iken rükûları ve secdeleri doğru dürüst bir şekilde öğretin. Yedi yaşında iken çocuğa elini ve yüzünü yıkayıp (abdest alıp) namaz kılmasını emredin.” (İmam Muhammed Bakır a.s.)
9-Çocuklara saygı göstermek: Onlara saygı göstermek de onları şahsiyetli kılar. Zira kendi değerini başlangıçta anlayan bir çocuk büyüdüğü zaman, aşağılık kompleksine kapılmaz.
10-Çocuklara sevgi göstermek: Peygamberimiz (s.a.a.) çocuklara dua ederdi ve onlara hediyeler verirdi. “Yaşlılarınıza saygı gösterin. Çocuklarınıza sevgi ve muhabbet gösterin.” (Peygamberimiz s.a.a.) “Müslüman çocuklara sevgi göstermeyen ve yaşlılara saygı göstermeyen kimse, bizden değildir.” (Peygamberimiz s.a.a.)
11-Çocukları öpmek: “Peygamberimiz (s.a.a.) gece uyumadan önce Fatıma’yı (s.a.) öperdi.’’ (İmam Muhammed Bakır a.s.) Bu davranışın neticesi anne, baba ve çocuklar arasındaki ilgiyi ve sevgiyi derinleştirmek olarak ortaya çıkmaktadır. Öte taraftan çocuğun sevgi konusundaki susuzluğunu da giderecek en güzel yöntemdir. “Çocuklarınızı öpün. Zira her öpüşte sizin için bir derece ve makam bulunmaktadır.” (İmam Ali a.s.) “Yüce Allah çocuğunu öpen bir kimse için bir iyilik (sevap) yazar. Yüce Allah çocuğunu sevindiren bir kimseyi kıyamet gününde sevindirecektir.” (Peygamberimiz s.a.a.) (Peygamberimiz s.a.a. altı yaşındaki kız çocuğunu mahrem olmayan erkeklerin öpmesini, aynı şekilde altı veya yedi yaşındaki erkek çocuğunu da kadınların öpmekten sakınmasını buyurmuştur.)
SEHER UMUT
BABALAR…
Babaların baba olmadan önce İslami kimliği oturmuş olmalıdır. Babalar da anneler gibi çocuk eğitiminde etkili olduğundan babadaki problemler çocuğa yansıyacaktır. Bu nedenle babalar, geleneğin kendine biçmiş olduğu bağıran, çağıran, emreden, gündüzlerini çalışmakla, gecelerini tv’de spor ve siyaset izlemekle, gazete okumakla, para hesaplayan, evi ve özellikle mutfağı kontrol eden, harçlık veren, pazara giden birisi olmaktan çıkmalı, islam’ın kendisine yüklediği sorumlulukları alan birisi olmalıdır.
Baba ilme önem vermelidir. İlim kendisini geliştiren ve olgunlaştıran bir beslenme olduğunu unutmamalıdır. Kendisini sürekli İslami bilinç yönünden yenilemelidir. Kalbi hastalıklardan kurtulmuş, amelleriyle kimliğini ispatlamış, İslami yaşam tarzını sergileyebilen biri olmalıdır. Erkek olma rolünü, Müslüman olma rolünden sonra düşünmelidir. Aileye kavvam olması, İslami bilincini yenilemesine bağlıdır. Hedeflerinin, amaçlarının, endişelerinin, kaygılarının, sorumluluklarının bilincinde olan bir baba olmalıdır. Korkutarak ve zorlayarak otorite kurmaya çalışan değil, çocuklarının, İslam ilmi ve ahlakıyla ahlaklaşmasına çalışmalıdır. İdaresi altındakilerinin dünya ve ahiret saadetine erişmelerini kolaylaştıracak bir biçimde davranmasını bilmelidir. Eğitim konusuna önem vererek, eşine ve çocuğuna takip edilecek bir model rolünde olmalıdır.
Babalar şu konularda etken rol almalıdırlar.
- İslami görevlerin yapılmasında
- Hukuk ve hakların sağlanmasında
- İffet ve ahlâkın korunmasında
- Ev halkının eğitiminde
- Maddi ihtiyaçların karşılanmasında
- Dost seçiminde
- Akraba ilişkilerinin korunmasında.
Bakınız bir baba olarak Hz. Lokman (as) çocuğuna nasıl öğüt vermektedir!
“13-Ve bir zaman Lokman oğluna, kendisi ona nasihat ederken şöyle demişti: “Ey oğulcuğum! Allah’a şirk koşma! Muhakkak ki şirk, gerçekten (pek) büyük bir zulümdür!”
16-(Lokmân, nasihatlerine devam ederek şöyle dedi; “Ey oğulcuğum! Gerçekten o (yaptığın iş), bir hardal danesi ağırlığında bile olsa, öyle ki (bu) bir kaya içinde veya göklerde ya da yerin dibinde olsa, Allah onu (ahirette önüne) getirir! Şüphesiz ki Allah, Latîf (her şeyi incelikleriyle bilen)dir, Habîr (onların hepsinden haberdar olan)dır.”
17-“Ey oğulcuğum! Namazı dosdoğru kıl;(3) ve iyiliği emret, kötülükten de menet ve başına gelene sabret! Şüphesiz ki bu, azmedilecek işlerdendir.”
18-“Hem insanlara karşı (kibirlenerek) yüzünü yan çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme! Çünkü Allah, kendini beğenip çokça övünen kimselerin hiçbirini sevmez.”
19-“O hâlde yürüyüşünde mutedil ol; sesini de alçalt! Çünkü seslerin en çirkini, elbette eşeklerin sesidir!”
( LOKMAN SÜRESİ/ 13,16 -19 )
Tarih sayfalarına baktığımızda Hz. İbrahim (as) ile Hz. İsmail (as) arasında yaşanan ilişki de dikkatimizi çekmektedir. Kurban meselesini hatırlayın.
“Babasıyla beraber yürüyüp gezecek çağa erişince: Yavrucuğum! Rüyada seni boğazladığımı görüyorum; bir düşün, ne dersin? dedi. O da cevaben: Babacığım! Emr olunduğun şeyi yap. İnşallah beni sabredenlerden bulursun, dedi.”
(SAFFAT SÜRESİ/102)
Hz. İbrahim(as) hem kul olarak misyonunun farkında, hem de bir peygamber olarak ne yapması gerektiğinin farkındadır. Ama bu rollerinin arasında imtihana giriyor. Ve çocuğunu kurban edilmesi Rabb’i tarafından istenmektedir. Ve her ikisi kimliklerinin farkında olduklarından hem baba hem de oğul imtihanlarına hazırdırlar. Ve bu imtihanı başarıyla geçiyorlar. Rablerinden tam puan alıyorlar. Rabbanî terbiye almış olan bu baba ve oğul ikilisi Kâ’be’nin inşasında da güzel bir örneklik sergilemektedirler.
Hz. Muhammed (s.a.a) te Hz. Fatıma (as)’yı aynı kaygılarla yetiştirmektedir. Baba ve Zehra’sı, insanları en üst rolün kulluk olduğuna çağırıyorlar. Kulluk ta beraberdirler. Mücadele de beraberdirler. İlimde beraberdirler. Sofrada beraberdirler. Sevgi de beraberdirler.
Bir ailede her birey önemlidir. Baba da, anne de, çocuklar da. Bu yüzden ailenin kalitesi bireylerden geçtiği için hiçbir birey atlanılamaz.
Bu yazımızda baba açısından baktığımız için babalar üzerinde odaklanmaktayız.
Bir babanın çocuğuna yapacağı en büyük iyilik annelerini hayırlı hanımlardan seçmek ve sevmektir. Kuran da seçilen aile modellerine baktığımızda baba rolünün ne kadar önemli olduğunu görmekteyiz. Elbette ki içinde bulunulan toplum yapısı, eğitim, mesleği, yetişme tarzı gibi etkenler babalık rolünü etkilemektedir. Ama ilahi terbiye ve modellerin hayatları babalara yolun sınırlarını çizmektedir. Bu sınırlara dikkat etmek gerekir. Başkalarının babalara yakıştırdığı roller değil, Rabb’inin yakıştırdığı rol öne çıkmalıdır.
Bir baba ve nesillerin atası olarak Hz. İbrahim (as)’in kaygısına bakın.
“Ey Rabbim! Beni ve soyumdan gelecekleri namazı devamlı kılanlardan eyle; ey Rabbimiz! Duamı kabul et!”
“Ey Rabbimiz! (Amellerin) hesap olunacağı gün beni, ana-babamı ve müminleri bağışla!” .”
( İBRAHİM SÜRESİ/ 40-41)
Peygamberler her yönden insanlığa model olduğu gibi bir baba olarak ta takip edilmelidir. Onların baba olarak duruşlarından metotlar alınmalıdır.
Babalar, çocuklar için ön tekerlek gibidirler. Ön tekerlekler nereye yönelse, çocuklar da oraya yönelecektir. Bu yüzden önce babalar rolünün farkında olmalıdırlar. Sonra gelecek nesiller…
Baba ilme önem vermelidir. İlim kendisini geliştiren ve olgunlaştıran bir beslenme olduğunu unutmamalıdır. Kendisini sürekli İslami bilinç yönünden yenilemelidir. Kalbi hastalıklardan kurtulmuş, amelleriyle kimliğini ispatlamış, İslami yaşam tarzını sergileyebilen biri olmalıdır. Erkek olma rolünü, Müslüman olma rolünden sonra düşünmelidir. Aileye kavvam olması, İslami bilincini yenilemesine bağlıdır. Hedeflerinin, amaçlarının, endişelerinin, kaygılarının, sorumluluklarının bilincinde olan bir baba olmalıdır. Korkutarak ve zorlayarak otorite kurmaya çalışan değil, çocuklarının, İslam ilmi ve ahlakıyla ahlaklaşmasına çalışmalıdır. İdaresi altındakilerinin dünya ve ahiret saadetine erişmelerini kolaylaştıracak bir biçimde davranmasını bilmelidir. Eğitim konusuna önem vererek, eşine ve çocuğuna takip edilecek bir model rolünde olmalıdır.
Babalar şu konularda etken rol almalıdırlar.
- İslami görevlerin yapılmasında
- Hukuk ve hakların sağlanmasında
- İffet ve ahlâkın korunmasında
- Ev halkının eğitiminde
- Maddi ihtiyaçların karşılanmasında
- Dost seçiminde
- Akraba ilişkilerinin korunmasında.
Bakınız bir baba olarak Hz. Lokman (as) çocuğuna nasıl öğüt vermektedir!
“13-Ve bir zaman Lokman oğluna, kendisi ona nasihat ederken şöyle demişti: “Ey oğulcuğum! Allah’a şirk koşma! Muhakkak ki şirk, gerçekten (pek) büyük bir zulümdür!”
16-(Lokmân, nasihatlerine devam ederek şöyle dedi; “Ey oğulcuğum! Gerçekten o (yaptığın iş), bir hardal danesi ağırlığında bile olsa, öyle ki (bu) bir kaya içinde veya göklerde ya da yerin dibinde olsa, Allah onu (ahirette önüne) getirir! Şüphesiz ki Allah, Latîf (her şeyi incelikleriyle bilen)dir, Habîr (onların hepsinden haberdar olan)dır.”
17-“Ey oğulcuğum! Namazı dosdoğru kıl;(3) ve iyiliği emret, kötülükten de menet ve başına gelene sabret! Şüphesiz ki bu, azmedilecek işlerdendir.”
18-“Hem insanlara karşı (kibirlenerek) yüzünü yan çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme! Çünkü Allah, kendini beğenip çokça övünen kimselerin hiçbirini sevmez.”
19-“O hâlde yürüyüşünde mutedil ol; sesini de alçalt! Çünkü seslerin en çirkini, elbette eşeklerin sesidir!”
( LOKMAN SÜRESİ/ 13,16 -19 )
Tarih sayfalarına baktığımızda Hz. İbrahim (as) ile Hz. İsmail (as) arasında yaşanan ilişki de dikkatimizi çekmektedir. Kurban meselesini hatırlayın.
“Babasıyla beraber yürüyüp gezecek çağa erişince: Yavrucuğum! Rüyada seni boğazladığımı görüyorum; bir düşün, ne dersin? dedi. O da cevaben: Babacığım! Emr olunduğun şeyi yap. İnşallah beni sabredenlerden bulursun, dedi.”
(SAFFAT SÜRESİ/102)
Hz. İbrahim(as) hem kul olarak misyonunun farkında, hem de bir peygamber olarak ne yapması gerektiğinin farkındadır. Ama bu rollerinin arasında imtihana giriyor. Ve çocuğunu kurban edilmesi Rabb’i tarafından istenmektedir. Ve her ikisi kimliklerinin farkında olduklarından hem baba hem de oğul imtihanlarına hazırdırlar. Ve bu imtihanı başarıyla geçiyorlar. Rablerinden tam puan alıyorlar. Rabbanî terbiye almış olan bu baba ve oğul ikilisi Kâ’be’nin inşasında da güzel bir örneklik sergilemektedirler.
Hz. Muhammed (s.a.a) te Hz. Fatıma (as)’yı aynı kaygılarla yetiştirmektedir. Baba ve Zehra’sı, insanları en üst rolün kulluk olduğuna çağırıyorlar. Kulluk ta beraberdirler. Mücadele de beraberdirler. İlimde beraberdirler. Sofrada beraberdirler. Sevgi de beraberdirler.
Bir ailede her birey önemlidir. Baba da, anne de, çocuklar da. Bu yüzden ailenin kalitesi bireylerden geçtiği için hiçbir birey atlanılamaz.
Bu yazımızda baba açısından baktığımız için babalar üzerinde odaklanmaktayız.
Bir babanın çocuğuna yapacağı en büyük iyilik annelerini hayırlı hanımlardan seçmek ve sevmektir. Kuran da seçilen aile modellerine baktığımızda baba rolünün ne kadar önemli olduğunu görmekteyiz. Elbette ki içinde bulunulan toplum yapısı, eğitim, mesleği, yetişme tarzı gibi etkenler babalık rolünü etkilemektedir. Ama ilahi terbiye ve modellerin hayatları babalara yolun sınırlarını çizmektedir. Bu sınırlara dikkat etmek gerekir. Başkalarının babalara yakıştırdığı roller değil, Rabb’inin yakıştırdığı rol öne çıkmalıdır.
Bir baba ve nesillerin atası olarak Hz. İbrahim (as)’in kaygısına bakın.
“Ey Rabbim! Beni ve soyumdan gelecekleri namazı devamlı kılanlardan eyle; ey Rabbimiz! Duamı kabul et!”
“Ey Rabbimiz! (Amellerin) hesap olunacağı gün beni, ana-babamı ve müminleri bağışla!” .”
( İBRAHİM SÜRESİ/ 40-41)
Peygamberler her yönden insanlığa model olduğu gibi bir baba olarak ta takip edilmelidir. Onların baba olarak duruşlarından metotlar alınmalıdır.
Babalar, çocuklar için ön tekerlek gibidirler. Ön tekerlekler nereye yönelse, çocuklar da oraya yönelecektir. Bu yüzden önce babalar rolünün farkında olmalıdırlar. Sonra gelecek nesiller…
MİNYATÜR EHL-İ BEYT EVLERİ
Bir toplumu oluşturan en küçük yapılanma nasıl aile ise, bu ümmetin çekirdek kadrosu olan yapı da Ehl-i Beyt’tir. Bu nedenle tüm ümmet çekirdeğindeki karakteristik özellikleri taşımak zorundadır. Tüm DNA özelliklerini o genlerden almalıdır ki, Allah ve Resulü zaten bunu istemişti.
Aile, kavram olarak Rağıb el-İsfahani’nin Müfredat’ına göre; ağır gelen şeyde başkasına itimat etmek demektir. Bu ümmetin de ilahi sorumluluğunu taşımada itimat edeceği tek yapı da Ehl-İ Beyt’tir. Resul’ün hayatında hep itimat ettiği onlar değil miydi? Her sıkıştığı yerde Hz. Ali yanında idi. ilk davet yıllarında, hicret gecesinde, Bedir de, Uhud ta , Hendek te, Hayber de, Mekke’nin fethinde, vefatında bile….
Al-i İmran süresindeki Mübahele ayeti ne güzel ifade etmiştir. Ayetin nüzul sebebi kısaca şöyledir. Necran kafilesi Resul’ün peygamberliğine ikna olmak için sorular hazırlarlar. Resulullah(s.a.a) bu soruları ilahi yardım ile cevaplandırır. Buna rağmen bu kafile iman etmediği gibi cedelleşmeden de vazgeçmez. Bunun üzere Resulullah(s.a.a) ile bir zaman belirleyerek randevulaşırlar. O kafile kendileri 70 kişi, arkalarında da 300 kişi propaganda gücü ile mübahaleye gelirler. Tüm bu halk, Resulün arkasında büyük bir topluluk beklerken karşılarında sadece seçtiği ailesi vardır. Resulullah(s.a.a) siyah abasını açmış kanatlarının birinde Hz. Ali, Hz. Hasan, diğer kanadının altında Hz. Fatma ve Hz. Hüseyin vardır. Ve bu ailesi ile Mübahele ediyor.
“Artık sana gelen bunca İlimden sonra, onun hakkında seninle çekişip-tartışmalara girişirlerse de ki: Gelin, oğullarımızı ve oğullarınızı, kadınlarımızı ve kadınlarınızı, kendimizi ve kendinizi çağıralım; sonra karşılıklı lanetleşelim de Allah’ın lanetini yalancıların üzerine kılalım.” (Al-i İmran-61)
Necran kafilesi sadece bu aileyi görmesine rağmen geri çekiliyor. Hz. Peygamber (s.a.a), Necranlı Hıristiyanlar ile bazı şartlar üzerinde anlaşma yaptıktan sonra şunları söyler: “Nefsimi kudret elinde tutan Allah’a yemin ederim ki, yok olmak, Necran halkının üzerine inmek üzereydi. Eğer lânetleşselerdi, çarpılarak maymunlara ve domuzlara dönüşeceklerdi. Vadileri tutuşup üzerlerine ateş yağdıracaktı. Necran bölgesinin halkı, ağaç tepelerindeki kuşlara varıncaya kadar, yok olacaktı. Hıristiyanların üzerinden bir yıl geçmeden hepsi helâk olacaklardı.”
Şimdi o Necran kafilesi ne düşünmüştü. Bir ordu, bir halk topluluğu yoktu. Belki bir halk topluluğu, bir ordu olsaydı bu kadar korkmayacaklardı. Nitekim bunu önce de taraftarlarına bildirmişlerdi. “Muhammed’in (s.a.a) gürültü çıkararak, kalabalık bir grupla mübaheleye geldiğini görürseniz korkmayın, onunla mübahele edin! Çünkü bu onun iddiasının asılsız olduğunu gösterir; ancak kendi yakınlarından sadece özel birkaç kişiyle ve küçük çocuklarıyla mübaheleye geldiğini görürseniz bilin ki o Allah’ın peygamberidir ve iddiası da haktır. İşte o zaman onunla Mübahele etmek tehlikelidir; bu durumda mübaheleden sakının!” demişlerdi.
Karşılarında sadece bir aile vardı. Elbette bu sıradan bir aile değildi. Allah ve Resulü’nün razı olduğu, vahiy kucağında yetişen bir aile idi. Bu ümmetin çekirdek kadrosuydu. Bu tüm insanlığa istenen aile modeliydi. Onlar Allah tarafından onaylanan, Resul tarafından yetiştirilen idi.
Bu yüzden tüm ümmetin gözleri o aileye odaklanmalı idi. O aile kopyalanmalı idi.
İnsanlığın tüm aile yapısı, o aileye benzemeliydi. Ki Necran kafilesinin geri püskürdüğü gibi, şimdilerde tüm küfür âlemi geri püskürmeliydi, elini Müslümanların üzerinden çekmeliydi. Güçlü bir aile, bir atom bombasından daha etkilidir. Toplumun ayağa kalkmasında veya yıkılmasında…
Zararın neresinden dönersek kârdır misali yanlışlıklarımızı öğrenip, doğru olanı hayatımıza getirmek zorundayız.
Öncelikle aileye odaklanmalıyız. Ve o model aileyi takip etmemiz üzerimize farzdır.
Şura süresi/23 “İşte bu Allah’ın, inanıp salih ameller işleyen kullarına müjdelediği şeydir. De ki: “Ben buna (yaptığım tebliğ görevine) karşılık sizden, yakınlarıma olan sevgiden başka bir ücret istemiyorum…”
Bu yüzden öncelikle itikadımızın arasına Resulullah(s.a.a)’tan sonra sadakat, itaat ve takip edilmesi gereken ikinci basamak olarak ailesini düşünmeliyiz. Ki salâvatlarımız ile bunu kastetmiş olmamız gerekir.
İkinci önemli nokta; şöyle düşünmemiz gerekir. Ehl-i Beyt’in bel kemiği Resulullah(s.a.a)‘tır. Bir aile yapısından bahsederken reisi düşünmeden efradı sayamayız. Bu yüzden Resulullah(s.a.a) olmadan Ehl-i Beyt anlaşılmadığı gibi, Ehl-i Beyt’i de göz ardı ettiğimizde Resulullah(s.a.a)’ı anlayamayız.
(Ali’yi seven, beni sevmiştir. Ona düşmanlık, bana düşmanlıktır. Onu inciten beni incitmiştir. Beni inciten de Allah’u Teâlâ’yı incitmiş olur.) [Taberani]
(Ya Rabbi, Hasan ile Hüseyin’i seviyorum. Sen de sev. Bunları sevenleri de sev!) [Tirmizi]
(Fatıma benden bir parçadır. Onu inciten beni incitmiş olur.)[Hakim]
Şu dile getirdiğimiz birkaç hadisten bile şunu anlıyoruz ki, Ehl-i Beyt dediğimizde o beyt’in ilk zatı Resulullah(s.a.a)’ı düşünmeliyiz. Nitekim kimin Ehl-i Beyt’i?
Dediğimizde “Resulullah(s.a.a)’ın Ehl-i Beyt’i” deriz. O halde Resul ve Ehl-i Beyt’i ayırmak, tüm iman ve tasavvuru alt üst eder.
“Resul ile yol bitti diye” düşünemeyiz. Kendimize buyruk davranamayız. Ehl-i Beyt diyerek Resul’ü göz ardı edemeyiz. Gövdenin kanatları olamayacağı gibi, gövdesiz kanatlar da düşünülemez. Aksi takdirde uçamayan birisi yerde ve göklerde özgürlük uçuşlarını nasıl yapsın. Rüzgârlara karşı nasıl dirensin. Arkasından uçmak isteyenlere kimi model göstersin. Kurtuluş gemisi olarak kimleri göstersin?
Bu nedenle evlerimiz model olarak Resul’ün Ehl-i Beyt’ini model almalıdır. Her inananın evi bir Ehl-i Beyt şubesi olmalıdır.
Tekrardan model ailemize odaklanalım. Örneğimizi dikkatlice inceleyelim. Peygamberin kendisi birinci nesildir. Hz. Ali ve Hz. Fatma ikinci nesildir. Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin üçüncü nesildir. O anda yaşayan üç nesil seçilmiştir. Üç kuşağı kendi elleriyle yetiştiriyor ve ümmeti, bu aileye yönlendiriyor. Bu üç nesil üzerinden diğer seçilmiş kuşakları da hatırlatıyor. Tüm bu yapılanmayı kurtuluş gemisi olarak gösteriyor.
Bizler de belki iki kuşağa, belki üç kuşağa, belki dört kuşağa şahit olacağız, etkilediğimiz tüm sonraki kuşaklar için de bu kurtuluş gemisine kesinlikle binmek zorundayız. Bu aileyi örnek almalıyız.
Hz. Ali(as), Hz. Fatma (As), Hz. Hasan (as), Hz. Hüseyin(as) için söylenen hep şudur. “Sanki onlar konuştuğunda Resulullah(s.a.a) konuşuyor.” Çünkü aynı Rabbanî terbiye devam ediyor.
Bu durumdan çıkaracağımız birinci ders; biz kimi model alıyoruz?
İkinci ders; bir ata olarak gelecek nesillere güzel bir model miyiz? Kuşaklar arasında nasıl bir rol aldık? Gelecek kuşaklar ve bizim önderlerimiz bizi hayırla mı, yoksa kınayarak mı yâd edecekler?
Diğer bir önemli nokta, aileyi oluşturan bireylerin kalitesidir. Yani bir aile olmadan önce şahsiyet inşası şarttır. Cins tohum olmadan olamaz. İster kadın olsun, ister erkek her birisi kendi başına kul olmanın sorumluluğunu taşımalıdır. Hz. Fatma tek başına bir kimliktir. Hz. Ali tek başına bir kimliktir. Her biri kendine has özeldir. Kim Fatıma ‘yı istiyorsa Resulullah(s.a.a) razı olmuyor. Onun dengi Hz. Ali’dir. Hz Ali(as)’nin dengi de Hz. Fatıma (as)’dır.
Hz. Fatıma tüm kadınlara modeldir. Hz. Ali de tüm erkeklere modeldir. Kadınlar Fatıma ‘yı model almadıkça, erkekler de Hz.Ali’yi Model almadıkça evlerimiz minyatür Ehl-i Beyt yuvalarına dönüşemez.
Önce bireysel kalite olmalıdır. Evlenilmeden önce şahsiyet gelişimi, kimlik ve duruş bilinmelidir. İlahi Hedef, yol ve yöntemler bilinmeyince evlenerek, iki çift göz beraber nereye doğru bakacaklar. Bu yüzden insan küçüklükten evleninceye kadar süreçte, bu bir kere yaşayacağımız hayatta neyi amaçladığını, kimi model aldığını ve hayatını nereye yatırım yaptığını bilmelidir.
Hz. Ali evlendiği gün Ali olmuyor. O günden önceki sürece de dikkat edin. Hz. Fatıma evlendiği gün Fatıma olmuyor. Onun da evlenmeden önceki sürece bakın. Her iki modelimizde de bu süreçte ders alınması gereken çok merhaleler vardır. İşte bizlerin de bu merhalelerden geçmemiz gerekiyor.
Evlendikleri süreçte de Hz. Ali ve Hz. Fatma arasında hiçbir sorun göremiyoruz. Birbirini tamamlamışlardır. İkisinin kalpleri aynı şekilde çarpıyor, aynı şekilde nefes alıyorlar. Karı koca ilişkisi mükemmel. Nerelerde kaygılanacaklarını, nerelerde heyecanlanacaklarını, nerelerde duracaklarını biliyorlar. Aynı dili konuşuyorlar. Rol çatışması yok. Tabi size, bize göre değil. Yüce Allah’a göre rolleri nelerdir biliyorlar. Bu rol tanımını ayetler arasında, hadisler arasında görebiliyoruz.
Bu evlilik sürecinde bir baba olarak rollerini, bir anne olarak rollerini çok güzel yerine getiriyorlar. Zaten cennete reyhan olacak çocuklarının duruşundan belli. Çocuklar yetiştikleri aileden model alırlar. Anne ve babalarını takip ederler. En iyi ve en etkili eğitim aile içindeki doğal süreçtir. Anne ve babanın nefesleri, gayeleri, çırpınışları tamamen çocuklara yansır.
O halde kendi ellerimizle eserlerimizi heba etmemeliyiz. Anne ve baba olarak çocuklarımızın hatalarından da, başarılarından da bizlere pay düşmektedir. Çocukların karneleri gerçekte anne ve babaların karneleridir. Bir annenin çocuğuna vereceği en büyük iyilik, iyi bir eşle evlenmesi, onu sevmesi ve tasdik etmesidir. Bir babanın da çocuğuna vereceği en büyük iyilik iyi bir eş evlenmiş olup, onu sevmesi ve tasdik etmesidir. Anne ve babanın birbirini sevmesi de her ikisinin aynı yöne bakması ve hayattan aynı şeyi istemesine bağlıdır. O ikisinin gözleri aynen Hz. Fatıma ve Hz. Ali gibi Resul’ün gözlerinin içine odaklanmalıdır. Onun gözlerinin içine bakmayanlara Resulün hiçbir şey demesini bekleyemeyiz.
En azından o gözlere bakanların gözlerine bakmalıyız. Kurtuluş oradadır. Onları seven Resulü sevmiştir. Resulü seven de Allah’u Teâlâ’yı sevmiştir. Bu aileden daha alacağımız çok ders vardır. İnşallah yaşayarak öğreneceğiz.
Şimdi her evde bir ışık yanıyor. Ama evlerde olumlu ve olumsuz bir çok şeyler yaşanmaktadır. İsteğimiz o ki her evde ışık yanarken hep olumlu, hayırlı ve hikmetli hayatlar yaşansın. Bunun içinde en kısa zaman da evlerimizi minyatür Ehl-i Beyt yuvalarına dönüştürmeliyiz. İstersek olur. Allah yardımcımız olsun.
Aile, kavram olarak Rağıb el-İsfahani’nin Müfredat’ına göre; ağır gelen şeyde başkasına itimat etmek demektir. Bu ümmetin de ilahi sorumluluğunu taşımada itimat edeceği tek yapı da Ehl-İ Beyt’tir. Resul’ün hayatında hep itimat ettiği onlar değil miydi? Her sıkıştığı yerde Hz. Ali yanında idi. ilk davet yıllarında, hicret gecesinde, Bedir de, Uhud ta , Hendek te, Hayber de, Mekke’nin fethinde, vefatında bile….
Al-i İmran süresindeki Mübahele ayeti ne güzel ifade etmiştir. Ayetin nüzul sebebi kısaca şöyledir. Necran kafilesi Resul’ün peygamberliğine ikna olmak için sorular hazırlarlar. Resulullah(s.a.a) bu soruları ilahi yardım ile cevaplandırır. Buna rağmen bu kafile iman etmediği gibi cedelleşmeden de vazgeçmez. Bunun üzere Resulullah(s.a.a) ile bir zaman belirleyerek randevulaşırlar. O kafile kendileri 70 kişi, arkalarında da 300 kişi propaganda gücü ile mübahaleye gelirler. Tüm bu halk, Resulün arkasında büyük bir topluluk beklerken karşılarında sadece seçtiği ailesi vardır. Resulullah(s.a.a) siyah abasını açmış kanatlarının birinde Hz. Ali, Hz. Hasan, diğer kanadının altında Hz. Fatma ve Hz. Hüseyin vardır. Ve bu ailesi ile Mübahele ediyor.
“Artık sana gelen bunca İlimden sonra, onun hakkında seninle çekişip-tartışmalara girişirlerse de ki: Gelin, oğullarımızı ve oğullarınızı, kadınlarımızı ve kadınlarınızı, kendimizi ve kendinizi çağıralım; sonra karşılıklı lanetleşelim de Allah’ın lanetini yalancıların üzerine kılalım.” (Al-i İmran-61)
Necran kafilesi sadece bu aileyi görmesine rağmen geri çekiliyor. Hz. Peygamber (s.a.a), Necranlı Hıristiyanlar ile bazı şartlar üzerinde anlaşma yaptıktan sonra şunları söyler: “Nefsimi kudret elinde tutan Allah’a yemin ederim ki, yok olmak, Necran halkının üzerine inmek üzereydi. Eğer lânetleşselerdi, çarpılarak maymunlara ve domuzlara dönüşeceklerdi. Vadileri tutuşup üzerlerine ateş yağdıracaktı. Necran bölgesinin halkı, ağaç tepelerindeki kuşlara varıncaya kadar, yok olacaktı. Hıristiyanların üzerinden bir yıl geçmeden hepsi helâk olacaklardı.”
Şimdi o Necran kafilesi ne düşünmüştü. Bir ordu, bir halk topluluğu yoktu. Belki bir halk topluluğu, bir ordu olsaydı bu kadar korkmayacaklardı. Nitekim bunu önce de taraftarlarına bildirmişlerdi. “Muhammed’in (s.a.a) gürültü çıkararak, kalabalık bir grupla mübaheleye geldiğini görürseniz korkmayın, onunla mübahele edin! Çünkü bu onun iddiasının asılsız olduğunu gösterir; ancak kendi yakınlarından sadece özel birkaç kişiyle ve küçük çocuklarıyla mübaheleye geldiğini görürseniz bilin ki o Allah’ın peygamberidir ve iddiası da haktır. İşte o zaman onunla Mübahele etmek tehlikelidir; bu durumda mübaheleden sakının!” demişlerdi.
Karşılarında sadece bir aile vardı. Elbette bu sıradan bir aile değildi. Allah ve Resulü’nün razı olduğu, vahiy kucağında yetişen bir aile idi. Bu ümmetin çekirdek kadrosuydu. Bu tüm insanlığa istenen aile modeliydi. Onlar Allah tarafından onaylanan, Resul tarafından yetiştirilen idi.
Bu yüzden tüm ümmetin gözleri o aileye odaklanmalı idi. O aile kopyalanmalı idi.
İnsanlığın tüm aile yapısı, o aileye benzemeliydi. Ki Necran kafilesinin geri püskürdüğü gibi, şimdilerde tüm küfür âlemi geri püskürmeliydi, elini Müslümanların üzerinden çekmeliydi. Güçlü bir aile, bir atom bombasından daha etkilidir. Toplumun ayağa kalkmasında veya yıkılmasında…
Zararın neresinden dönersek kârdır misali yanlışlıklarımızı öğrenip, doğru olanı hayatımıza getirmek zorundayız.
Öncelikle aileye odaklanmalıyız. Ve o model aileyi takip etmemiz üzerimize farzdır.
Şura süresi/23 “İşte bu Allah’ın, inanıp salih ameller işleyen kullarına müjdelediği şeydir. De ki: “Ben buna (yaptığım tebliğ görevine) karşılık sizden, yakınlarıma olan sevgiden başka bir ücret istemiyorum…”
Bu yüzden öncelikle itikadımızın arasına Resulullah(s.a.a)’tan sonra sadakat, itaat ve takip edilmesi gereken ikinci basamak olarak ailesini düşünmeliyiz. Ki salâvatlarımız ile bunu kastetmiş olmamız gerekir.
İkinci önemli nokta; şöyle düşünmemiz gerekir. Ehl-i Beyt’in bel kemiği Resulullah(s.a.a)‘tır. Bir aile yapısından bahsederken reisi düşünmeden efradı sayamayız. Bu yüzden Resulullah(s.a.a) olmadan Ehl-i Beyt anlaşılmadığı gibi, Ehl-i Beyt’i de göz ardı ettiğimizde Resulullah(s.a.a)’ı anlayamayız.
(Ali’yi seven, beni sevmiştir. Ona düşmanlık, bana düşmanlıktır. Onu inciten beni incitmiştir. Beni inciten de Allah’u Teâlâ’yı incitmiş olur.) [Taberani]
(Ya Rabbi, Hasan ile Hüseyin’i seviyorum. Sen de sev. Bunları sevenleri de sev!) [Tirmizi]
(Fatıma benden bir parçadır. Onu inciten beni incitmiş olur.)[Hakim]
Şu dile getirdiğimiz birkaç hadisten bile şunu anlıyoruz ki, Ehl-i Beyt dediğimizde o beyt’in ilk zatı Resulullah(s.a.a)’ı düşünmeliyiz. Nitekim kimin Ehl-i Beyt’i?
Dediğimizde “Resulullah(s.a.a)’ın Ehl-i Beyt’i” deriz. O halde Resul ve Ehl-i Beyt’i ayırmak, tüm iman ve tasavvuru alt üst eder.
“Resul ile yol bitti diye” düşünemeyiz. Kendimize buyruk davranamayız. Ehl-i Beyt diyerek Resul’ü göz ardı edemeyiz. Gövdenin kanatları olamayacağı gibi, gövdesiz kanatlar da düşünülemez. Aksi takdirde uçamayan birisi yerde ve göklerde özgürlük uçuşlarını nasıl yapsın. Rüzgârlara karşı nasıl dirensin. Arkasından uçmak isteyenlere kimi model göstersin. Kurtuluş gemisi olarak kimleri göstersin?
Bu nedenle evlerimiz model olarak Resul’ün Ehl-i Beyt’ini model almalıdır. Her inananın evi bir Ehl-i Beyt şubesi olmalıdır.
Tekrardan model ailemize odaklanalım. Örneğimizi dikkatlice inceleyelim. Peygamberin kendisi birinci nesildir. Hz. Ali ve Hz. Fatma ikinci nesildir. Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin üçüncü nesildir. O anda yaşayan üç nesil seçilmiştir. Üç kuşağı kendi elleriyle yetiştiriyor ve ümmeti, bu aileye yönlendiriyor. Bu üç nesil üzerinden diğer seçilmiş kuşakları da hatırlatıyor. Tüm bu yapılanmayı kurtuluş gemisi olarak gösteriyor.
Bizler de belki iki kuşağa, belki üç kuşağa, belki dört kuşağa şahit olacağız, etkilediğimiz tüm sonraki kuşaklar için de bu kurtuluş gemisine kesinlikle binmek zorundayız. Bu aileyi örnek almalıyız.
Hz. Ali(as), Hz. Fatma (As), Hz. Hasan (as), Hz. Hüseyin(as) için söylenen hep şudur. “Sanki onlar konuştuğunda Resulullah(s.a.a) konuşuyor.” Çünkü aynı Rabbanî terbiye devam ediyor.
Bu durumdan çıkaracağımız birinci ders; biz kimi model alıyoruz?
İkinci ders; bir ata olarak gelecek nesillere güzel bir model miyiz? Kuşaklar arasında nasıl bir rol aldık? Gelecek kuşaklar ve bizim önderlerimiz bizi hayırla mı, yoksa kınayarak mı yâd edecekler?
Diğer bir önemli nokta, aileyi oluşturan bireylerin kalitesidir. Yani bir aile olmadan önce şahsiyet inşası şarttır. Cins tohum olmadan olamaz. İster kadın olsun, ister erkek her birisi kendi başına kul olmanın sorumluluğunu taşımalıdır. Hz. Fatma tek başına bir kimliktir. Hz. Ali tek başına bir kimliktir. Her biri kendine has özeldir. Kim Fatıma ‘yı istiyorsa Resulullah(s.a.a) razı olmuyor. Onun dengi Hz. Ali’dir. Hz Ali(as)’nin dengi de Hz. Fatıma (as)’dır.
Hz. Fatıma tüm kadınlara modeldir. Hz. Ali de tüm erkeklere modeldir. Kadınlar Fatıma ‘yı model almadıkça, erkekler de Hz.Ali’yi Model almadıkça evlerimiz minyatür Ehl-i Beyt yuvalarına dönüşemez.
Önce bireysel kalite olmalıdır. Evlenilmeden önce şahsiyet gelişimi, kimlik ve duruş bilinmelidir. İlahi Hedef, yol ve yöntemler bilinmeyince evlenerek, iki çift göz beraber nereye doğru bakacaklar. Bu yüzden insan küçüklükten evleninceye kadar süreçte, bu bir kere yaşayacağımız hayatta neyi amaçladığını, kimi model aldığını ve hayatını nereye yatırım yaptığını bilmelidir.
Hz. Ali evlendiği gün Ali olmuyor. O günden önceki sürece de dikkat edin. Hz. Fatıma evlendiği gün Fatıma olmuyor. Onun da evlenmeden önceki sürece bakın. Her iki modelimizde de bu süreçte ders alınması gereken çok merhaleler vardır. İşte bizlerin de bu merhalelerden geçmemiz gerekiyor.
Evlendikleri süreçte de Hz. Ali ve Hz. Fatma arasında hiçbir sorun göremiyoruz. Birbirini tamamlamışlardır. İkisinin kalpleri aynı şekilde çarpıyor, aynı şekilde nefes alıyorlar. Karı koca ilişkisi mükemmel. Nerelerde kaygılanacaklarını, nerelerde heyecanlanacaklarını, nerelerde duracaklarını biliyorlar. Aynı dili konuşuyorlar. Rol çatışması yok. Tabi size, bize göre değil. Yüce Allah’a göre rolleri nelerdir biliyorlar. Bu rol tanımını ayetler arasında, hadisler arasında görebiliyoruz.
Bu evlilik sürecinde bir baba olarak rollerini, bir anne olarak rollerini çok güzel yerine getiriyorlar. Zaten cennete reyhan olacak çocuklarının duruşundan belli. Çocuklar yetiştikleri aileden model alırlar. Anne ve babalarını takip ederler. En iyi ve en etkili eğitim aile içindeki doğal süreçtir. Anne ve babanın nefesleri, gayeleri, çırpınışları tamamen çocuklara yansır.
O halde kendi ellerimizle eserlerimizi heba etmemeliyiz. Anne ve baba olarak çocuklarımızın hatalarından da, başarılarından da bizlere pay düşmektedir. Çocukların karneleri gerçekte anne ve babaların karneleridir. Bir annenin çocuğuna vereceği en büyük iyilik, iyi bir eşle evlenmesi, onu sevmesi ve tasdik etmesidir. Bir babanın da çocuğuna vereceği en büyük iyilik iyi bir eş evlenmiş olup, onu sevmesi ve tasdik etmesidir. Anne ve babanın birbirini sevmesi de her ikisinin aynı yöne bakması ve hayattan aynı şeyi istemesine bağlıdır. O ikisinin gözleri aynen Hz. Fatıma ve Hz. Ali gibi Resul’ün gözlerinin içine odaklanmalıdır. Onun gözlerinin içine bakmayanlara Resulün hiçbir şey demesini bekleyemeyiz.
En azından o gözlere bakanların gözlerine bakmalıyız. Kurtuluş oradadır. Onları seven Resulü sevmiştir. Resulü seven de Allah’u Teâlâ’yı sevmiştir. Bu aileden daha alacağımız çok ders vardır. İnşallah yaşayarak öğreneceğiz.
Şimdi her evde bir ışık yanıyor. Ama evlerde olumlu ve olumsuz bir çok şeyler yaşanmaktadır. İsteğimiz o ki her evde ışık yanarken hep olumlu, hayırlı ve hikmetli hayatlar yaşansın. Bunun içinde en kısa zaman da evlerimizi minyatür Ehl-i Beyt yuvalarına dönüştürmeliyiz. İstersek olur. Allah yardımcımız olsun.
DÜĞÜNLER NELERİN MİLADI?
Evliliğin ilan edilmesi ancak düğün töreni ile olur.
Burada amaç evliliğin alenileştirilmesi, çevreye duyurulması ve meşru bir başlangıcın topluma model gösterilmesidir. Helal sınırlar içerisinde düğünün olması sünnettir.
Ancak bu duyuru helal sınırlar içerisinde olmadığı takdirde, Besmele ile başlaması gereken evlilik, tamamen şeytani tuzaklara ve başlangıçlara dönüşür.
Evlilik müessesesi, emek isteyen, tüm kalbi ve akli malzemelere ihtiyaç duyan bir süreçtir. İlahi yardım olmazsa veya ilahi yardımın kesilmesi bu müesseseyi zorlar.
Bu yüzden yüce Rabb’imize dayanarak ve O’nun rahmetini umarak düğün töreni olmalıdır.
Bir yandan Allah’a sığınarak, diğer yandan Allah’ın razı olmayacağı düğün törenleri yapmak, Rabb’imizin hoşnut olmadığı bir iştir. Diğer yandan da düğünlerdeki haram kareler evlilik rotamızı saptırır.
Genelde düğün töreni toplumların önemli imtihanlarından biri olmuştur. İçerden gelen nefsanî dürtüler, dışarıdan gelen mahalle baskısı, devreden çıkan bilinç, alışılagelmiş ezberler o kişileri bu aşamalarda imtihanlarını kaybettirir.
İnsan darlıkta Allah’ın rızasını istemede sebat ettiği gibi güzel günlerde de Allah’ın rızası için sebat etmelidir. Örneğin; zor zamanlarda Rabb’imize sığınıp yardımını talep ettiğimiz gibi mutlu günlerimizde de O’na dayanmalı, O’nu gündemde tutmalıyız.
Hem Allah’ın razı olmayacağı bir şekilde eğlenmek ve evlenmek, biz inananları mutlu etmemelidir.
Mutluluğu nefsanî ve şeytani dürtülerde değil, Allah’ımızın rahmet ve rızasında aramamız gerekir. Hem biz Allah’a dayanmasak, Allah bizim evliliğimize neden yardımcı olsun ki!? Düğün merasimlerimiz bizim nasıl bir yaşam planladığımızın ve arzuladığımızın göstergesidir. Bu yüzden düğünlerdeki razı olacağımız ve razı olmayacağımız seçenekler bizim hanemize yazılacak puanlardır. Bizim düğünümüz olacak ve elbette herkesin yaptıklarının altına imza atılacak. Acaba herkese düşen paylar ne kadar olacak, herkesin yaptığına sebep olarak düğün sahipleri olarak ne kadar pay alacak…
Tüm bu nedenlerden dolayı düğün programları yaparken helal sınırlar içerisinde olmaya dikkat etmeliyiz.
En çok ihtiyaç duyduğumuz bir zaman da ilahi rahmeti, şefkati, güveni, sevgiyi, hikmeti ve hayrı kendi ellerimizle itmemeliyiz.
Meşru dairede eğlenmek, herkesin doğal hakkıdır.
O halde eğlenmek ama helal bir şekilde eğlenmek, evliliğimizin planları içerisinde olmalıdır. Fitne ve fesadın yayılması en çok bu zamanlarda olur. Şeytan ve dostlarını en çok bu özel günlerimizde kovmamız gerekir.
Fitne ve fesada çanak tutmamak için düğünlerimiz, ilahi prensipler içerisinde olmalıdır.
Yapacağımız düğün istediğimiz evliliğin başlangıcıdır. Bazen sonuç, başlangıçtan belli olur.
Düğünler öyle bir alandır ki; tüm kalp ve irade kapılarını açmış yüzlerce insan, isteyerek size doğru gelir.
İsterseniz bu yüzlerce insanları, hayırlara vesile yapabilirsiniz. Dilerseniz bu yüzlerce insanları gazaba da vesile yapabilirsiniz. Evliliğinizin nelere gebe kalmasını istiyorsanız tercih sizindir.
Düğünler bir toplumu olumlu yönde de olumsuz yönde de değiştiren büyük fırsatlardır.
Siz neden bu fırsatı değerlendirmeyesiniz ki?
Hem evliliğinize hayırlı bir imza atın, hem de daha nice hayırlı kapılara imza atın.
Böylece düğününüz binlerce hayırlara vesile olsun. İnşallah!
Burada amaç evliliğin alenileştirilmesi, çevreye duyurulması ve meşru bir başlangıcın topluma model gösterilmesidir. Helal sınırlar içerisinde düğünün olması sünnettir.
Ancak bu duyuru helal sınırlar içerisinde olmadığı takdirde, Besmele ile başlaması gereken evlilik, tamamen şeytani tuzaklara ve başlangıçlara dönüşür.
Evlilik müessesesi, emek isteyen, tüm kalbi ve akli malzemelere ihtiyaç duyan bir süreçtir. İlahi yardım olmazsa veya ilahi yardımın kesilmesi bu müesseseyi zorlar.
Bu yüzden yüce Rabb’imize dayanarak ve O’nun rahmetini umarak düğün töreni olmalıdır.
Bir yandan Allah’a sığınarak, diğer yandan Allah’ın razı olmayacağı düğün törenleri yapmak, Rabb’imizin hoşnut olmadığı bir iştir. Diğer yandan da düğünlerdeki haram kareler evlilik rotamızı saptırır.
Genelde düğün töreni toplumların önemli imtihanlarından biri olmuştur. İçerden gelen nefsanî dürtüler, dışarıdan gelen mahalle baskısı, devreden çıkan bilinç, alışılagelmiş ezberler o kişileri bu aşamalarda imtihanlarını kaybettirir.
İnsan darlıkta Allah’ın rızasını istemede sebat ettiği gibi güzel günlerde de Allah’ın rızası için sebat etmelidir. Örneğin; zor zamanlarda Rabb’imize sığınıp yardımını talep ettiğimiz gibi mutlu günlerimizde de O’na dayanmalı, O’nu gündemde tutmalıyız.
Hem Allah’ın razı olmayacağı bir şekilde eğlenmek ve evlenmek, biz inananları mutlu etmemelidir.
Mutluluğu nefsanî ve şeytani dürtülerde değil, Allah’ımızın rahmet ve rızasında aramamız gerekir. Hem biz Allah’a dayanmasak, Allah bizim evliliğimize neden yardımcı olsun ki!? Düğün merasimlerimiz bizim nasıl bir yaşam planladığımızın ve arzuladığımızın göstergesidir. Bu yüzden düğünlerdeki razı olacağımız ve razı olmayacağımız seçenekler bizim hanemize yazılacak puanlardır. Bizim düğünümüz olacak ve elbette herkesin yaptıklarının altına imza atılacak. Acaba herkese düşen paylar ne kadar olacak, herkesin yaptığına sebep olarak düğün sahipleri olarak ne kadar pay alacak…
Tüm bu nedenlerden dolayı düğün programları yaparken helal sınırlar içerisinde olmaya dikkat etmeliyiz.
En çok ihtiyaç duyduğumuz bir zaman da ilahi rahmeti, şefkati, güveni, sevgiyi, hikmeti ve hayrı kendi ellerimizle itmemeliyiz.
Meşru dairede eğlenmek, herkesin doğal hakkıdır.
O halde eğlenmek ama helal bir şekilde eğlenmek, evliliğimizin planları içerisinde olmalıdır. Fitne ve fesadın yayılması en çok bu zamanlarda olur. Şeytan ve dostlarını en çok bu özel günlerimizde kovmamız gerekir.
Fitne ve fesada çanak tutmamak için düğünlerimiz, ilahi prensipler içerisinde olmalıdır.
Yapacağımız düğün istediğimiz evliliğin başlangıcıdır. Bazen sonuç, başlangıçtan belli olur.
Düğünler öyle bir alandır ki; tüm kalp ve irade kapılarını açmış yüzlerce insan, isteyerek size doğru gelir.
İsterseniz bu yüzlerce insanları, hayırlara vesile yapabilirsiniz. Dilerseniz bu yüzlerce insanları gazaba da vesile yapabilirsiniz. Evliliğinizin nelere gebe kalmasını istiyorsanız tercih sizindir.
Düğünler bir toplumu olumlu yönde de olumsuz yönde de değiştiren büyük fırsatlardır.
Siz neden bu fırsatı değerlendirmeyesiniz ki?
Hem evliliğinize hayırlı bir imza atın, hem de daha nice hayırlı kapılara imza atın.
Böylece düğününüz binlerce hayırlara vesile olsun. İnşallah!
Burada amaç evliliğin alenileştirilmesi, çevreye duyurulması ve meşru bir başlangıcın topluma model gösterilmesidir. Helal sınırlar içerisinde düğünün olması sünnettir.
Ancak bu duyuru helal sınırlar içerisinde olmadığı takdirde, Besmele ile başlaması gereken evlilik, tamamen şeytani tuzaklara ve başlangıçlara dönüşür.
Evlilik müessesesi, emek isteyen, tüm kalbi ve akli malzemelere ihtiyaç duyan bir süreçtir. İlahi yardım olmazsa veya ilahi yardımın kesilmesi bu müesseseyi zorlar.
Bu yüzden yüce Rabb’imize dayanarak ve O’nun rahmetini umarak düğün töreni olmalıdır.
Bir yandan Allah’a sığınarak, diğer yandan Allah’ın razı olmayacağı düğün törenleri yapmak, Rabb’imizin hoşnut olmadığı bir iştir. Diğer yandan da düğünlerdeki haram kareler evlilik rotamızı saptırır.
Genelde düğün töreni toplumların önemli imtihanlarından biri olmuştur. İçerden gelen nefsanî dürtüler, dışarıdan gelen mahalle baskısı, devreden çıkan bilinç, alışılagelmiş ezberler o kişileri bu aşamalarda imtihanlarını kaybettirir.
İnsan darlıkta Allah’ın rızasını istemede sebat ettiği gibi güzel günlerde de Allah’ın rızası için sebat etmelidir. Örneğin; zor zamanlarda Rabb’imize sığınıp yardımını talep ettiğimiz gibi mutlu günlerimizde de O’na dayanmalı, O’nu gündemde tutmalıyız.
Hem Allah’ın razı olmayacağı bir şekilde eğlenmek ve evlenmek, biz inananları mutlu etmemelidir.
Mutluluğu nefsanî ve şeytani dürtülerde değil, Allah’ımızın rahmet ve rızasında aramamız gerekir. Hem biz Allah’a dayanmasak, Allah bizim evliliğimize neden yardımcı olsun ki!? Düğün merasimlerimiz bizim nasıl bir yaşam planladığımızın ve arzuladığımızın göstergesidir. Bu yüzden düğünlerdeki razı olacağımız ve razı olmayacağımız seçenekler bizim hanemize yazılacak puanlardır. Bizim düğünümüz olacak ve elbette herkesin yaptıklarının altına imza atılacak. Acaba herkese düşen paylar ne kadar olacak, herkesin yaptığına sebep olarak düğün sahipleri olarak ne kadar pay alacak…
Tüm bu nedenlerden dolayı düğün programları yaparken helal sınırlar içerisinde olmaya dikkat etmeliyiz.
En çok ihtiyaç duyduğumuz bir zaman da ilahi rahmeti, şefkati, güveni, sevgiyi, hikmeti ve hayrı kendi ellerimizle itmemeliyiz.
Meşru dairede eğlenmek, herkesin doğal hakkıdır.
O halde eğlenmek ama helal bir şekilde eğlenmek, evliliğimizin planları içerisinde olmalıdır. Fitne ve fesadın yayılması en çok bu zamanlarda olur. Şeytan ve dostlarını en çok bu özel günlerimizde kovmamız gerekir.
Fitne ve fesada çanak tutmamak için düğünlerimiz, ilahi prensipler içerisinde olmalıdır.
Yapacağımız düğün istediğimiz evliliğin başlangıcıdır. Bazen sonuç, başlangıçtan belli olur.
Düğünler öyle bir alandır ki; tüm kalp ve irade kapılarını açmış yüzlerce insan, isteyerek size doğru gelir.
İsterseniz bu yüzlerce insanları, hayırlara vesile yapabilirsiniz. Dilerseniz bu yüzlerce insanları gazaba da vesile yapabilirsiniz. Evliliğinizin nelere gebe kalmasını istiyorsanız tercih sizindir.
Düğünler bir toplumu olumlu yönde de olumsuz yönde de değiştiren büyük fırsatlardır.
Siz neden bu fırsatı değerlendirmeyesiniz ki?
Hem evliliğinize hayırlı bir imza atın, hem de daha nice hayırlı kapılara imza atın.
Böylece düğününüz binlerce hayırlara vesile olsun. İnşallah!
Burada amaç evliliğin alenileştirilmesi, çevreye duyurulması ve meşru bir başlangıcın topluma model gösterilmesidir. Helal sınırlar içerisinde düğünün olması sünnettir.
Ancak bu duyuru helal sınırlar içerisinde olmadığı takdirde, Besmele ile başlaması gereken evlilik, tamamen şeytani tuzaklara ve başlangıçlara dönüşür.
Evlilik müessesesi, emek isteyen, tüm kalbi ve akli malzemelere ihtiyaç duyan bir süreçtir. İlahi yardım olmazsa veya ilahi yardımın kesilmesi bu müesseseyi zorlar.
Bu yüzden yüce Rabb’imize dayanarak ve O’nun rahmetini umarak düğün töreni olmalıdır.
Bir yandan Allah’a sığınarak, diğer yandan Allah’ın razı olmayacağı düğün törenleri yapmak, Rabb’imizin hoşnut olmadığı bir iştir. Diğer yandan da düğünlerdeki haram kareler evlilik rotamızı saptırır.
Genelde düğün töreni toplumların önemli imtihanlarından biri olmuştur. İçerden gelen nefsanî dürtüler, dışarıdan gelen mahalle baskısı, devreden çıkan bilinç, alışılagelmiş ezberler o kişileri bu aşamalarda imtihanlarını kaybettirir.
İnsan darlıkta Allah’ın rızasını istemede sebat ettiği gibi güzel günlerde de Allah’ın rızası için sebat etmelidir. Örneğin; zor zamanlarda Rabb’imize sığınıp yardımını talep ettiğimiz gibi mutlu günlerimizde de O’na dayanmalı, O’nu gündemde tutmalıyız.
Hem Allah’ın razı olmayacağı bir şekilde eğlenmek ve evlenmek, biz inananları mutlu etmemelidir.
Mutluluğu nefsanî ve şeytani dürtülerde değil, Allah’ımızın rahmet ve rızasında aramamız gerekir. Hem biz Allah’a dayanmasak, Allah bizim evliliğimize neden yardımcı olsun ki!? Düğün merasimlerimiz bizim nasıl bir yaşam planladığımızın ve arzuladığımızın göstergesidir. Bu yüzden düğünlerdeki razı olacağımız ve razı olmayacağımız seçenekler bizim hanemize yazılacak puanlardır. Bizim düğünümüz olacak ve elbette herkesin yaptıklarının altına imza atılacak. Acaba herkese düşen paylar ne kadar olacak, herkesin yaptığına sebep olarak düğün sahipleri olarak ne kadar pay alacak…
Tüm bu nedenlerden dolayı düğün programları yaparken helal sınırlar içerisinde olmaya dikkat etmeliyiz.
En çok ihtiyaç duyduğumuz bir zaman da ilahi rahmeti, şefkati, güveni, sevgiyi, hikmeti ve hayrı kendi ellerimizle itmemeliyiz.
Meşru dairede eğlenmek, herkesin doğal hakkıdır.
O halde eğlenmek ama helal bir şekilde eğlenmek, evliliğimizin planları içerisinde olmalıdır. Fitne ve fesadın yayılması en çok bu zamanlarda olur. Şeytan ve dostlarını en çok bu özel günlerimizde kovmamız gerekir.
Fitne ve fesada çanak tutmamak için düğünlerimiz, ilahi prensipler içerisinde olmalıdır.
Yapacağımız düğün istediğimiz evliliğin başlangıcıdır. Bazen sonuç, başlangıçtan belli olur.
Düğünler öyle bir alandır ki; tüm kalp ve irade kapılarını açmış yüzlerce insan, isteyerek size doğru gelir.
İsterseniz bu yüzlerce insanları, hayırlara vesile yapabilirsiniz. Dilerseniz bu yüzlerce insanları gazaba da vesile yapabilirsiniz. Evliliğinizin nelere gebe kalmasını istiyorsanız tercih sizindir.
Düğünler bir toplumu olumlu yönde de olumsuz yönde de değiştiren büyük fırsatlardır.
Siz neden bu fırsatı değerlendirmeyesiniz ki?
Hem evliliğinize hayırlı bir imza atın, hem de daha nice hayırlı kapılara imza atın.
Böylece düğününüz binlerce hayırlara vesile olsun. İnşallah!
EVLİLİKTE KARAR AŞAMASI
İyi bir evliliğin temelinde yatan önemli unsurlardan biri de karşıdaki adayı iyi tanımaktır.
Kendimizin görmek istediği şekilde görmekten uzaklaşıp, onun düşünce yapısını, hayata bakış açısını, karakterini ve duygularını analiz etmemiz gerekir. Öncelikle düşüncelerde, hayata bakış açısında uyuşmak gerekir.
Aynı şekilde kendimizi de tanıtmamız gerekir.
Kendi hedef, düşünce ve duygularımızı saklamamız ileride karşı tarafa kaldıramayacağı yükü yüklemiş oluruz. Bu karşı tarafa haksızlık olduğu gibi, kendimize de yazık etmiş oluruz. Sonuçta yine buluşmayı engellemiş oluruz.
Eğer her iki evlilik adayı aynı yöne doğru yürüyemezlerse uzlaşma hiçbir zaman olmayacaktır.
Bu nedenle hayat amaçları aynı yönde olmalıdır. Bu birinci aşamadır.
Sonraki aşama ise ki karşıdaki kişinin hayattaki hedefe samimi olup olmaması ve karakterinin hangi prensipler üzerinde olduğudur. İnancımızdaki temel prensipler üzerinde olup olmadığıdır. Örneğin, yalan, hırsızlık, cimrilik, riya, sorumsuzluk gibi temel kurallara uyup uymadığı gözetlenir. Gerekirse araştırılmalıdır. Bir insan hangi düşüncede olursa olsun, insanlığın temelinde yatan bu temel prensipler önemlidir. Bir ömür geçirilecek. Bir ömür boyunca hiç kimse bu temel hastalıklara dayanamaz.
Daha sonra ki aşamada duygulardaki denge düzeyidir. Örneğin aşırı korkak ya da fevri çıkışlar yapan bir insan ile evli olmak zordur. Ya da hassas ve çok alıngan bir insan ile de devam etmek zordur.
Ya da hayatı hep eğlence ve keyifle geçirmek ile de sıkıntılıdır.
Şimdi bir soru gelebilir aklımıza. Bu özellikleri olan biri o zaman hiç evlenemeyecek. Meseleye bu şekilde bakma yerine şöyle bakmalıyız. Benim karakterim böyle bir insanı tolere edebilir, onunla beraber yürüyebilirim, onun hızını kesebilirim, onu ikna edebilirim veya birbirimizi tamamlayabiliriz gibi sonuçlar oluşabiliyorsa yine de farklı duygular taşıyanlar ile evlenilebilir.
Ama iki kişinin arasında sevgi ve güven olmazsa olmazlardandır.
Ancak sevgi ve güven temeli üzerinde farklı duygu dengeleri aşılabilir. Bir yerlerde buluşulabilir.
Tüm bu genel bakışlar üzerinde kararlar verilmelidir. Bir nokta da var ki bu da çok önemlidir. Her ne kadar araştırılsa da, ailelerin onayı verilse de, yine de son noktayı evlenecek adaylar koymalıdır. Onlarında kendilerine göre bir beklenti, karar ve hayalleri olabilir. Bu yüzden ileride herkesin kendi duruş ve sorumluluğunu alması için mutlaka son kararı kendileri vermelidir. Etki ve tepkiler üzerine karar verilmemelidir. Sağlıklı bir evlilik için mahalle baskısı olmamalıdır. Adaylar kendilerine zaman ve fırsat vererek bu önemli kararı vermelidirler.
Bazen kişilerin algıları üzerinden karar verilir, bu durum da çok ilginç sonuçlara varmaktadır. Örneğin başkasına göre çok cömert olabilen size göre tutumlu olabilir. Başkalarına göre çok dürüst olan size riyakâr gelebilir…
Bunlar gibi algılama kazasına düşmek istemiyorsanız kendiniz karar vermelisiniz. Elbette bu anlattıklarımız çok zor bir süreç. Bir karar vereceksiniz ve hayatınızın yönü o şekilde akıp gidecek. Ve bir daha bu ömürü yaşamayacaksınız. Haklısısınız. Bu yüzden evliliğinizde hayat amacını, yürümek istenilen yol ve bütünleşebileceğiniz bir yol arkadaşı önemlidir.
Elbette en iyi yardımcımız Allah’ımızdır. O’nun ve Resulü’nün tavsiyeleri yolumuza ışık tutacaktır.
Bazen de o kadar tıkanmış olabiliriz ki, önümüzdeki ışığı da göremeyebiliriz. İşte bize düşen bilebileceğimiz tüm noktalarda Allah’ımız ve Resulü’nün tavsiyelerinden bir tutam ışık almak, bilemeyeceğimiz noktalar da ise tüm samimiyetimizle Rabb’imize dua etmektir. Doğru karar vermek için Rabb’imize sığınmak ve O’nun hidayetine dayanmak bu süreçte en büyük ihtiyacımızdır.
Dua ile evliliğin tüm aşamalarını yaşamak bir nevi İlahî yardımı yanımızda görmek istemektir.
Rabb’imiz tüm gençlerimizin evlilik sürecinde yâr ve yardımcısı olsun.
Kendimizin görmek istediği şekilde görmekten uzaklaşıp, onun düşünce yapısını, hayata bakış açısını, karakterini ve duygularını analiz etmemiz gerekir. Öncelikle düşüncelerde, hayata bakış açısında uyuşmak gerekir.
Aynı şekilde kendimizi de tanıtmamız gerekir.
Kendi hedef, düşünce ve duygularımızı saklamamız ileride karşı tarafa kaldıramayacağı yükü yüklemiş oluruz. Bu karşı tarafa haksızlık olduğu gibi, kendimize de yazık etmiş oluruz. Sonuçta yine buluşmayı engellemiş oluruz.
Eğer her iki evlilik adayı aynı yöne doğru yürüyemezlerse uzlaşma hiçbir zaman olmayacaktır.
Bu nedenle hayat amaçları aynı yönde olmalıdır. Bu birinci aşamadır.
Sonraki aşama ise ki karşıdaki kişinin hayattaki hedefe samimi olup olmaması ve karakterinin hangi prensipler üzerinde olduğudur. İnancımızdaki temel prensipler üzerinde olup olmadığıdır. Örneğin, yalan, hırsızlık, cimrilik, riya, sorumsuzluk gibi temel kurallara uyup uymadığı gözetlenir. Gerekirse araştırılmalıdır. Bir insan hangi düşüncede olursa olsun, insanlığın temelinde yatan bu temel prensipler önemlidir. Bir ömür geçirilecek. Bir ömür boyunca hiç kimse bu temel hastalıklara dayanamaz.
Daha sonra ki aşamada duygulardaki denge düzeyidir. Örneğin aşırı korkak ya da fevri çıkışlar yapan bir insan ile evli olmak zordur. Ya da hassas ve çok alıngan bir insan ile de devam etmek zordur.
Ya da hayatı hep eğlence ve keyifle geçirmek ile de sıkıntılıdır.
Şimdi bir soru gelebilir aklımıza. Bu özellikleri olan biri o zaman hiç evlenemeyecek. Meseleye bu şekilde bakma yerine şöyle bakmalıyız. Benim karakterim böyle bir insanı tolere edebilir, onunla beraber yürüyebilirim, onun hızını kesebilirim, onu ikna edebilirim veya birbirimizi tamamlayabiliriz gibi sonuçlar oluşabiliyorsa yine de farklı duygular taşıyanlar ile evlenilebilir.
Ama iki kişinin arasında sevgi ve güven olmazsa olmazlardandır.
Ancak sevgi ve güven temeli üzerinde farklı duygu dengeleri aşılabilir. Bir yerlerde buluşulabilir.
Tüm bu genel bakışlar üzerinde kararlar verilmelidir. Bir nokta da var ki bu da çok önemlidir. Her ne kadar araştırılsa da, ailelerin onayı verilse de, yine de son noktayı evlenecek adaylar koymalıdır. Onlarında kendilerine göre bir beklenti, karar ve hayalleri olabilir. Bu yüzden ileride herkesin kendi duruş ve sorumluluğunu alması için mutlaka son kararı kendileri vermelidir. Etki ve tepkiler üzerine karar verilmemelidir. Sağlıklı bir evlilik için mahalle baskısı olmamalıdır. Adaylar kendilerine zaman ve fırsat vererek bu önemli kararı vermelidirler.
Bazen kişilerin algıları üzerinden karar verilir, bu durum da çok ilginç sonuçlara varmaktadır. Örneğin başkasına göre çok cömert olabilen size göre tutumlu olabilir. Başkalarına göre çok dürüst olan size riyakâr gelebilir…
Bunlar gibi algılama kazasına düşmek istemiyorsanız kendiniz karar vermelisiniz. Elbette bu anlattıklarımız çok zor bir süreç. Bir karar vereceksiniz ve hayatınızın yönü o şekilde akıp gidecek. Ve bir daha bu ömürü yaşamayacaksınız. Haklısısınız. Bu yüzden evliliğinizde hayat amacını, yürümek istenilen yol ve bütünleşebileceğiniz bir yol arkadaşı önemlidir.
Elbette en iyi yardımcımız Allah’ımızdır. O’nun ve Resulü’nün tavsiyeleri yolumuza ışık tutacaktır.
Bazen de o kadar tıkanmış olabiliriz ki, önümüzdeki ışığı da göremeyebiliriz. İşte bize düşen bilebileceğimiz tüm noktalarda Allah’ımız ve Resulü’nün tavsiyelerinden bir tutam ışık almak, bilemeyeceğimiz noktalar da ise tüm samimiyetimizle Rabb’imize dua etmektir. Doğru karar vermek için Rabb’imize sığınmak ve O’nun hidayetine dayanmak bu süreçte en büyük ihtiyacımızdır.
Dua ile evliliğin tüm aşamalarını yaşamak bir nevi İlahî yardımı yanımızda görmek istemektir.
Rabb’imiz tüm gençlerimizin evlilik sürecinde yâr ve yardımcısı olsun.
SİZE BİR TEKLİF GELİRSE…
Değerlerin bozulduğu bu zamanda gençlerimiz çok sıkıntıda… Sınır tanımama ve rahatlık maalesef psikolojik ve sosyolojik sorunları da beraberinde getirdi. Okullarda, sokaklarda, çay bahçelerinde, iş yerlerinde ister evli, ister bekâr olsunlar erkekler ve bayanlar arasında bozulmalar kendini gösterdi.
Her alanda olduğu gibi bu alanda da peygamberlerimiz bizim örneklerimizdir. Onlarda genç oldular, onlarında arzuları, beklentileri ve hayalleri vardı. Ama yüce Allah’ı önceleyenler ve ahireti unutmayanlar hayatlarının her alanına kural koydukları gibi bu alanda da kural koyarlar.
Hz. Yusuf (as)’u model alanlar bu yiğitliği ve cesareti gösterebilirler. Kendine hakkı geçmiş, iyilik yapmış, soylu, güzel, alımlı, cazibeli ve zengin bir bayan giyiniyor, süsleniyor, cilve ile size teklif getiriyor.
Ama Delikanlı Yusuf bu iştah açıcı teklife “Hayır, Allah’a sığınırım.” Diyor. “Cahil olmaktan Allah’a sığınırım” ile cevap veriyor. Bu teklifi bir cahillik davranışı olarak değerlendiriyor.
Bu yetmediği gibi ileri zamanda Züleyha bir iken yüz kadına dönüyor ve o şehrin soylu kadınları giyiniyor, süsleniyor Yusuf’a sulanıyorlar. Ama Yusuf katlanarak gelen bu teklife “Ya Rabb’im, bunların bana getirdiği tekliftense zindana atılmak bana daha hayırlıdır.” Diyor.
Üzerine teklif kabul etmediğiniz için zindana atılacaksınız.
Ey gençler, aşk size tüm cazibesiyle sunuluyorken siz haramlara cesaret verecek misiniz?
Siz Yusuf’un çocukları, size gelen haram tekliflerden Rabb’inize sığınacak mısınız?
Züleyhalar başınızı döndürse de, Harama prim vermeyin.
Yusuf bu şekilde seçildi. Eğer siz de Rabb’inizin gözde kulları olmak istiyorsanız öğretmeniniz Yusuf (as)’a bakın.
Bakalım, İmtihanınızı nasıl sonuçlandıracaksınız?
Yusuf gibi mi? Züleyha gibi mi?
Her alanda olduğu gibi bu alanda da peygamberlerimiz bizim örneklerimizdir. Onlarda genç oldular, onlarında arzuları, beklentileri ve hayalleri vardı. Ama yüce Allah’ı önceleyenler ve ahireti unutmayanlar hayatlarının her alanına kural koydukları gibi bu alanda da kural koyarlar.
Hz. Yusuf (as)’u model alanlar bu yiğitliği ve cesareti gösterebilirler. Kendine hakkı geçmiş, iyilik yapmış, soylu, güzel, alımlı, cazibeli ve zengin bir bayan giyiniyor, süsleniyor, cilve ile size teklif getiriyor.
Ama Delikanlı Yusuf bu iştah açıcı teklife “Hayır, Allah’a sığınırım.” Diyor. “Cahil olmaktan Allah’a sığınırım” ile cevap veriyor. Bu teklifi bir cahillik davranışı olarak değerlendiriyor.
Bu yetmediği gibi ileri zamanda Züleyha bir iken yüz kadına dönüyor ve o şehrin soylu kadınları giyiniyor, süsleniyor Yusuf’a sulanıyorlar. Ama Yusuf katlanarak gelen bu teklife “Ya Rabb’im, bunların bana getirdiği tekliftense zindana atılmak bana daha hayırlıdır.” Diyor.
Üzerine teklif kabul etmediğiniz için zindana atılacaksınız.
Ey gençler, aşk size tüm cazibesiyle sunuluyorken siz haramlara cesaret verecek misiniz?
Siz Yusuf’un çocukları, size gelen haram tekliflerden Rabb’inize sığınacak mısınız?
Züleyhalar başınızı döndürse de, Harama prim vermeyin.
Yusuf bu şekilde seçildi. Eğer siz de Rabb’inizin gözde kulları olmak istiyorsanız öğretmeniniz Yusuf (as)’a bakın.
Bakalım, İmtihanınızı nasıl sonuçlandıracaksınız?
Yusuf gibi mi? Züleyha gibi mi?
EVLİLİK “BEN”DEN “BİZ”E GEÇİŞTİR…
Evliliğe ibadet gözüyle bakanlar, eşlerin birbirilerine karşı sorumlu olduklarını bilirler. Allah’ın insanları yaratması, onları tanıması ve adil oluşu ile de eşlerin her birine verdiği rolü kabul edenler karşılıklı sorumluluğun farkında olurlar.
Bir nevi hayatı paylaşmaktır. Elmanın bir yarısı kendisi, diğer yarısı da eşidir.
Her eş kendi payına düşeni bilir. Rolünün gereğini yerine getirir.
Eşlerden biri, namaz kılıp kendini ateşten koruduğu gibi, eşini de ateşten korumak ister.
Eşlerden biri, aç olduğu zaman eşinin de aç olabileceğini düşünür.
Eşlerden biri, kendine bir şey aldığı zaman eşinin de ihtiyacını hatırlar.
Eşlerden biri, bir işe kalkıştığı zaman eşi de ona yardımcı olmaya çalışır…
Öyle ki empati, eşler arasında gider gelir. Adeta olaylara bile eşinin gözünden bakar. Onun ne hissedebileceğini tartar.
Hayatta alacağı kararları sadece kendisi açısından bakmaz, eşinin açısından da değerlendirir. Yemek, içmek, eğlenmek, öğrenmek, gezmek, dinlenmek, çalışmak her ne iş yaparsa veya karar verirse ortağının olduğunu unutmaz.
O kadar eşiyle bütünleşir ki, eşinin üzgünlüğünü, tedirginliğini, heyecanını, korkusunu, sevgisini, öfkesini ve diğer tüm duygularını bakışlarından, ses tonundan, mimiklerinden bile okuyabilir.
Bazen eşlerden biri tökezleyebilir. Ama onu yarı yolda bırakmaz. Onun yerine de mücadele eder. Çünkü kendisi de onun yerinde olabilirdi ve eşinin kendisine nasıl davranmasını bekliyorsa kendiside öyle davranır.
Şefkat ve merhamet onların sıcaklığını, sevgi ve güven onların dayanıklılığını artırır.
Hiç kimse yıkılamaz diye bir garanti yoktur. Bu yüzden eşinin elini bırakmaz. Bilir ki düşen eşine destek olmanın, Rabb’i katında büyük bir mükâfatı vardır.
Eş “ben” gibi düşünülür. Hatta organlarından biri gibi. Gözü, kulağı, eli, ayağı, iradesi, kalbi…..
İnsan nasıl kendi organlarından vazgeçemiyorsa, eşini de öyle görmelidir. Artık eşler bir yumak gibidir. Birbirine karışmış yekvücut gibi, tek ruh gibi.
Ama tüm bunlar, evlenirken evlenmenin amacı ile bağlantılıdır. Hedef birliği, gönül birliği, yol birliği önemli. Birlik olunca bütünleşmekte çabuklaşır. Bunun en kolay buluşması da Rabb’mizin iradesinde buluşmak ile olur. O’na eğilenler rollerini, bakışlarını ve beklentilerini yine O’ndan öğrenirler.
O zaman buluşmak ve “biz” olmak kolaydır. “Evlilik ibadettir” dedik. Eğer Rabb’imizin dediğiyle yola çıkarsak…
O’nun rahmet eli de üzerimizde olur. Yeter ki Allah’ın rahmetini dilemek olsun.
Evliliğimizi bir ibadet gibi düşünelim. Eşimizi de Allah’ımızın bir hediyesi …
O hediyeye ilahi bir nazar ile bakarsak, yeri geldiğinde eşimizi, kendi nefsimizden bile öte düşünebiliriz.
İnsan kendi “ben”liğini masaya koyarsa, “biz” olmak mümkündür.
“Biz” olmak istersek eğer…
Ama “biz” olmayınca da özlenen evlilik olmaz ve yürüyemez.
Rum süresi/21 “ Kendileriyle huzura kavuşmanız için size kendi nefislerinizden eşler yaratıp, aranızda sevgi ve merhamet var etmesi de O’nun ayetlerindendir. Şüphesiz ki bunlarda düşünen bir kavim için ayetler vardır.”
Bir nevi hayatı paylaşmaktır. Elmanın bir yarısı kendisi, diğer yarısı da eşidir.
Her eş kendi payına düşeni bilir. Rolünün gereğini yerine getirir.
Eşlerden biri, namaz kılıp kendini ateşten koruduğu gibi, eşini de ateşten korumak ister.
Eşlerden biri, aç olduğu zaman eşinin de aç olabileceğini düşünür.
Eşlerden biri, kendine bir şey aldığı zaman eşinin de ihtiyacını hatırlar.
Eşlerden biri, bir işe kalkıştığı zaman eşi de ona yardımcı olmaya çalışır…
Öyle ki empati, eşler arasında gider gelir. Adeta olaylara bile eşinin gözünden bakar. Onun ne hissedebileceğini tartar.
Hayatta alacağı kararları sadece kendisi açısından bakmaz, eşinin açısından da değerlendirir. Yemek, içmek, eğlenmek, öğrenmek, gezmek, dinlenmek, çalışmak her ne iş yaparsa veya karar verirse ortağının olduğunu unutmaz.
O kadar eşiyle bütünleşir ki, eşinin üzgünlüğünü, tedirginliğini, heyecanını, korkusunu, sevgisini, öfkesini ve diğer tüm duygularını bakışlarından, ses tonundan, mimiklerinden bile okuyabilir.
Bazen eşlerden biri tökezleyebilir. Ama onu yarı yolda bırakmaz. Onun yerine de mücadele eder. Çünkü kendisi de onun yerinde olabilirdi ve eşinin kendisine nasıl davranmasını bekliyorsa kendiside öyle davranır.
Şefkat ve merhamet onların sıcaklığını, sevgi ve güven onların dayanıklılığını artırır.
Hiç kimse yıkılamaz diye bir garanti yoktur. Bu yüzden eşinin elini bırakmaz. Bilir ki düşen eşine destek olmanın, Rabb’i katında büyük bir mükâfatı vardır.
Eş “ben” gibi düşünülür. Hatta organlarından biri gibi. Gözü, kulağı, eli, ayağı, iradesi, kalbi…..
İnsan nasıl kendi organlarından vazgeçemiyorsa, eşini de öyle görmelidir. Artık eşler bir yumak gibidir. Birbirine karışmış yekvücut gibi, tek ruh gibi.
Ama tüm bunlar, evlenirken evlenmenin amacı ile bağlantılıdır. Hedef birliği, gönül birliği, yol birliği önemli. Birlik olunca bütünleşmekte çabuklaşır. Bunun en kolay buluşması da Rabb’mizin iradesinde buluşmak ile olur. O’na eğilenler rollerini, bakışlarını ve beklentilerini yine O’ndan öğrenirler.
O zaman buluşmak ve “biz” olmak kolaydır. “Evlilik ibadettir” dedik. Eğer Rabb’imizin dediğiyle yola çıkarsak…
O’nun rahmet eli de üzerimizde olur. Yeter ki Allah’ın rahmetini dilemek olsun.
Evliliğimizi bir ibadet gibi düşünelim. Eşimizi de Allah’ımızın bir hediyesi …
O hediyeye ilahi bir nazar ile bakarsak, yeri geldiğinde eşimizi, kendi nefsimizden bile öte düşünebiliriz.
İnsan kendi “ben”liğini masaya koyarsa, “biz” olmak mümkündür.
“Biz” olmak istersek eğer…
Ama “biz” olmayınca da özlenen evlilik olmaz ve yürüyemez.
Rum süresi/21 “ Kendileriyle huzura kavuşmanız için size kendi nefislerinizden eşler yaratıp, aranızda sevgi ve merhamet var etmesi de O’nun ayetlerindendir. Şüphesiz ki bunlarda düşünen bir kavim için ayetler vardır.”
NİÇİN EVLENİRİZ?
Öncelikle her yetişkin birey bu soruyu kendine sormalıdır “niçin evlenmeliyim?”. Şimdiden duyar gibi çeşitli cevaplar geliyor bana. Eğer bu cevaplar arasında “ben yaratılış amacımı gerçekleştirmek, Rabbime sunacağım kulluğumu tamamlamak için evlenmek istiyorum.” seçeneği yoksa o evlilik başlarken sıkıntılara girmiştir.
Nikâh neden kıyılır? Nikâh, bir anlaşmadır. Allah’ımızın şahitliğinde atılan bir anttır. Eş adayları arasında varılan bu ahid yüce Allah’a bağlanmıyorsa, bu süreç tıkanmaya mahkûmdur.
Eşlerin birbirine ahdi, yüce Allah’ın ahdine bağlanır. Çünkü yüce Allah’ın gözetiminde eşler; rollerini, sorumluluklarını, haklarını, beklentilerini bilirler. Bu nedenle Yüce Allah’ın ahdine bağlanarak kurulan her evlilik planı, bir ibadettir. Bu yüzden Rasulullah (s.a.a): “Kul evlendiği vakit dininin yarısını tamamlamış olur. Artık diğer yarısı için rabbine karşı gelmekten sakınsın” demiştir.
O halde ibadet ruhu ile başlamayan ve kulluk bilinci sunulmayan bir evlilik projesinde hikmetleri aramak anlamsızdır. Bu gün evliliklerin kısa süre olmasında ve evliliğin bir cehenneme dönüşmesinde ana sebep budur: Allah için evlenmemek.
Yeniden bu soruyu kendimize soralım: Niçin evleniriz? Eğer doğru cevabı kaçırmış isek yine de gecikmiş değiliz. Nefes alıyor iken süreç bitmemiş demektir. Evliliklerimizi doğru amaçlandırmak ve evliliklerimize doğru mana katmak için yeniden kendimizi projelendirebiliriz. “Evliliğim Allah’ın isteğine göre olmalı. Kulluğumu tamamlamak ve yaratılış amacına dönmek için olmalı” diyebilmeliyiz. Ki evlilik burada kalmasın. Evlilikteki hikmet ve bereket ahret dünyasına da yansısın.
Öyle ki her eş, eşine paralel olarak cennete uçsun. Unutmamak gerekir ki tek kanatlı uçmanın imkânı yoktur veya zordur.
Evliliklerin ebediyete kadar cennete dönüşmesi dileğimle…
Rum Suresi 21: “Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de onun (varlığının ve kudretinin) delillerindendir. Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için elbette ibretler vardır.”
Nikâh neden kıyılır? Nikâh, bir anlaşmadır. Allah’ımızın şahitliğinde atılan bir anttır. Eş adayları arasında varılan bu ahid yüce Allah’a bağlanmıyorsa, bu süreç tıkanmaya mahkûmdur.
Eşlerin birbirine ahdi, yüce Allah’ın ahdine bağlanır. Çünkü yüce Allah’ın gözetiminde eşler; rollerini, sorumluluklarını, haklarını, beklentilerini bilirler. Bu nedenle Yüce Allah’ın ahdine bağlanarak kurulan her evlilik planı, bir ibadettir. Bu yüzden Rasulullah (s.a.a): “Kul evlendiği vakit dininin yarısını tamamlamış olur. Artık diğer yarısı için rabbine karşı gelmekten sakınsın” demiştir.
O halde ibadet ruhu ile başlamayan ve kulluk bilinci sunulmayan bir evlilik projesinde hikmetleri aramak anlamsızdır. Bu gün evliliklerin kısa süre olmasında ve evliliğin bir cehenneme dönüşmesinde ana sebep budur: Allah için evlenmemek.
Yeniden bu soruyu kendimize soralım: Niçin evleniriz? Eğer doğru cevabı kaçırmış isek yine de gecikmiş değiliz. Nefes alıyor iken süreç bitmemiş demektir. Evliliklerimizi doğru amaçlandırmak ve evliliklerimize doğru mana katmak için yeniden kendimizi projelendirebiliriz. “Evliliğim Allah’ın isteğine göre olmalı. Kulluğumu tamamlamak ve yaratılış amacına dönmek için olmalı” diyebilmeliyiz. Ki evlilik burada kalmasın. Evlilikteki hikmet ve bereket ahret dünyasına da yansısın.
Öyle ki her eş, eşine paralel olarak cennete uçsun. Unutmamak gerekir ki tek kanatlı uçmanın imkânı yoktur veya zordur.
Evliliklerin ebediyete kadar cennete dönüşmesi dileğimle…
Rum Suresi 21: “Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de onun (varlığının ve kudretinin) delillerindendir. Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için elbette ibretler vardır.”
KİMDİR MODEL AİLE?
Her soruyu Rabb’imize sorduğumuz gibi bu soruyu da Rabb’imize yöneltiyoruz. Kimdir Model Aile?
“Gerçek şu ki, Allah, Âdem’i, Nuh’u, İbrahim ailesini ve İmran ailesini âlemler üzerine seçti; Onlar birbirlerinden (türeme tek) bir zürriyettir…” (Al-i İmran Suresi, 33-34)
Ayeti kerime de gördüğümüz gibi İbrahim ailesi, İmran ailesi model aile olarak gösterilmiştir. Elbette ki bizler, inananlar olarak bu modelleri kabul ediyoruz. Fakat daha yakın bir zamana ait ve kemale ermiş bir din olarak son model aileyi merak ediyoruz ve yine Rabbimize yöneliyoruz. Tarihini ve ayrıntılarını iyi bilebileceğimiz son model aile kimdir? Çünkü bu cevaba çok ihtiyacımız var. Onları model almak ve hayatımıza öyle anne, baba ve çocuk profilini getirmek istiyoruz. Bizler aile kurma konusunda çok muzdaripiz ve çok sorunlar yaşıyoruz. Bu cevaba inanılmaz bir şekilde ihtiyacımız var, ya Rabbi!
Rahmeti bol Rabb’imiz her boyutta olan sorunlarımıza yine cevap veriyor.
Ahzab süresi/ 33 “………Allah’a ve Elçisine itaat edin!
Ey Ehl-i Beyt! Allah ancak pisliği sizden uzak tutmak ve sizi tertemiz yapmak istiyor!”
Ayeti kerimeden de anlıyoruz ki seçilen en son aile modeli, Resulullah(saa)’ın yetiştirdiği ve kendisinin de içinde olduğu Ehl-i Beyt’idir.
O halde bize gösterilen ve takip etmemiz önerilen model aile Ehli Beyt’tir. Veda hutbesini hatırlayalım. Size iki emanet bırakıyorum. Bunların ilki “Kur’an”, ikincisi ( orijinal kavramı) “Itretim” diyor. Itretim, ile ailem demek istiyor. O halde yüce Allah’ın isteği olduğu gibi, Resul’(saa)’ümüzün de son isteği ailesini takip etmemizdir. Peygamberimizin biz inananlara vasiyeti, iki emanete dört elle sarılmamızdır.
Salâvatı unutmayalım. Salâvat ahdinde; peygambere ve ailesine bağlılık ve sadakatimizi hatırlatmış oluyoruz kendimize.
O halde Ehl-i Beyt’e yönelelim ve onları model alalım.
Resulullah(saa)’ın çocukları çoktu. Ama o çocuklar arasından fatma’(as)nın öne çıkması bir amacı anlatıyor.
Resul(saa)’un kendisinin büyüdüğü Ebu talip ‘in evinden tüm çocukların arasından sadece Ali(as)nin seçilmesi de anlamlıdır.
Her ikisi de ileride ümmetin takip edeceği bir model toplum örneğine hazırlatılıyor. Her ikisi özel olarak yetiştiriliyor.
Aile olmadan önce her ikisi ayrı ayrı bireysel bir inşadan geçiriliyor. Hz. Ali(as), Resul(saa)’un kucağında, vahyin evinde yetişen ilk çocuk. Tüm süreçleri Resul(saa) ile beraber yaşıyor. Her anın fiziksel, psikolojik ve sosyolojik yönüne vakıf oluyor. Resulullah(saa), onu her şeyden haberdar ediyor ve onu hazırlıyor. Resul (saa)’un elleri ve yüreği ile yetişiyor.
Hz. Fatıma(as) da islamın ilk doğan çocuğu. Şirke bulaşmadan tevhid üzere yetişiyor. Hayatının tüm aşamaları Resul(saa)’un duygu ve düşünceleriyle yoğruluyor. Resul(saa)un ona taktığı lakabı hatırlayalım; “Babasının annesi”.
Biz, bu süreçten şunu anlıyoruz. Uzun uzun tarih aralarına girdiğimizde her ikisi ayrı ayrı bireysel inşa kalitesinden geçiyorlar. Daha sonra ikinci aşama başlıyor. İkinci aşama çekirdek aile oluşturuyorlar. Bu durumda bizlerin ilk alacağımız önemli püf nokta, evlenmeden önce kendimizi iyi yetiştirmemizdir.
Bireysel kalitemizi tamamlamadığımız zaman, ileride iyi bir ailede oluşturamayız.
Bu durumda önümüze önemli bir sorun çıkıyor karşımıza. Bireysel kalite nasıl olur. İsterseniz yine soruyu Rabb’imize yöneltelim. Hemen cevap geliyor.
Bakara süresi/ 175 “ İyilik, yüzlerinizi doğu ve batı tarafına çevirmeniz değildir. Asıl iyilik, o kimsenin yaptığıdır ki, Allah’a, ahiret gününe, meleklere, kitaplara, peygamberlere inanır. (Allah’ın rızasını gözeterek) yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara, dilenenlere ve kölelere sevdiği maldan harcar, namaz kılar, zekât verir. Antlaşma yaptığı zaman sözlerini yerine getirir. Sıkıntı, hastalık ve savaş zamanlarında sabreder. İşte doğru olanlar, bu vasıfları taşıyanlardır. Müttakîler ancak onlardır!”
Ayet-i Kerime’den anladığımız iyi bir şahsiyet oluşturmanın yolu; “Allah’a, ahiret gününe, meleklere, kitaplara, peygamberlere” inanmamızdan geçiyor. Yani kaliteyi yakalamanın unsurları bunları kabul etmemiz ve bu ilkeler üzerine bir yaşam tarzı kurmamızdır. Toplum olarak bunları kabul etmişizdir. Ama sanırım bu sözde kalmış bir anlayışa dönüşmüştür. Aksi takdirde bu kadar sorunlara maruz kalmazdık.
O halde yeniden ayağa kalkmanın yolu; bu sayılan temel unsurlara yakinen yeniden iman etmemizdir. İmanın göstergesi de itaattir. Bu unsurların yansımaları hayatımızda kendini göstermelidir. Hedefimiz, hayallerimiz, korkularımız, kaygılarımız, mutluluklarımız, yolumuz, umutlarımız, gayretlerimiz ama bize ait her şeyimiz, bu temel unsurlar üzerine kurulmamış ise, biz tam olarak bunlara iman ettiğimizi söyleyemeyiz.
İlk sıkıntı buradan başlıyor. Daha biz kendimizi yetiştirmedikten, kendi kimliğimizi kazanmadıktan sonra biz bir başkasıyla nasıl bütünleşebiliriz. İlk önce kendimizin bir “ferd” olması gerekir. Ferd; demek kendi içinde doğru olanı yakalamış, kendi içinde bütünlüğü oluşturmuş demektir.
Hemen burada bir ayet geliyor karşımıza.
Nahl Süresi/ “120- Gerçek şu ki, İbrahim (tek başına) bir ümmetti; Allah’a gönülden yönelip itaat eden bir muvahhidti ve o müşriklerden değildi.”
Şirkten uzak, muvahhid olmak gerekiyor. Yüce Allah’a, ahirete, meleklere, kitaplara ve peygamberlere inanan, onların hatırlattığı şekilde yaşayan olduğumuz takdirde doğru kimliğimize kavuşmuş, yaratılış amacına uygun ve gideceği yeri bilen birisi oluruz. Geldiği ve gideceği yeri bilen birisi, nasıl bir duruş sergilemesi ve nasıl bir yol izlemesi gerektiğini de bilir. İşte bunu tamamlamış olan artık, ikinci aşamaya geçebilir.
İkinci aşama kendini kendisi gibi hazırlamış, yaratılış amacını unutmayan ve hayatını bu ilkeler üzerinde kuracak olan evlilik adayını düşünebilir. Evlilik öncesi söylenen “ Allah’ın izni ve peygamberin kavli” söylemi ne anlama geliyor bir kez daha üzerinden geçmek gerekiyor.
Kısaca bireysel kalite doğru bir evliliğe adım atmak için olmazsa olmaz şartlardandır. Aksi takdirde evliliğin amacı da olmaz. Kurulacak olan evliliğin bir kaos ortamına dönüşmesi kaçınılmazdır. Allah muhafaza etsin.
Yeniden Model ailemize bakmamız gerekiyor. Ehl-i Beyt’in Ali’si tüm erkeklere modeldir. Fatıma’sı da tüm kadınlara modeldir. Ama yetiştiricisi de mükemmel.
Eğer bizler de kendimizi o şefkatli ve merhametli mükemmel rehberimizin kollarına bırakırsak, neden bir Ali, neden bir fatıma da biz olmayalım ki…
Neden bizlerin evleri de, Ehl-i Beyt evlerinden biri olmasın ki… İnşallah bizlerin evleri de, birer Ehl-i Beyt şubesi olur. Dileğimiz binlercesi ….
İşte ümmet bu küçük şubelerden oluşacak. İnanıyorum ki; Allah ve Resul(saa)’unun, Ali(as)’yi ve Fatıma(as)’yı seçmesindeki en anahtar rol buydu. Model aile; Ehl-i Beyt. Allah’ın selamı onların üzerine olsun.
“Gerçek şu ki, Allah, Âdem’i, Nuh’u, İbrahim ailesini ve İmran ailesini âlemler üzerine seçti; Onlar birbirlerinden (türeme tek) bir zürriyettir…” (Al-i İmran Suresi, 33-34)
Ayeti kerime de gördüğümüz gibi İbrahim ailesi, İmran ailesi model aile olarak gösterilmiştir. Elbette ki bizler, inananlar olarak bu modelleri kabul ediyoruz. Fakat daha yakın bir zamana ait ve kemale ermiş bir din olarak son model aileyi merak ediyoruz ve yine Rabbimize yöneliyoruz. Tarihini ve ayrıntılarını iyi bilebileceğimiz son model aile kimdir? Çünkü bu cevaba çok ihtiyacımız var. Onları model almak ve hayatımıza öyle anne, baba ve çocuk profilini getirmek istiyoruz. Bizler aile kurma konusunda çok muzdaripiz ve çok sorunlar yaşıyoruz. Bu cevaba inanılmaz bir şekilde ihtiyacımız var, ya Rabbi!
Rahmeti bol Rabb’imiz her boyutta olan sorunlarımıza yine cevap veriyor.
Ahzab süresi/ 33 “………Allah’a ve Elçisine itaat edin!
Ey Ehl-i Beyt! Allah ancak pisliği sizden uzak tutmak ve sizi tertemiz yapmak istiyor!”
Ayeti kerimeden de anlıyoruz ki seçilen en son aile modeli, Resulullah(saa)’ın yetiştirdiği ve kendisinin de içinde olduğu Ehl-i Beyt’idir.
O halde bize gösterilen ve takip etmemiz önerilen model aile Ehli Beyt’tir. Veda hutbesini hatırlayalım. Size iki emanet bırakıyorum. Bunların ilki “Kur’an”, ikincisi ( orijinal kavramı) “Itretim” diyor. Itretim, ile ailem demek istiyor. O halde yüce Allah’ın isteği olduğu gibi, Resul’(saa)’ümüzün de son isteği ailesini takip etmemizdir. Peygamberimizin biz inananlara vasiyeti, iki emanete dört elle sarılmamızdır.
Salâvatı unutmayalım. Salâvat ahdinde; peygambere ve ailesine bağlılık ve sadakatimizi hatırlatmış oluyoruz kendimize.
O halde Ehl-i Beyt’e yönelelim ve onları model alalım.
Resulullah(saa)’ın çocukları çoktu. Ama o çocuklar arasından fatma’(as)nın öne çıkması bir amacı anlatıyor.
Resul(saa)’un kendisinin büyüdüğü Ebu talip ‘in evinden tüm çocukların arasından sadece Ali(as)nin seçilmesi de anlamlıdır.
Her ikisi de ileride ümmetin takip edeceği bir model toplum örneğine hazırlatılıyor. Her ikisi özel olarak yetiştiriliyor.
Aile olmadan önce her ikisi ayrı ayrı bireysel bir inşadan geçiriliyor. Hz. Ali(as), Resul(saa)’un kucağında, vahyin evinde yetişen ilk çocuk. Tüm süreçleri Resul(saa) ile beraber yaşıyor. Her anın fiziksel, psikolojik ve sosyolojik yönüne vakıf oluyor. Resulullah(saa), onu her şeyden haberdar ediyor ve onu hazırlıyor. Resul (saa)’un elleri ve yüreği ile yetişiyor.
Hz. Fatıma(as) da islamın ilk doğan çocuğu. Şirke bulaşmadan tevhid üzere yetişiyor. Hayatının tüm aşamaları Resul(saa)’un duygu ve düşünceleriyle yoğruluyor. Resul(saa)un ona taktığı lakabı hatırlayalım; “Babasının annesi”.
Biz, bu süreçten şunu anlıyoruz. Uzun uzun tarih aralarına girdiğimizde her ikisi ayrı ayrı bireysel inşa kalitesinden geçiyorlar. Daha sonra ikinci aşama başlıyor. İkinci aşama çekirdek aile oluşturuyorlar. Bu durumda bizlerin ilk alacağımız önemli püf nokta, evlenmeden önce kendimizi iyi yetiştirmemizdir.
Bireysel kalitemizi tamamlamadığımız zaman, ileride iyi bir ailede oluşturamayız.
Bu durumda önümüze önemli bir sorun çıkıyor karşımıza. Bireysel kalite nasıl olur. İsterseniz yine soruyu Rabb’imize yöneltelim. Hemen cevap geliyor.
Bakara süresi/ 175 “ İyilik, yüzlerinizi doğu ve batı tarafına çevirmeniz değildir. Asıl iyilik, o kimsenin yaptığıdır ki, Allah’a, ahiret gününe, meleklere, kitaplara, peygamberlere inanır. (Allah’ın rızasını gözeterek) yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara, dilenenlere ve kölelere sevdiği maldan harcar, namaz kılar, zekât verir. Antlaşma yaptığı zaman sözlerini yerine getirir. Sıkıntı, hastalık ve savaş zamanlarında sabreder. İşte doğru olanlar, bu vasıfları taşıyanlardır. Müttakîler ancak onlardır!”
Ayet-i Kerime’den anladığımız iyi bir şahsiyet oluşturmanın yolu; “Allah’a, ahiret gününe, meleklere, kitaplara, peygamberlere” inanmamızdan geçiyor. Yani kaliteyi yakalamanın unsurları bunları kabul etmemiz ve bu ilkeler üzerine bir yaşam tarzı kurmamızdır. Toplum olarak bunları kabul etmişizdir. Ama sanırım bu sözde kalmış bir anlayışa dönüşmüştür. Aksi takdirde bu kadar sorunlara maruz kalmazdık.
O halde yeniden ayağa kalkmanın yolu; bu sayılan temel unsurlara yakinen yeniden iman etmemizdir. İmanın göstergesi de itaattir. Bu unsurların yansımaları hayatımızda kendini göstermelidir. Hedefimiz, hayallerimiz, korkularımız, kaygılarımız, mutluluklarımız, yolumuz, umutlarımız, gayretlerimiz ama bize ait her şeyimiz, bu temel unsurlar üzerine kurulmamış ise, biz tam olarak bunlara iman ettiğimizi söyleyemeyiz.
İlk sıkıntı buradan başlıyor. Daha biz kendimizi yetiştirmedikten, kendi kimliğimizi kazanmadıktan sonra biz bir başkasıyla nasıl bütünleşebiliriz. İlk önce kendimizin bir “ferd” olması gerekir. Ferd; demek kendi içinde doğru olanı yakalamış, kendi içinde bütünlüğü oluşturmuş demektir.
Hemen burada bir ayet geliyor karşımıza.
Nahl Süresi/ “120- Gerçek şu ki, İbrahim (tek başına) bir ümmetti; Allah’a gönülden yönelip itaat eden bir muvahhidti ve o müşriklerden değildi.”
Şirkten uzak, muvahhid olmak gerekiyor. Yüce Allah’a, ahirete, meleklere, kitaplara ve peygamberlere inanan, onların hatırlattığı şekilde yaşayan olduğumuz takdirde doğru kimliğimize kavuşmuş, yaratılış amacına uygun ve gideceği yeri bilen birisi oluruz. Geldiği ve gideceği yeri bilen birisi, nasıl bir duruş sergilemesi ve nasıl bir yol izlemesi gerektiğini de bilir. İşte bunu tamamlamış olan artık, ikinci aşamaya geçebilir.
İkinci aşama kendini kendisi gibi hazırlamış, yaratılış amacını unutmayan ve hayatını bu ilkeler üzerinde kuracak olan evlilik adayını düşünebilir. Evlilik öncesi söylenen “ Allah’ın izni ve peygamberin kavli” söylemi ne anlama geliyor bir kez daha üzerinden geçmek gerekiyor.
Kısaca bireysel kalite doğru bir evliliğe adım atmak için olmazsa olmaz şartlardandır. Aksi takdirde evliliğin amacı da olmaz. Kurulacak olan evliliğin bir kaos ortamına dönüşmesi kaçınılmazdır. Allah muhafaza etsin.
Yeniden Model ailemize bakmamız gerekiyor. Ehl-i Beyt’in Ali’si tüm erkeklere modeldir. Fatıma’sı da tüm kadınlara modeldir. Ama yetiştiricisi de mükemmel.
Eğer bizler de kendimizi o şefkatli ve merhametli mükemmel rehberimizin kollarına bırakırsak, neden bir Ali, neden bir fatıma da biz olmayalım ki…
Neden bizlerin evleri de, Ehl-i Beyt evlerinden biri olmasın ki… İnşallah bizlerin evleri de, birer Ehl-i Beyt şubesi olur. Dileğimiz binlercesi ….
İşte ümmet bu küçük şubelerden oluşacak. İnanıyorum ki; Allah ve Resul(saa)’unun, Ali(as)’yi ve Fatıma(as)’yı seçmesindeki en anahtar rol buydu. Model aile; Ehl-i Beyt. Allah’ın selamı onların üzerine olsun.